Στρατηγικής σημασίας χαρακτήρισε ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, την επιλογή της κυβέρνησης να εισαχθεί ο Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών στο Χρηματιστήριο, αντί της επιλογής του ΣΥΡΙΖΑ να πωληθεί σε fund.
Από την πλευρά τους, τα κόμματα μιλούν για ιδιωτικοποίηση και εξέφρασαν αντιρρήσεις. Το σχετικό σχέδιο νόμου ψηφίστηκε από την αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή.
Με το νομοσχέδιο συγκεκριμένα: Πρώτον, κυρώνεται η από 7.12.2023 τροποποίηση της από 31.7.1995 Σύμβασης Ανάπτυξης Αεροδρομίου μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών Α.Ε.» και Δεύτερον, του από 4.1.2024 Ιδιωτικού Συμφωνητικού μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ανώνυμης εταιρείας με την επωνυμία «Αεροπορία Αιγαίου Ανώνυμη Αεροπορική Εταιρεία»».
Υπέρ του νομοσχεδίου τάχτηκε η ΝΔ, καταψήφισαν το ΠΑΣΟΚ, το ΚΚΕ, η Ελληνική Λύση, το κόμμα "Σπαρτιάτες", η Νέα Αριστερά και η Νίκη, ενώ επιφύλαξη για την Ολομέλεια δήλωσαν ο ΣΥΡΙΖΑ και η Πλεύση Ελευθερίας.
Ο υφυπουργός Οικονομίας και Οικονομικών, Θάνος Πετραλιάς, εξήγησε ότι κυρώνεται η Συμφωνία που υπεγράφη στις 7 Δεκεμβρίου με τις αλλαγές που απαιτούνται, ώστε να καταστεί δυνατή η εισαγωγή του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο Χρηματιστήριο και διευκρίνισε ότι οι βασικές αλλαγές που επέρχονται αφορούν την εναρμόνιση με το πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης που ισχύει για τις εισηγμένες εταιρείες. Μέσα σε αυτό το πλαίσιο υπόκειται και η αποκατάσταση του παράδοξου, που ισχύει σήμερα στον Αερολιμένα, η διοίκηση να ασκείται από μια εταιρεία που κατέχει το 40%, ενώ θα πρέπει εκείνος ο οποίος ασκεί τη διοίκηση να κατέχει το 50% της εταιρείας.
Ο κ. Πετραλιάς ανέφερε ότι από την κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ, πριν το 2019, υπήρχε ο σχεδιασμός να πουληθεί ο Διεθνής Αερολιμένας σε fund, ενώ από αυτή την κυβέρνηση έγινε η στρατηγική επιλογή να γίνει η εισαγωγή του στο ελληνικό χρηματιστήριο.
«Αυτό αποτελεί μια στρατηγικής σημασίας πράξη, ώστε να αυξηθεί η κεφαλαιοποίηση της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Είναι η έβδομη μεγαλύτερη εταιρεία που μπαίνει στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, που σημαίνει ότι η ελληνική χρηματαγορά γίνεται πλέον ανεπτυγμένη. Για τις ξένες οικονομίες θεωρείται πλέον μια ανεπτυγμένη χρηματαγορά με την εισαγωγή αυτή του ΔΑΑ. Είναι στρατηγικής σημασίας αυτό που γίνεται και περιμένουμε να ολοκληρωθεί επιτυχώς το Φεβρουάριο» τόνισε ο κ. Πετραλιάς, και συμπερασματικά παρατήρησε: «Αρα, ήταν πολύ σωστή επιλογή αντί να πουληθεί σε fund να γίνει εισαγωγή στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Αξιών και να μπορούν να επενδύσουν και οι Έλληνες πολίτες και οι ελληνικές εταιρείες κ.λπ.».
Εκ μέρους της ΝΔ, η εισηγήτρια, Άννα Καραμανλή, περιέγραψε το πλαίσιο των κυρώσεων και διευκρίνισε ότι με το πρώτο άρθρο ανοίγει ο δρόμος -με τις αλλαγές που συμφωνήθηκαν- να εισαχθεί η εταιρεία στο Χρηματιστήριο και καταργούνται οι περιορισμοί ως προς το ποσοστό συμμετοχής των μετόχων, εκτός του ελληνικού δημοσίου, στο μετοχικό κεφάλαιο του Αερολιμένα που έθετε η αρχική σύμβαση.
Η σημερινή εικόνα των μετοχών του αερολιμένα έχει ως εξής: Το Υπερταμείο κατέχει το 25%, το ΤΑΙΠΕΔ το 30%, η εταιρεία Avi Alliance Gmbh το 40% + 60 μετοχές -πρόκειται για εταιρεία συμφερόντων του καναδικού ασφαλιστικού ταμείου PSP Investments- και η οικογένεια Κοπελούζου το 5% - 60 μετοχές.
Μετά την κύρωση από τη Βουλή της σύμβασης, το 30% που κατέχει σήμερα το ΤΑΙΠΕΔ θα διατεθεί σε θεσμικούς επενδυτές και στο επενδυτικό κοινό, καθώς και στους υφιστάμενους ιδιώτες μετόχους, μέσω ιδιωτικής τοποθέτησης, ώστε οι επενδυτές να αποκτήσουν την πλειοψηφία των μετοχών.
«Έτσι θα ωφεληθεί ταμειακά και το Δημόσιο να αποκτήσει έσοδα, αφού τα έσοδα του ΤΑΙΠΕΔ κατευθύνονται κυρίως στην αποπληρωμή του εξωτερικού χρέους της χώρας» ανέφερε η εισηγήτρια της πλειοψηφίας. Προσέθεσε ότι μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας το Υπερταμείο θα διατηρήσει τη συμμετοχή του 25% κι αυτό «είναι ένα σημαντικό βήμα για το ''Ελευθέριος Βενιζέλος''».
Ο αερολιμένας, ως εταιρεία, θα λειτουργήσει σύμφωνα με το νομοθετικό πλαίσιο που διέπει τις εισηγμένες. Στο πλαίσιο αυτό, αίρεται το σημερινό παράδοξο η διοίκηση να ασκείται από μια εταιρεία που κατέχει το 40% του Αερολιμένα, ενώ θα πρέπει το μάνατζμεντ να ασκεί ο κάτοχος του 50% της εταιρείας. «Δημιουργούνται όλες εκείνες οι προϋποθέσεις για περαιτέρω ανάπτυξη του μεγαλύτερου αεροδρομίου της χώρας μας και επιπλέον υπεραξίες. Και όλα αυτά σε μια χρονιά, το 2023, κατά την οποία η επιβατική κίνηση σε αυτόν κατέγραψε ρεκόρ. Περαιτέρω ρυθμίζονται ζητήματα και επέρχονται αλλαγές που απορρέουν από τη νομοθεσία περί εταιρικής διακυβέρνησης, πέρα από το ζήτημα της πλειοψηφίας των μετοχών», ανέφερε η εισηγήτρια της πλειοψηφίας.
Με το δεύτερο άρθρο του νομοσχεδίου επιβεβαιώνεται η καταβολή του προβλεπόμενου ποσού των 85,4 εκατ. ευρώ στο Ελληνικό Δημόσιο έπειτα από την άσκηση του δικαιώματος προαίρεσης από την Aegean Airlines για την εξαγορά του συνόλου των τίτλων παραστατικών δικαιωμάτων κτήσης κοινών μετοχών του ελληνικού δημοσίου, επί αυτής μετοχών που εκδόθηκαν το 2021 στο πλαίσιο του σχεδίου στήριξης της εταιρείας κατά την περίοδο της πανδημίας.
Με τη Συμφωνία αυτή το Ελληνικό Δημόσιο εισέπραξε 85,4 εκατομμύρια ευρώ, εκμεταλλευόμενο την υψηλότερη τιμή στην οποία είχαν φθάσει οι μετοχές της εταιρείας μετά τη χορήγηση της ενίσχυσης.
«Oι δύο αυτές Κυρώσεις επιβεβαιώνουν εν τοις πράγμασι ότι το Ελληνικό Δημόσιο έχει τη γνώση, τη διορατικότητα και την ευελιξία να λειτουργεί προς όφελος των πολιτών, στηρίζοντας παράλληλα και την ελεύθερη αγορά, αξιοποιώντας την περιουσία των Ελλήνων φορολογουμένων με σύνεση και σοβαρότητα και πάντα με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον» τόνισε, καταλήγοντας, η εισηγήτρια της πλειοψηφίας.
Τα κόμματα της αντιπολίτευσης
«Το επίδικο εδώ είναι γιατί με αυτή την προοπτική, την κερδοφορία, με την υφιστάμενη λειτουργία, ένα εξαιρετικής σημασίας ζήτημα που είναι μια εθνική υποδομή, όπως το μεγαλύτερο αεροδρόμιο της χώρας, που θα μπορούσε να είναι πηγή εσόδων, πηγή κερδοφορίας, ανάπτυξης, με άμεσο συμφέρον για το ελληνικό δημόσιο, εμείς θα το αναζητήσουμε μέσα από χρηματιστηριακά παιχνίδια και μέσα από την εκχώρηση, στην ουσία, της απόλυτης πλειοψηφίας που η Σύμβαση του 1995 δεν προέβλεπε, το 50% και πλέον, σε ένα καναδικό κεφάλαιο που υπερασπίζεται τα συμφέροντα των καναδών συνταξιούχων, και σε μικρότερης δυναμικής μετόχους που προέρχονται εκτός του ΤΑΙΠΕΔ και του Υπερταμείου» είπε ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ, Χρήστος Γιαννούλης. Εξέφρασε, επίσης, την πεποίθηση ότι η οριστική φάση ιδιωτικοποίησης του «Eλευθέριος Βενιζέλος» ήταν από καιρό δρομολογημένη, προσέθεσε πως, βάσει της συμφωνίας, αποδεικνύεται ότι «χωρίς κανέναν λόγο, παρά μόνο σε μία ίσως ιδεολογική πολιτική επιλογή» τα δημόσια αγαθά μπαίνουν στον έλεγχο της αγοράς και ανέφερε ακόμη ότι 50% και πλέον της μετοχικής σύνθεσης του «Ελευθέριος Βενιζέλος» δεν θα έχει καμία διασύνδεση με το ελληνικό δημόσιο, με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Ως προς το δεύτερο σκέλος του νομοσχεδίου, ο εισηγητής του ΣΥΡΙΖΑ διερωτήθηκε πώς γίνεται να είναι κερδισμένο το Δημόσιο όταν έχει καταβάλλει στην Aegean 120 εκατομμύρια και εισπράττει 85 και ποιος είναι αυτός που εκτιμά την πορεία της μετοχής της Aegean και αν σε δύο μήνες ή σε τρεις μήνες, από τα 11 ευρώ στα οποία έκλεισε αυτή η συμφωνία δεν θα ήταν στα 14, για να αποπληρωθεί μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας που προσέφερε το κράτος στη συγκεκριμένη εταιρεία; Το ερώτημα αυτό έθεσαν επίσης οι ειδικοί αγορητές και των υπολοίπων κομμάτων.
Ο ειδικός αγορητής του ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ διερωτήθηκε γιατί μια μεταμνημονιακή κυβέρνηση φέρνει ένα μνημονιακό νομοσχέδιο, γιατί μία κυβέρνηση που ηγείται, όπως λέει η ίδια, μιας δυναμικής και αναπτυσσόμενης οικονομίας φέρνει ένα νομοσχέδιο που θα έφερνε μία κυβέρνηση που βρίσκεται με την «πλάτη στον τοίχο»; Υποστήριξε ότι η κυβέρνηση χάνει προοπτική πουλώντας σήμερα μετοχές της εταιρείας «Διεθνές Αερολιμένας Αθηνών» και, σχολιάζοντας τη συγκεκριμένη επιλογή της κυβέρνησης, είπε ότι τα πιο πιθανά σενάρια είναι η ότι η ελληνική οικονομία δεν πάει καλά και χρειάζεται χρήματα άμεσα -κάτι που το ΠΑΣΟΚ φοβάται, όπως είπε-, ή απλά χρειάζεται περισσότερα χρήματα για να ξοδεύει περισσότερα.
«Η κυβέρνηση, αντί να σχεδιάζει σήμερα για ένα καλύτερο αύριο, θυσιάζει το αύριο για το σήμερα και, άρα, αυτή η κυβέρνηση λέει ψέματα για την οικονομία ή αξιοποιεί την περιουσία του κράτους για δικό της όφελος» ανέφερε ο κ. Γερουλάνος.
Η ειδική αγορήτρια του ΚΚΕ, Διαμάντω Μανωλάκου υπογράμμισε ότι οι κυρώσεις αυτού του νομοσχεδίου, που ουσιαστικά έχουν γίνει, έχουν στόχο την ενίσχυση της κερδοφορίας των ομίλων των αερομεταφορών, χωρίς βέβαια καμιά αναφορά στα δικαιώματα των εργαζομένων, αλλά και τις εργασιακές σχέσεις γαλέρας συνολικά στον χώρο των αερομεταφορών.
Ειδικότερα, σημείωσε ότι ο διεθνής Αερολιμένας Αθηνών διοικείται και λειτουργεί ως εταιρεία του ιδιωτικού τομέα, με το ελληνικό δημόσιο σήμερα να έχει το 55% των μετοχών και το υπόλοιπο 45% να έχει ιδιωτικοποιηθεί από τις προηγούμενες κυβερνήσεις, που συνεχίζει και η σημερινή.
Από την Ελληνική Λύση, ο Βασίλειος Βιλιάρδος παρατήρησε ότι το παρόν νομοσχέδιο αποτελείται από δύο άρθρα που το καθένα περιλαμβάνει την επικύρωση μιας Σύμβασης με, όπως φαίνεται, προειλημμένες αποφάσεις πώλησης δημόσιας περιουσίας που έχουν ήδη υπογραφεί και έκανε λόγο για σκανδαλώδη ρύθμιση υπέρ συμφερόντων.
Ο Αθανάσιος Χαλκιάς από τους «Σπαρτιάτες» έθεσε το ερώτημα γιατί να πουλάμε τη δημόσια περιουσία, ειδικά σε περιπτώσεις που οι επιχειρήσεις τα πηγαίνουν καλά, όπως στην περίπτωση του Αεροδρομίου Αθηνών «Ελευθέριος Βενιζέλος», και ως προς το δεύτερο σκέλος του νομοσχεδίου εκτίμησε ότι ήταν μια καλή ευκαιρία για το ελληνικό κράτος να κρατήσει ένα ποσοστό της Aegean.
Η ειδική αγορήτρια της Νέας Αριστεράς, Πέτη Πέρκα, είπε ότι η τροποποίηση της σύμβασης που αφορά το Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» γίνεται ώστε να ανοίξει ο δρόμος για την πώληση του 30% της συμμετοχής του Ελληνικού Δημοσίου που αυτή τη στιγμή βρίσκεται στο ΤΑΙΠΕΔ. Επίσης, χαρακτήρισε «περίεργα μαθηματικά» ότι το κράτος θα πάρει από την Aegean πίσω μόνο τα 85,4 εκατομμύρια ευρώ από τα 120 που της έδωσε και αυτό θεωρείται συμφέρον.
Από τη Νίκη, ο Ανδρέας Βορύλλας είπε ότι η κυβέρνηση επιλέγει την «εύκολη λύση» της πώλησης μιας κερδοφόρας εμβληματικής εταιρείας και ισχυρίστηκε πως είναι ακατανόητη, ακόμα και με οικονομικούς όρους, αυτή η επιλογή, αφού ο Αερολιμένας είναι κερδοφόρα εταιρεία.
Ο Αλέξανδρος Καζαμίας, ειδικός αγορητής της Πλεύσης Ελευθερίας, τόνισε ότι πρόκειται για μια συμφωνία που ιδιωτικοποιεί, πλέον, στη συντριπτική πλειονότητά του το Διεθνή Αερολιμένα Αθηνών, μια κερδοφόρα επιχείρηση που παρέχει στο Δημόσιο μεγάλα ετήσια κέρδη. Ως προς το συμφωνητικό ανάμεσα στο Ελληνικό Δημόσιο και την AEGEAN υποστήριξε πως αποτελεί σκάνδαλο.
Απαντήσεις Πετραλιά
Απαντώντας σχετικώς με τον ισχυρισμό που εξέφρασε ο κ. Γερουλάνος ότι η κυβέρνηση «πουλάει για να ξοδέψει», ο κ. Πετραλιάς απάντησε επικαλούμενος την πρόβλεψη της νομοθεσίας, σύμφωνα με την οποία τα χρήματα από την πώλησή του ΔΑΑ διοχετεύονται στην αποπληρωμή του χρέους, δηλαδή -όπως είπε- «όταν πουλάει κάτι το ΤΑΙΠΕΔ ή όταν μοιράζει σε μερίσματα, με ό,τι σημαίνει αυτό για τη μείωση των τόκων που πληρώνει το Δημόσιο ετησίως». «Ετσι, αν έχουμε ένα 3,3%, το επιτόκιο του ελληνικού ομολόγου, από τα χρήματα που θα εισπράξουμε, μπορείτε να κάνετε υπολογισμό πόσο είναι η εξοικονόμηση των τόκων ετησίως που θα έχει το ελληνικό δημόσιο, αλλά και ό,τι σημαίνει αυτό για την ανάπτυξη της ελληνικής κεφαλαιαγοράς και των ελληνικών επιχειρήσεων και της ελληνικής οικονομίας» είπε προς τον ειδικό αγορητή του ΠΑΣΟΚ ο αρμόδιος υφυπουργός.
Αναφορικώς με το θέμα της Aegean, ο κ. Πετραλιάς τόνισε ότι τα 120 εκατομμύρια που έδωσε το κράτος τον Ιούλιο του 2021, κατόπιν της εγκριτικής απόφασης DG-COM, του Δεκεμβρίου του 2020, αφορούσαν επιχορήγηση και όχι δάνειο, κατά τα πρότυπα και άλλων χωρών (Ιταλία, Πορτογαλία, Κροατία, Αυστρία) που έδωσαν επιχορηγήσεις στις αεροπορικές τους μεταφορές, οι οποίες είχαν κλείσει με κρατική εντολή, χωρίς μάλιστα να πάρουν πίσω κάτι από αυτή.
Εξήγησε ότι η επιχορήγηση, των 120 εκατ., ήταν για το πρώτο κύμα της πανδημίας, 23 Μαρτίου με 30 Ιουνίου, ενώ δεν δόθηκε ποτέ άλλη επιχορήγηση στην Aegean για το δεύτερο κύμα που ήταν έξι μήνες, Νοέμβριο με Μάιο.
Όπως είπε, μόνο στο πρώτο κύμα, βάσει της απόφασης της DG-COM, SA 59462, η Aegean είχε απώλεια εσόδων 330 εκατομμύρια και καθαρή λειτουργική ζημιά σε δύο μήνες 150 εκατομμύρια, το οποίο ποσό πολλαπλασιάστηκε μέσα στον επόμενο ενάμιση χρόνο, με τα παρατεταμένα lock downs. Προσέθεσε πως η κυβέρνηση είχε την πρόνοια εκεί, κατά την πρώτη ενίσχυση, να βάλει τον όρο των warrants, ώστε σε περίπτωση που επανέλθει εταιρεία και αναπτυχθεί, μέρος της ενίσχυσης να το λάβουμε πίσω. Η κυβέρνηση υπολόγιζε να πάρει πίσω το ένα τρίτο, δηλαδή 40 εκατομμύρια, διότι η τιμή της μετοχής πριν την ενίσχυση ήταν γύρω στα 7 ευρώ.
«Η αποτίμηση των warrants ήταν 24 εκείνη τη στιγμή, γιατί ήταν 5,5 ευρώ, αλλά αν ανέκαμπτε η τιμή της μετοχής στα προ πανδημίας επίπεδα θα λαμβάναμε πίσω 40, το ένα τρίτο. Τι είχαμε κάνει, δηλαδή; Είχαμε δώσει δύο τρίτα grant και ένα τρίτο εν είδει δανείου, μέσω warrants, να το λάβει πίσω το ελληνικό δημόσιο εφόσον ανακάμψει η τιμή της μετοχής. Και τι συνέβη τελικά; Αντί να λάβει το 1/3 πίσω, λαμβάνει το 71% της ενίσχυσης πίσω και αντί να λάβει 40 εκατ. λαμβάνει 85 εκατομμύρια πίσω» είπε συγκεκριμένα ο κ. Πετραλιάς.
Επανέλαβε, επίσης, ότι σε καμία περίπτωση δεν ήταν δάνειο, ήταν grant. «Όπως δώσαμε και επιστρεπτέα προκαταβολή 8,3 δισ. και πήραμε πίσω 2,5, δηλαδή, το 30%, εδώ δώσαμε 120 και παίρνουμε πίσω το 70%. Σε άλλες επιχειρήσεις δώσαμε μη επιστρεπτέα προκαταβολή και σε κλάδους ενίσχυσης εστίασης, τουρισμού, μεταφορών δώσαμε grant, δώσαμε επιχορήγηση, δεν δώσαμε δάνειο. 'Αρα, για να μην υπάρχει αυτός ο μύθος. Δεν ήταν ότι έδωσε πίσω και περίμενε να πάρει πίσω αυτά τα χρήματα το Δημόσιο. Το δημόσιο περίμενε να πάρει πίσω 40 εκατομμύρια και καταφέρνει και παίρνει 85 εκατομμύρια».
Εξηγώντας γιατί γίνεται τώρα η συγκεκριμένη επιλογή κι όχι σε τρία χρόνια, όπως ανέφεραν τα κόμματα, ο κ. Πετραλιάς αφενός είπε ότι αν δεν ασκήσεις το δικαίωμα ως τις 3 Ιουλίου του 2026, αυτό χάνεται, «μετά εισπράττεις μηδέν», αφετέρου απηύθυνε το ερώτημα ποιος μπορεί να εγγυηθεί ότι μέσα στο επόμενο διάστημα σε αυτή την τριετία και πότε θα πάει πάνω από 12 ευρώ η μετοχή; Σε κάθε περίπτωση κατέληξε ότι αυτά είναι χρήματα του ελληνικού λαού, οπότε η κυβέρνηση θεώρησε, εφόσον έκανε ιστορικό ρεκόρ η τιμή της μετοχής και έβλεπε ότι λαμβάνει ένα τόσο μεγάλο ποσό πίσω, να μη ρισκάρει και να το αφήσει κάποια στιγμή στην τριετία μήπως η μετοχή πάει καλύτερα.
«Άρα, είναι συνετή η επιλογή να το εξασκήσεις το νωρίτερο δυνατό, να εξασφαλίσεις τα χρήματα του δημοσίου. Τώρα, αν θέλει κάποιος να ρισκάρει και να πάει μήπως καταφέρει κάτι καλύτερο και μετά, το ακούω. Επιλογές είναι αυτές. Θα δούμε ως το 2026 πώς θα κινηθεί η τιμή της μετοχής. Σε κάθε περίπτωση δεν μπορούμε να ρισκάρουμε τα χρήματα του ελληνικού δημοσίου» είπε, τέλος, ο Θάνος Πετραλιάς.
ΑΠΕ-ΜΠΕ