Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο κατέληξαν σε προσωρινή συμφωνία σχετικά με κανονισμό για τις δραστηριότητες αξιολόγησης περιβαλλοντικών, κοινωνικών και διακυβερνητικών κριτηρίων (ESG), η οποία αποσκοπεί στην ενίσχυση της εμπιστοσύνης των επενδυτών στα βιώσιμα προϊόντα.
Οι αξιολογήσεις ESG παρέχουν γνώμη για το προφίλ βιωσιμότητας μιας εταιρείας ή ενός χρηματοπιστωτικού μέσου, αξιολογώντας την έκθεσή της σε κινδύνους βιωσιμότητας και τον αντίκτυπό της στην κοινωνία και το περιβάλλον. Οι αξιολογήσεις ESG έχουν ολοένα και σημαντικότερο αντίκτυπο στη λειτουργία των κεφαλαιαγορών και στην εμπιστοσύνη των επενδυτών στα βιώσιμα προϊόντα.
Οι νέοι κανόνες αποσκοπούν στην ενίσχυση της αξιοπιστίας και της συγκρισιμότητας των αξιολογήσεων ESG με τη βελτίωση της διαφάνειας και της ακεραιότητας των λειτουργιών των παρόχων αξιολογήσεων ESG και την πρόληψη πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων.
Σύμφωνα με τους νέους κανόνες, οι πάροχοι αξιολογήσεων ESG θα πρέπει να αδειοδοτούνται και να εποπτεύονται από την Ευρωπαϊκή Αρχή Κινητών Αξιών και Αγορών (ΕΑΚΑΑ) και να συμμορφώνονται με τις απαιτήσεις διαφάνειας, ιδίως όσον αφορά τη μεθοδολογία και τις πηγές των πληροφοριών τους.
Κύρια στοιχεία της προσωρινής συμφωνίας
Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο διευκρίνισαν τις συνθήκες υπό τις οποίες οι αξιολογήσεις ESG εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, παρέχοντας περαιτέρω λεπτομέρειες σχετικά με τις εφαρμοστέες εξαιρέσεις. Η συμφωνία αποσαφηνίζει επίσης το εδαφικό πεδίο εφαρμογής του κανονισμού, καθορίζοντας τι συνιστά δραστηριοποίηση στην ΕΕ.
Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο συμφώνησαν ότι, εάν οι συμμετέχοντες στη χρηματοπιστωτική αγορά ή οι χρηματοοικονομικοί σύμβουλοι γνωστοποιούν αξιολογήσεις ESG στο πλαίσιο των επικοινωνιών μάρκετινγκ, θα περιλαμβάνουν πληροφορίες σχετικά με τις μεθοδολογίες που χρησιμοποιούνται στις εν λόγω αξιολογήσεις ESG στον ιστότοπό τους. Αυτό έγινε μέσω τροποποίησης του κανονισμού για τη γνωστοποίηση της βιώσιμης χρηματοδότησης.
Η συμφωνία διευκρινίζει ότι οι αξιολογήσεις ESG περιλαμβάνουν περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και ανθρώπινους παράγοντες ή παράγοντες διακυβέρνησης. Η συμφωνία προβλέπει τη δυνατότητα παροχής ξεχωριστών αξιολογήσεων E, S και G. Ωστόσο, εάν παρέχεται ενιαία αξιολόγηση, η στάθμιση των παραγόντων E, S και G θα πρέπει να είναι ρητή.
Οι πάροχοι αξιολόγησης ESG που είναι εγκατεστημένοι στην ΕΕ θα πρέπει να λάβουν άδεια από την ΕΑΚΑΑ. Οι πάροχοι αξιολογήσεων ESG που είναι εγκατεστημένοι εκτός της ΕΕ και επιθυμούν να δραστηριοποιηθούν στην ΕΕ θα πρέπει να λάβουν έγκριση των αξιολογήσεών τους ESG από εγκεκριμένο πάροχο αξιολογήσεων ESG της ΕΕ, αναγνώριση βάσει ποσοτικού κριτηρίου ή να συμπεριληφθούν στο μητρώο της ΕΕ για τους παρόχους αξιολογήσεων ESG βάσει απόφασης ισοδυναμίας σε σχέση με τη χώρα προέλευσής τους και κατόπιν διαλόγου μεταξύ της ΕΑΚΑΑ και της σχετικής αρμόδιας αρχής της τρίτης χώρας.
Το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο εισήγαγαν ένα ελαφρύτερο, προσωρινό και προαιρετικό καθεστώς εγγραφής διάρκειας τριών ετών για μικρές επιχειρήσεις και ομίλους που παρέχουν αξιολογήσεις ESG. Οι μικροί πάροχοι αξιολογήσεων ESG που επιλέγουν το ελαφρύτερο καθεστώς θα απαλλάσσονται από την καταβολή εποπτικών τελών της ESMA.
Θα πρέπει να συμμορφώνονται με ορισμένες γενικές αρχές οργάνωσης και διακυβέρνησης, καθώς και με απαιτήσεις διαφάνειας έναντι του κοινού και των χρηστών. Θα υπόκεινται επίσης στις εξουσίες της ΕΑΚΑΑ να ζητά πληροφορίες και να διεξάγει έρευνες και επιτόπιες επιθεωρήσεις. Κατά την έξοδο από αυτό το προσωρινό καθεστώς, οι μικροί πάροχοι αξιολογήσεων ESG θα πρέπει να συμμορφώνονται με όλες τις διατάξεις που περιγράφονται στον κανονισμό, συμπεριλαμβανομένων των απαιτήσεων σχετικά με τη διακυβέρνηση και τα εποπτικά τέλη.
Για τους μικρούς παρόχους αξιολογήσεων ESG, η συμφωνία προβλέπει επίσης ότι, εάν πληρούνται οι προϋποθέσεις, η ΕΑΚΑΑ θα μπορούσε να αποφασίσει να απαλλάξει έναν πάροχο αξιολογήσεων ESG από ορισμένες από τις απαιτήσεις, αλλά μόνο σε δεόντως αιτιολογημένες περιπτώσεις και με βάση τη φύση, την κλίμακα και την πολυπλοκότητα των δραστηριοτήτων του παρόχου αξιολογήσεων ESG και τη φύση και το εύρος της έκδοσης αξιολογήσεων ESG.
Η συμφωνία εισάγει ως αρχή τον διαχωρισμό των επιχειρήσεων και των δραστηριοτήτων, με δυνατότητα για τους παρόχους αξιολογήσεων ESG να μην ιδρύουν ξεχωριστή νομική οντότητα για ορισμένες δραστηριότητες, υπό την προϋπόθεση ότι υπάρχει σαφής διαχωρισμός μεταξύ των δραστηριοτήτων και ότι λαμβάνουν μέτρα για την αποφυγή πιθανών συγκρούσεων συμφερόντων.
Ωστόσο, η παρέκκλιση αυτή δεν θα ισχύει για τους παρόχους αξιολογήσεων ESG που ασκούν δραστηριότητες παροχής συμβουλών, ελεγκτικές δραστηριότητες και δραστηριότητες αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας. Οι πάροχοι αξιολόγησης ESG μπορούν ωστόσο να αναπτύσσουν δείκτες αναφοράς, εάν η ΕΑΚΑΑ κρίνει ότι έχουν θεσπιστεί επαρκή μέτρα για την αντιμετώπιση των συγκρούσεων συμφερόντων.
Η προσωρινή πολιτική συμφωνία υπόκειται σε έγκριση από το Συμβούλιο και το Κοινοβούλιο πριν περάσει από την επίσημη διαδικασία έγκρισης. Ο κανονισμός θα αρχίσει να εφαρμόζεται 18 μήνες μετά την έναρξη ισχύος του.