Έκκληση στην ΕΕ απηύθυνε το ΔΝΤ προκειμένου να ανανεώσει το δημοσιονομικό της πλαίσιο εν μέσω αύξησης των επιτοκίων και υψηλού χρέους, σημειώνοντας ότι οι μεταρρυθμίσεις είναι ζωτικής σημασίας για να αποτραπούν κρίσεις χρέους, που «θα μπορούσαν να θέσουν σε κίνδυνο την ίδια την ΕΕ»
«Εν μέσω αναπάντεχης οικονομικής αβεβαιότητας και δημοσιονομικών προκλήσεων που έρχονται, δεν μπορεί να περιμένει η μεταρρύθμιση του δημοσιονομικού πλαισίου της ΕΕ», υπογραμμίζουν σε άρθρο τους, που δημοσιεύτηκε σήμερα σε ιστολόγιο, ο διευθυντής του τμήματος δημοσιονομικών υποθέσεων του ΔΝΤ Βίτορ Γκασπάρ, ο ομόλογός του του ευρωπαϊκού τμήματος Άλφρεντ Κάμερ και η επικεφαλής στρατηγικής Τζεϊλά Παζαρμπασίογλου.
Οι εισηγήσεις του ΔΝΤ
Μεταξύ των τριών βασικών συστάσεων του ΔΝΤ περιλαμβάνεται η δημιουργία μιας αποκαλούμενης «Δημοσιονομικής Ικανότητας της ΕΕ», που θα χρηματοδοτείται με την έκδοση κοινού χρέους και θα μπορούσε να βοηθήσει τα κράτη-μέλη της ευρωζώνης να διαχειριστούν καλύτερα οικονομικές υφέσεις και να παρέχουν δημόσια αγαθά.
Είναι μια ιδέα παρόμοια με εκείνη του ύψους 800 δισ. ευρώ Ταμείου Ανάκαμψης για την πανδημία, που δημιουργήθηκε το 2020 με τον δανεισμό της Ένωσης παρά μεμονωμένων των κρατών-μελών. Η εκδοχή του ΔΝΤ περιλαμβάνει ένα ταμείο επενδύσεων για την κλιματική αλλαγή, που θα βοηθήσει τις χώρες να μειώσουν τις εκπομπές άνθρακα και να τερματίσουν την εξάρτησή τους από το ρωσικό φυσικό αέριο.
Το ΔΝΤ πρότεινε το νέο Ταμείο στο πλαίσιο μιας ευρύτερης αναθεώρησης του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης, του βασικού πλαισίου δημοσιονομικής πολιτικής της ΕΕ, που θα συζητήσουν αυτή την εβδομάδα οι υπουργοί Οικονομικών των κρατών-μελών του μπλοκ. Το Σύμφωνο αυτό απαιτεί από τα 27 κράτη-μέλη να στοχεύουν σε δημοσιονομικά ελλείμματα κάτω του 3% του ΑΕΠ και εθνικά χρέη κάτω του 60%, στόχοι που παραμένουν σε ισχύ βάσει της πρότασης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.
Ελάχιστα μέλη πληρούν αυτή τη στιγμή τα κριτήρια αυτά μετά το διπλό σοκ της πανδημίας και του πολέμου που εξαπέλυσε η Ρωσία στην Ουκρανία. Η ΕΕ έβαλε στον πάγο τους κανόνες αυτούς το 2020 και παρέτεινε μέχρι τα τέλη του ερχόμενου έτους την εξαίρεση. Πράγμα που, σύμφωνα με τους διευθυντές των τμημάτων του ΔΝΤ, παρέχει ένα «παράθυρο ευκαιρίας» για την προώθηση μεταρρυθμίσεων, ένα παράθυρο που «δεν πρέπει να χαραμιστεί».
Ο εκτελεστικός βραχίονας της ΕΕ, η Κομισιόν, αναμένεται να παρουσιάσει τις ερχόμενες εβδομάδες τις δικές της ιδέες για δημοσιονομική αναμόρφωση. Οι κυβερνήσεις των κρατών-μελών, όπως μεταδίδει το Bloomberg, είναι διχασμένες ως προς το πόσο φιλόδοξη θα πρέπει να είναι η αναμόρφωση αυτή, με κάποιες να τάσσονται υπέρ μέτρων για την κάλυψη επενδυτικών αναγκών και άλλες να εστιάζουν περισσότερο στη δημοσιονομική σταθερότητα.
Άλλα στοιχεία της πρότασης του ΔΝΤ περιλαμβάνουν:
- Την ανάπτυξη από τα κράτη-μέλη δικών τους μεσοπρόθεσμων δημοσιονομικών σχεδίων, που θα αξιολογηθούν από ένα νέο, ανεξάρτητο Ευρωπαϊκό Δημοσιονομικό Συμβούλιο. Τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα θέσουν ακόμη δικά τους πολυετή ετήσια ανώτατα όρια δαπανών.
- Κράτη-μέλη με εύθραυστα οικονομικά θα πρέπει να δημοσιεύουν για τρία έως πέντε έτη ισοσκελισμένο προϋπολογισμό ή πλεόνασμα, ενώ εκείνα με λιγότερα χρέη θα έχουν περισσότερη ευελιξία, ενθαρρύνοντας τις κυβερνήσεις να δημιουργούν «μαξιλάρια» ασφαλείας σε ευοίωνες οικονομικές περιόδους.