Από τη Σκύλα στη Χάρυδβη κινδυνεύουν να πέσουν τα νοικοκυριά, καθώς πέρα από το εκρηκτικό ενεργειακό κόστος που σήμανε συναγερμό -έστω με καθυστέρηση- στις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις, βρίσκονται αντιμέτωπα από το ντόμινο ανατιμήσεων που προκαλεί το ράλι σε πρώτες ύλες και μεταφορικά.
Οι εξελίξεις στην αγορά του φυσικού αερίου μόνο αισιοδοξία δεν επιτρέπουν, παρά το ότι «φρενάρισε» η τιμή του στα επίπεδα των 90 ευρώ. Κι αυτό γιατί ο καθοριστικός παράγοντας γι’ αυτό το «φρενάρισμα» δεν είναι η αύξηση των ποσοτήτων που υποσχέθηκε η Ρωσία για να ομαλοποιηθεί η αγορά, αλλά οι προβλέψεις για ήπιες καιρικές συνθήκες το Νοέμβριο και τα στοιχεία που δείχνουν αυξημένη παραγωγή αιολικής ενέργειας στη Γερμανία και στο Ηνωμένο Βασίλειο. Κατά τα άλλα, η τιμή του φυσικού αερίου παραμένει αυξημένη κατά 480% σε σχέση με πέρσι.
Αναζητείται φόρμουλα αποσύνδεσης φυσικού αερίου - ρεύματος
Κι επειδή αυξημένη τιμή φυσικού αερίου συνεπάγεται εκρηκτική τιμή ηλεκτρικού ρεύματος, αναζητείται σήμερα στη Σύνοδο Κορυφής μια φόρμουλα είτε για να αποσυνδεθεί το ένα από το άλλο είτε να αλλάξει ο τρόπος που η Ευρώπη προμηθεύεται και αποθηκεύει φυσικό αέριο. Φυσικά, ακόμα και οι πιο αισιόδοξοι δεν περιμένουν αποφάσεις σήμερα για ένα τόσο σύνθετο ζήτημα και κάπως έτσι τα νοικοκυριά σε όλη την Ευρώπη και στην Ελλάδα προετοιμάζονται για ένα δύσκολο Χειμώνα.
Αγωνιούν τα νοικοκυριά, πλήττονται οι μικρές επιχειρήσεις
Τα στοιχεία δείχνουν ότι σήμερα η χονδρική τιμή του ηλεκτρικού ρεύματος στην Ελλάδα θα διαμορφωθεί κατά μέσο όρο στα 212,10 ευρώ/MWh, δηλαδή λίγο χαμηλότερα από χθες και προχθές αλλά σταθερά πάνω από τα 200 ευρώ και πολύ πάνω από τα 134,73 ευρώ, που ήταν η μέση τιμή του Σεπτεμβρίου. Τα νοικοκυριά περιμένουν τους πρώτους λογαριασμούς για τις καταναλώσεις με αυξημένο κόστος χονδρικής, προκειμένου να δουν πώς λειτουργεί ο «κόφτης» που ενεργοποίησε το Κράτος και οι εκπτώσεις των παρόχων, ωστόσο οι μικρές επιχειρήσεις που δεν έχουν την πολυτέλεια των «κλειστών» συμβολαίων με τους παρόχους, βρίσκονται ήδη αντιμέτωπες με τη σκληρή πραγματικότητα.
Τι σημαίνει για τις βιοτεχνίες η αύξηση κόστους στο ρεύμα
Σύμφωνα με έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθηνών, η ενέργεια αποτελεί κυρίαρχο συντελεστή κόστους (άνω του 20%) για το ένα τρίτο των βιοτεχνικών επιχειρήσεων. Το ποσοστό αυτό διαφοροποιείται, μάλιστα, ανάλογα με το μέγεθος της εταιρίας, καθώς για το ένα τρίτο των εταιρειών με προσωπικό άνω των 50 ατόμων, το ενεργειακό κόστος ξεπερνά το 20% και για ένα άλλο τρίτο το 35%. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι όσο ανεβαίνει το κόστος του ηλεκτρικού ρεύματος -που στη συντριπτική πλειοψηφία αυτών των επιχειρήσεων είναι η κυρίαρχη μορφή ενέργειας με την οποία παράγουν- τόσο πιέζεται το συνολικό κόστος παραγωγής και το περιθώριο κέρδους τους.
Η εκτίναξη τιμών στις πρώτες ύλες και στις μεταφορές φέρνουν ανατιμήσεις στα ράφια
Σε αυτήν την εξίσωση θα πρέπει να προσθέσει κανείς την εκτίναξη των πρώτων υλών- π.χ. τα ηλεκτρολογικά είδη έχουν πάρει ως και 60% από την αρχή του χρόνου- αλλά και του κόστους μεταφορών, για όσους εισάγουν από το εξωτερικό πρώτες ύλες. Το παράδειγμα της εκτίναξης του κόστους ενός κοντέινερ από τα 1.500 ευρώ στις 12.000 ευρώ, είναι χαρακτηριστικό. Και κάπως έτσι φτάνουμε στο διά ταύτα για τους καταναλωτές: μετακύλιση του αυξημένου κόστους παραγωγής στα ράφια, δηλαδή ανατιμήσεις.
Σύμφωνα με την έρευνα του ΒΕΑ, το 42,22% των επιχειρήσεων προανήγγειλαν αυξήσεις ως 15% στις τιμές των προϊόντων τους, το 18,52% εκτιμά ότι οι αυξήσεις θα φτάσουν στο 30%, ενώ καταγράφεται κι ένα ποσοστό 14,08% που προετοιμάζει το έδαφος για ανατιμήσεις ακόμα και πάνω από 50%!