Για ατολμία των ηγετών της Ευρώπης να καταρτίσουν ολοκληρωμένο σχέδιο για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης κάνει λόγο στο iefimerida.gr ο Χάρης Δούκας.
Ο Αναπληρωτής Καθηγητής Ενεργειακής και Περιβαλλοντικής Πολιτικής στη Σχολή Ηλεκτρολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Υπολογιστών του ΕΜΠ υποστηρίζει πως το Συμβούλιο Κορυφής της 25ηςΜαρτίου 2022 δεν επαλήθευσε τις υψηλές προσδοκίες που είχαν δημιουργηθεί και η δράση μεταφέρεται ξανά σε Εθνικό επίπεδο.
Άμεσα μέτρα για την προστασία των πολιτών από την κρίση τιμών
«Χρόνος δεν υπάρχει και είναι απαραίτητο να προχωρήσουν τα μέτρα που θα προστατεύουν τους πολίτες – και ιδιαίτερα τους πιο ευάλωτους – από την κρίση τιμών και στη χώρα μας. Τα εργαλεία είναι γνωστά και διαθέσιμα: η φορολόγηση των υπερκερδών των εταιρειών ενέργειας, οι μειώσεις φόρων (ΦΠΑ ή/και φόρων στα καύσιμα), το πλαφόν στην λιανική τιμή (μέσω της ρήτρας αναπροσαρμογής), οι συνεχείς έλεγχοι και η εποπτεία της αγοράς. Αρκεί η πολιτική βούληση για να εφαρμοστούν», τονίζει ο κ. Δούκας.
Καλό νέο η συμφωνία ΕΕ – ΗΠΑ για το φυσικό αέριο
Σύμφωνα με τον ίδιο, στα καλά νέα των αποφάσεων είναι η συμφωνία ΕΕ – ΗΠΑ για το φυσικό αέριο, καθώς θεωρείται ότι θα αποσυμφορήσει σε σημαντικό βαθμό την μεγάλη εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό φυσικό αέριο και την «οπλοποίησή» του από τον Πούτιν στον πόλεμο με την Ουκρανία, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη διαμόρφωση των τιμών και τη σχέση προσφοράς – ζήτησης.
«Ο Τζο Μπάιντεν που ζητούσε την ενεργειακή ανεξαρτησία της Ευρώπης από τη Ρωσία, με τις νέες αποφάσεις κατευθύνει σε αυτήν σημαντικές ποσότητες του αμερικάνικου υγροποιημένου φυσικού αερίου (LNG), κυρίως έναντι της Ασίας. Συγκεκριμένα, οι ΗΠΑ θα προμηθεύσουν με επιπλέον 15 δισ. κυβικά μέτρα LNG την ΕΕ φέτος. Ήδη το 2021, οι ΗΠΑ προμήθευσαν την Ευρώπη με 22 δισ. κυβικά μέτρα υγροποιημένου φυσικού αερίου. Έτσι, με τη διαμόρφωση του νέου διατλαντικού ενεργειακού deal, ο ετήσιος στόχος των 50 δισ. κυβικών μέτρων αμερικανικού LNGπου θα εφοδιάζει την Ευρώπη μοιάζει εφικτός (με τις υπάρχουσες διακινούμενες ποσότητες και τη νέα συμφωνία είμαστε στα 37 δισ. κυβικά μέτρα περίπου), σχολιάζει ο Αναπληρωτής Καθηγητής στο ΕΜΠ. Συμπληρώνοντας ότι αυτό σημαίνει πως μόνο οι ΗΠΑ θα μπορέσουν να προσεγγίσουν το 1/3 των συνολικών ποσοτήτων που προμηθεύει η Ρωσία.
Μέχρι το 2030 θα χρειαζόμαστε περίπου 30%-40% λιγότερο φυσικό αέριο
Με βάση τους σχεδιασμούς στην Ευρώπη, μέχρι το 2030 θα χρειαζόμαστε περίπου 30%-40% λιγότερο φυσικό αέριο απ’ όσο καταναλώνουμε σήμερα. Ο κ. Δούκας επισημαίνει ότι «η μείωση αυτή της εξάρτησής μας περνάει μέσα από μεγάλη προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), με την ενίσχυση της διάχυσής τους στους πολίτες και στους αγρότες, με αντίστοιχες επενδύσεις στα δίκτυα για να καθίσταται αυτό τεχνικά εφικτό, καθώς και μέσα από την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας. Λιγότερο φυσικό αέριο σημαίνει πιο εύκολη εύρεση των απαραίτητων ποσοτήτων από τη διεθνή αγορά και μικρότερη εξάρτηση από έναν προμηθευτή».
Ο στόχος για πλαφόν στο φυσικό αέριο δεν επετεύχθη
Η συνέχεια όμως στις αποφάσεις των ηγετών της ΕΕ δεν ήταν ανάλογη. Ο στόχος ήταν να υπάρξει απόφαση από το Συμβούλιο για να σταματήσει η κερδοσκοπία και ο υπερ-πλουτισμός συγκεκριμένων εταιριών με τις ακραίες χρηματιστηριακές τιμές του αερίου. Είχε προηγηθεί και η επιστολή του Συνδέσμου Ευρωπαϊκών Επιχειρήσεων Ηλεκτρισμού (Eurelectric) για να μπει όριο στις τιμές του αερίου στην χονδρική αγορά, για την προστασία των καταναλωτών.
«Όλοι περίμεναν να ακούσουν την εξής απόφαση: Πλαφόν τώρα στο φυσικό αέριο. Μάταια. Οι ηγέτες της ΕΕ δε συμφώνησαν, καθώς οι διαφορές στις προσεγγίσεις μεταξύ των χωρών του Βορρά (κυρίως Γερμανίας, Ολλανδίας) και Νότου (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία) δεν μπορούσε να καταλήξει παρά σε ένα συμβιβασμό πως το θέμα παραπέμπεται για τον Μάιο, που η Επιτροπή θα παρουσιάσει τη νέα της έκθεση. Ούτε καν στην από κοινού αγορά φυσικού αερίου, LNG και υδρογόνου πριν από τον επόμενο χειμώνα δεν αποφάσισαν, καθώς αναφέρεται η από κοινού προμήθεια φυσικού αερίου, αλλά σε εθελοντική βάση», καταλήγει ο κ. Δούκας.