Στις πιο χαμηλές θέσεις της ειδικής βαθμολογίας του ΟΟΣΑ παραμένει η Ελλάδα, αναφορικά με τα ειδικά χαρακτηριστικά των έμμεσων φόρων, κυρίως του ΦΠΑ.
Στη... μεζούρα, μπαίνουν οι συντελεστές, η βάση εφαρμογής των φόρων, καθώς και η πολυπλοκότητα για τη συμμόρφωση στις σχετικές διαδικασίες είσπραξης, δήλωσης και απόδοσης των φόρων.
Η συγκριτική μελέτη του Tax Foundation αναδεικνύει τα ειδικά χαρακτηριστικά κάθε χώρας και ειδικά όσον αφορά στην Ευρώπη, η κατάταξη της Ελλάδας είναι διόλου κολακευτική. Στην πραγματικότητα, μένει «κολλημένη» στην 32η θέση των χωρών του ΟΟΣΑ, ενώ στην Ευρώπη ακόμα χειρότερη βαθμολογία συγκεντρώνει μόνο η Πορτογαλία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Ουγγαρία και η Πολωνία.
Σύμφωνα με τη μελέτη, η Ελβετία διαθέτει την καλύτερα δομημένη έμμεση φορολογία μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ. Με συντελεστή μόλις 7,7% έχει το χαμηλότερο ΦΠΑ στην Ευρώπη, ενώ συν τοις άλλοις η βάση εφαρμογής του καλύπτει το 70% της τελικής κατανάλωσης. Επιπλέον, το ελβετικό πλαίσιο του ΦΠΑ έχει την υψηλότερη βαθμολογία ως προς την ευκολία εφαρμογής του, απαιτώντας κατά μέσο όρο μόλις 8 ώρες το χρόνο για τις σχετικές διαδικασίες. Στον αντίποδα, η Πολωνία, εκτός από τον υψηλό συντελεστή (23%), έχει περιορισμένη βάση εφαρμογής του ΦΠΑ (στο 51% της τελικής κατανάλωσης), ενώ απαιτούνται κατά μέσο όρο περί τις 172 ώρες το χρόνο για τη συμμόρφωση με τις διαδικασίες του.
Οι επιδόσεις της Ελλάδας
Ποιες είναι οι αντίστοιχες επιδόσεις για την Ελλάδα; Κατ’ αρχάς, ο συντελεστής 24% είναι από τους υψηλότερους στην Ευρώπη. Δεν είναι, όμως, μόνο αυτό το πρόβλημα. Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΟΟΣΑ, που επικαλείται το Tax Foundation, αυτός ο συντελεστής εφαρμόζεται σε περιορισμένη βάση και συγκεκριμένα στο 44% της τελικής κατανάλωσης, δείγμα των πολλών εξαιρέσεων. Αποτέλεσμα (και) αυτών των εξαιρέσεων είναι η πολυπλοκότητα του πλαισίου, που απαιτεί περίπου 69 ώρες το χρόνο για συμμόρφωση στις διαδικασίες του.
Η «τρύπα» στις εισπράξεις του ΦΠΑ
Με αυτά τα δεδομένα, δεν πρέπει να προκαλεί έκπληξη η μόνιμη «τρύπα» στις εισπράξεις του ΦΠΑ, όπως αναδεικνύεται στις ετήσιες Εκθέσεις της Κομισιόν. Φυσικά, είναι περιττό να επισημάνει κανείς ότι όσο πιο περίπλοκο είναι ένα πλαίσιο, τόσο περισσότερες ευκαιρίες για... διαφυγή δημιουργεί. Το... σπορ της φοροδιαφυγής ΦΠΑ στην Ελλάδα είναι, άλλωστε, πολύ παλιό και το «κυνήγι» των αποδείξεων μόνιμος στόχος του υπουργείου Οικονομικών.
Σύμφωνα με τη φετινή Έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η Ελλάδα για μια ακόμα χρονιά είχε τη δεύτερη μεγαλύτερη «τρύπα» στις δυνητικές εισπράξεις ΦΠΑ. Αν και η «επίδοση» αυτή είναι λίγο καλλίτερη από πέρσι (περίπου 1 δισ ευρώ) και ελαφρώς βελτιωμένη σε σύγκριση με τους αρχικούς υπολογισμούς, δεν μπορεί παρά να προκαλεί οργή το γεγονός ότι σε μια και μόνο χρονιά έκαναν «φτερά» περί τα 5,3 δισ ευρώ! Αν αναλογιστεί, δε, κανείς τα παζάρια που γίνονται με τους Θεσμούς για μόνιμα και έκτακτα μέτρα φοροελαφρύνσεων, είναι προφανές ότι ακόμα και τα μισά από αυτά τα χαμένα δισ να κατέληγαν στα κρατικά ταμεία, τα πράγματα θα ήταν πολύ διαφορετικά.
Εάν μπει, μάλιστα, κανείς στον πειρασμό να ανατρέξει στα προηγούμενα 5 χρόνια, θα «μετρήσει» συνολικές απώλειες σχεδόν 29 δισ ευρώ!!!
