Το ΔΝΤ αναθεώρησε -όπως είχε προαναγγείλει η επικεφαλής του- προς τα πάνω τις προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία και την Ευρώπη ειδικότερα, ωστόσο αν ανατρέξει κανείς στα “ψιλά γράμματα” μπορεί να μιλήσει για Πύρρειο νίκη.
«Η νομισματική πολιτική αρχίζει να “δαγκώνει», σημειώνει το Ταμείο στο Επικαιροποιημένο World Economic Outlook, συμπληρώνοντας πως είναι ξεκάθαρα τα σημάδια ότι η σύσφιξη της νομισματικής πολιτικής άρχισε να “κρυώνει” τη ζήτηση και τον πληθωρισμό. Αυτό που προβληματίζει, όμως, είναι η εκτίμηση του ΔΝΤ ότι η πλήρης επίπτωση της επιθετικής αύξησης επιτοκίων δεν θα φανεί πριν από το 2024!
Το ΔΝΤ- και όχι μόνο- διαπιστώνει ότι η Ευρώπη άντεξε περισσότερο από τις προβλέψεις κι αυτή η αντοχή αποτυπώθηκε στους δείκτες της κατανάλωσης και των επενδύσεων στο 3ο τρίμηνο του 2022, κάτι που προφανώς οφείλεται και στα μέτρα στήριξης 1,2% του Ευρωπαϊκού ΑΕΠ, τα οποία επιστράτευσαν οι κυβερνήσεις ως ανάχωμα στην ενεργειακή κρίση. Οι τιμές του φυσικού αερίου υποχώρησαν περισσότερο από το αναμενόμενο, ωστόσο η δυναμική που είχε αναπτύξει η Ευρώπη μετά το reopening της πανδημίας φαίνεται ότι “ξεφούσκωσε” στο 4ο τρίμηνο, κάτω από το διπλό βάρος του εκρηκτικού πληθωρισμού και της αύξησης επιτοκίων.
Σύμφωνα με τους νέους υπολογισμούς του Ταμείου, η οικονομία της Ευρωζώνης θα “καθίσει” φέτος στο 0,7%, πριν ανακάμψει στο 1,6% το 2024. Ακόμα κι έτσι, ο πήχης ανεβαίνει 0,2 μονάδες σε σχέση με τις εκτιμήσεις του περασμένου Οκτωβρίου. Ωστόσο αυτή η αναθεώρηση θα ήταν πολύ υψηλότερη αν η επιθετική αύξηση επιτοκίων δεν “ροκάνιζε” τα εισοδήματα και δεν “απορροφούσε” το όφελος από το άκρως θετικό 2022 και την υποχώρηση των χονδρικών τιμών της Ενέργειας.
«Σκωτσέζικο ντους» οι προβλέψεις για τον πληθωρισμό
Όσο για τις προβλέψεις που αφορούν στον πληθωρισμό, μοιάζουν με... σκωτσέζικο ντους. Από τη μία, το ΔΝΤ “βλέπει” ότι ο Γενικός Δείκτης έπιασε “ταβάνι” στο 3ο τρίμηνο, καθώς στη συνέχεια υποχώρησαν οι τιμές στην Ενέργεια και τα υπόλοιπα προϊόντα. Υπάρχει, όμως, ένα “αλλά”. Κατά το Ταμείο ο πυρήνας του πληθωρισμού- όπως αυτός μετρά προϊόντα και υπηρεσίες εκτός καυσίμων και οπωροκηπευτικών στα καθ’ ημάς- δεν έχει φτάσει ακόμα στο υψηλότερο σημείο και παραμένει σαφώς πάνω από τα προ πανδημίας επίπεδα. Κι αυτό ακριβώς είναι που ωθεί τις Κεντρικές Τράπεζες στις επιθετικές αυξήσεις επιτοκίων.
Φυσικά από μια τέτοια ανάλυση δεν θα μπορούσαν να λείψουν οι συστάσεις για τον ενδεδειγμένο τρόπο αντίδρασης των κυβερνήσεων στο εκρηκτικό κοκτέιλ ανατιμήσεων στην Ενέργεια και τα τρόφιμα. Κατά το ΔΝΤ, τα προσωρινά αλλά ευρείας κλίμακας μέτρα έχουν γίνει κοστοβόρα και γι’ αυτό θα πρέπει να αντικατασταθούν από στοχευμένες παρεμβάσεις. Επί της ουσίας το Ταμείο συνιστά απευθείας εισοδηματικές ενισχύσεις είτε με εισοδηματικά κριτήρια είτε με δημογραφικά κριτήρια είτε μέσω των παρόχων ενέργειας με βάση την κατανάλωση προηγούμενων μηνών.
Το Ταμείο πάει, μάλιστα, ένα... βηματάκι παραπέρα. Σημειώνει ότι αυτά τα μέτρα στήριξης θα πρέπει να είναι δημοσιονομικά ουδέτερα, με έσοδα από τη φορολόγηση υψηλών εισοδημάτων κι επιχειρήσεων...