Αργά, αλλά σταθερά, η Ελλάδα μειώνει την εξάρτησή της από το φυσικό αέριο που λαμβάνει από τη Ρωσία.
Μία πρωτοβουλία που είχε αναληφθεί πριν την κρίση στην Ουκρανία. O πόλεμος απλώς ανέδειξε τις στρεβλώσεις που προκύπτουν όταν μια Ηπειρος, όπως η Ευρώπη, ή μια χώρα, όπως η Ελλάδα, στηρίζουν τις περισσότερες ροές του καυσίμου σε έναν προμηθευτή (κίνδυνος για την επάρκεια, μεγάλη αύξηση στις τιμές κ.α.).
Οπως ανέφερε χθες ο πρωθυπουργός στη Βουλή, τον περασμένο μήνα η τροφοδοσία της χώρας σε φυσικό αέριο στηρίχθηκε κατά 47% σε εισαγωγές υγροποιημένoυ φυσικού αερίου (LNG), κατά 20% στον αγωγό ΤΑΠ και κατά 33% στο αέριο από τη Ρωσία που εισέρχεται στη χώρα μας κυρίως από τον αγωγό του Σιδηρόκαστρου. Είναι ενδεικτικό, ότι οι εισαγωγές αερίου από τη ρωσική Gazprom το 2021 αντιπροσώπευαν το 45% του συνόλου.
Το φυσικό αέριο είναι το μεταβατικό καύσιμο από τον άνθρακα στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας. Για τα επόμενα 10-15 χρόνια η ζήτηση για το συγκεκριμένο καύσιμο θα είναι ισχυρή. Το 2021 στην Ελλάδα κατεγράφη νέο ρεκόρ κατανάλωσης φυσικού αερίου περίπου στα 70 εκατ Τwh. Το 68% της κατανάλωσης του φυσικού αερίου στη χώρα έγινε πέρυσι από τις μονάδες παραγωγής ηλεκτρικού ρεύματος.
Σήμερα έχουμε τέσσερις σταθμούς εισόδου φυσικού αερίου στη χώρα μας. Οι τρεις αφορούν αγωγούς (Σιδηρόκαστρο, TAP και Κήποι Εβρου) και ο τέταρτος τον τερματικό σταθμό LNG στη Ρεβυθούσα. Στη Ρεβυθούσα το υγροποιημένο αέριο φτάνει με ειδικά διαμορφωμένα καράβια. Εκεί αεριοποιείται και εισέρχεται στο σύστημα.
Οι νέοι πλωτοί σταθμοί υποδοχής υγροποιημένου αερίου
Μέχρι το τέλος του 2023 θα τεθεί σε λειτουργία ο πρώτος πλωτός τερματικός σταθμός LNG (FSRU) στην Αλεξανδρούπολη. Το FSRU της Αλεξανδρούπολης είναι Ανεξάρτητο Σύστημα Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) προϋπολογισμού 363,7 εκατ ευρώ και απέχει 17 χλμ από το λιμάνι της Αλεξανδρούπολης. Αποτελείται από μια πλωτή μονάδα παραλαβής, προσωρινής αποθήκευσης και αεριοποίησης LNG. H πλωτή μονάδα που ουσιαστικά ένα ειδικά διαμορφωμένο πλοίο, κατασκευάζεται στα ναυπηγεία της Σιγκαπούρης. Επίσης η μονάδα θα διαθέτει σύστημα υποθαλάσσιου και χερσαίου αγωγού μέσω του οποίου το αέριο θα μεταφέρεται στο εθνικό σύστημα μεταφοράς. Το FSRU Aλεξανδρούπολης θα έχει μέγιστη δυναμικότητα παροχής έως και 944.000 κυβικά μέτρα (κ.μ.) ανά ώρα ή 8,3 δισ. κ.μ. ετησίως και με αποθηκευτική ικανότητα 170.000 κ.μ. υγροποιημένου φυσικού αερίου. Το αέριο μέσω του αγωγού IGB που ολοκληρώνεται στα μέσα του 2022 θα φτάνει στη Βουλγαρία και μελλοντικά στη Σερβία μέσω της διασύνδεσης Βουλγαρίας – Σερβίας. Το έργο έχει συμπεριληφθεί στα ευρωπαϊκά έργα κοινού ενδιαφέροντος (PCI) για αυτό και τον περασμένο Ιούλιο εξασφάλισε και την έγκριση της Κομισιόν για χρηματοδότηση από το ΕΣΠΑ με το ποσό των 166,7 εκατ. ευρώ. Μέτοχοι της Gastrade που αναπτύσσει το έργο είναι ο όμιλος Κοπελούζου, η Gaslog που διαχειρίζεται 35 πλοία LNG, η ΔΕΠΑ, ο ΔΕΣΦΑ και ο ΔΕΣΦΑ Βουλγαρίας με 20% ο κάθε ένας.
Ο πρωθυπουργός προανήγγειλε χθες στη βουλή και την κατασκευή δεύτερου πλωτού τερματικού σταθμού LNG στην Αλεξανδρούπολη. Πρόκειται για τον Ανεξαρτητο Σταθμό Φυσικού Αερίου (ΑΣΦΑ) Θράκης. Τον «τρέχει» και αυτόν η Gastrade,η οποία κατέθεσε αίτηση στη ΡΑΕ για τη χορήγηση άδειας. Ο νέος πλωτός τερματικός σταθμός θα έχει ικανότητα αποθήκευσης 170.000 κ.μ. LNG και θα μπορεί να παραδώσει έως και 22,7 εκ. κ.μ. φυσικού αερίου ημερησίως ή 5,5 δισ. κ.μ. ετησίως. Το έργο θα περιλαμβάνει επίσης ένα σύστημα χερσαίου και υποθαλάσσιου αγωγού που θα συνδέει το FSRU με τους υφιστάμενους αγωγούς μεταφοράς φυσικού αερίου στην περιοχή.
Επίσης μια ακόμη πύλη εισόδου φυσικού αερίου θα αποτελέσει και ο πλωτός τερματικός σταθμός FSRU που προωθεί η Motor Oil στις εγκαταστάσεις των διυλιστηρίων στους Αγ. Θεοδώρους Κορίνθου. Η επένδυση θα ξεπεράσει τα 300 εκατ. ευρώ. Η Διώρυγα Gas, όπως είναι η επωνυμία της εταιρείας που αναπτύσσει τον σταθμό έχει συμπεριληφθεί στο 10ετές πλάνο ανάπτυξης του ΔΕΣΦΑ (2021-2030) και θα συνδεθεί με το εθνικό σύστημα φυσικού αερίου μέσω χερσαίου αγωγού. Η χωρητικότητα αποθήκευσης της μονάδας είναι έως 210.000 m3, με δυναμικότητα αεριοποίησης 132.000 Mwhs/ημέρα. Στόχος της Motor Oil είναι ο σταθμός να τεθεί σε λειτουργία το τελευταίο τρίμηνο του 2023.
Επάρκεια και χαμηλές τιμές ο στόχος των νέων υποδομών
Οι νέες αυτές υποδομές θα συμβάλλουν στην απεξάρτηση από το ρωσικό φυσικό αέριο και στην προμήθεια από εναλλακτικές πηγές. Επιπλέον, το LNG μέσω του διεθνών διασυνδέσεων θα διοχετεύεται στις γειτονικές αγορές, ανακόπτοντας έτσι και την εξάρτησή τους από την Τουρκία, αφού το ρωσικό αέριο που φτάνει σε εμάς και στους γείτονες περνάει από τον αγωγό Turkstream.
Παράλληλα, η τροφοδοσία της χώρας δεν θα εξαρτάται από τις γεωπολιτικές αναταράξεις αφού καράβια με LNG θα μπορούν να καταφθάνουν όπως σήμερα στη Ρεβυθούσα από διάφορες χώρες, όπως Αλγερία, ΗΠΑ, Αίγυπτος, Νορβηγία, Νιγηρία, Κατάρ κ.α
Το κυριότερο όμως είναι πως θα αυξηθεί η δυναμικότητα αποθήκευσης του ελληνικού συστήματος φυσικού αερίου. Η ενεργειακή επάρκεια προστατεύει τον καταναλωτή από ακραίες διακυμάνσεις στις τιμές και εξασφαλίζει ανταγωνιστικές τιμές φυσικού αερίου.