Τα επιτόκια στις μεγάλες οικονομίες του πλανήτη, αναμένεται να πέσουν στα προ της πανδημίας της Covid-19 επίπεδα, όπως προβλέπει το ΔΝΤ, λόγω χαμηλής παραγωγικότητας και της γήρανσης των πληθυσμών.
Οικονομολόγοι του ΔΝΤ υποστηρίζουν σε έκθεσή τους ότι οι αυξήσεις στο κόστος δανεισμού πιθανώς θα είναι «προσωρινές» και τα επιτόκια θα πέσουν όταν τεθεί υπό έλεγχο ο πληθωρισμός – νέα σαφώς αισιόδοξα για όσους έχουν πάρει στεγαστικά δάνεια, αλλά και για τις κυβερνήσεις.
Κεντρικές τράπεζες στην Ευρώπη, τη Βρετανία, τις ΗΠΑ και άλλες χώρες αυξάνουν εδώ και μήνες τα επιτόκια για να φρενάρουν τον πληθωρισμό, που έχει εκτιναχθεί για παράδειγμα στο Ηνωμένο Βασίλειο σε υψηλό 40ετίας λόγω της αύξησης των τιμών ενέργειας και τροφίμων μεσούντος του πολέμου της Ρωσίας στην Ουκρανία. Ωστόσο, όπως ανέφερε σε ιστολόγιο το ΔΝΤ, οι «πρόσφατες αυξήσεις στα πραγματικά επιτόκια θα είναι πιθανώς προσωρινές. Όταν τεθεί ξανά υπό έλεγχο ο πληθωρισμός οι κεντρικές τράπεζες των προηγμένων οικονομιών πιθανώς θα χαλαρώσουν τη νομισματική πολιτική και θα επαναφέρουν τα πραγματικά επιτόκια προς τα προ της πανδημίας επίπεδα».
Αισιόδοξες για τις κυβερνήσεις οι προβλέψεις του ΔΝΤ
Εάν επαληθευτούν οι προβλέψεις των οικονομολόγων του ΔΝΤ, αυτό θα σημάνει μειωμένη δημοσιονομική πίεση, καθώς οι κυβερνήσεις θα μπορούν να δανείζονται φθηνότερα.
Ωστόσο, αυτό θα σήμαινε ότι οι κεντρικές τράπεζες, ιδιαίτερα στις ανεπτυγμένες χώρες, ενδέχεται να χρειαστεί και πάλι να βασιστούν στην αγορά ομολόγων και σε άλλες στρατηγικές για τη μείωση των επιτοκίων πολιτικής και πολλές κυβερνήσεις θα χρειαστεί και πάλι να λάβουν μέτρα για να περιορίσουν τα δημοσιονομικά ελλείμματα ώστε να σταθεροποιήσουν ή να μειώσουν τα εκκρεμή δάνεια ως προς το ΑΕΠ, . Για τις ανεπτυγμένες οικονομίες, είναι πιο πιθανό να μειωθούν οι δείκτες χρέους με την περικοπή των δαπανών παρά με αύξηση των εσόδων, σύμφωνα με τον ΔΝΤ.
Ορισμένοι οικονομολόγοι υποστήριξαν ότι η πανδημία μετατόπισε το φυσικό επιτόκιο υψηλότερα, αντιστρέφοντας δυνάμεις όπως η παγκοσμιοποίηση, που συνέβαλλαν να διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα το κόστος δανεισμού αλλά και να ανέβουν σε ιστορικά επίπεδα τα κρατικά χρέη.
Το ΔΝΤ λέει ότι είναι πιθανό να έχουν αλλάξει τα πράγματα και σημείωσε ότι μένει να φανεί ο αντίκτυπος των εξελίξεων όπως η μετάβαση σε μια οικονομία με λιγότερη εξάρτηση από τον άνθρακα. Ωστόσο, σύμφωνα με το Ταμείο, η ανάλυσή του υποδηλώνει ότι τα τρέχοντα υψηλά επιτόκια «είναι πιθανό να είναι προσωρινά». Μόλις τα επιτόκια εξομαλυνθούν στα προηγούμενα χαμηλά επίπεδα, μια αρκετά βαθιά ύφεση μπορεί να αναγκάσει τις κεντρικές τράπεζες «να καταφύγουν στις ίδιες στρατηγικές που χρησιμοποίησαν τη δεκαετία πριν από την πανδημία».