Μικρές καθυστερήσεις και επιπλέον διαχειριστικό κόστος, λόγω της ανάγκης εκτελωνισμού, έφερε το Brexit από 1ης Ιανουαρίου στις ελληνικές εξαγωγές προς το Ηνωμένο Βασίλειο, για τις οποίες όμως «δεν χάθηκε ούτε μία μέρα», καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οι εξαγωγείς είχαν προετοιμαστεί για τα νέα δεδομένα.
Τα παραπάνω επισημαίνουν στο ΑΠΕ-ΜΠΕ επιχειρηματίες που εξάγουν στη χώρα, συμπληρώνοντας ότι το κρίσιμο για τις ελληνικές εξαγωγές ήταν να αποφευχθούν οι δασμοί -όπως κι έγινε.
Πάντως, το τοπίο ως προς τι θα ισχύσει τελικά σε τομείς όπως οι υπηρεσίες ή ο ΦΠΑ παραμένει θολό, καθώς δεν υπάρχουν ακόμα οι εφαρμοστικοί νόμοι και εγκύκλιοι της εμπορικής συμφωνίας ΕΕ-Ηνωμένου Βασιλείου. Το δε επιχειρείν στη Βρετανία έχει γίνει πλέον δυσκολότερο για τους Έλληνες που έχουν επενδύσει εκεί με τη δημιουργία θυγατρικών.
«Σαν να εξάγουμε σε Τρίτη χώρα»
Μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, ο Ανδρέας Μυλωνάς, διευθυντής εξαγωγών της σερραϊκής γαλακτοβιομηχανίας «Κρι Κρι ΑΕ», εξηγεί ότι οι εξαγωγές της προς το Ηνωμένο Βασίλειο «δεν σταμάτησαν ούτε μια μέρα». «Είχαμε προετοιμαστεί για κάθε ενδεχόμενο. Πέρα από μια παροδική δυσκολία, λόγω καθυστερήσεων στα σύνορα με τις μεταφορές, η οποία πλέον εξομαλύνεται, δεν είχαμε κάποιο ιδιαίτερο πρόβλημα. Εφόσον αποφύγαμε τους δασμούς, τα διαχειριστικά κόστη που προκύπτουν λόγω Brexit είναι διαχειρίσιμα», σημειώνει ο κ.Μυλωνάς, σύμφωνα με τον οποίο η αξία των εξαγωγών της εταιρείας στο Ηνωμένο Βασίλειο προσεγγίζει τα 20 εκατ. ευρώ, σημαντικό μέρος του τζίρου των διεθνών πωλήσεών της.
Απρόσκοπτα συνεχίζονται οι εξαγωγές στο Ηνωμένο Βασίλειο και για την εταιρεία εμπορίας και διακίνησης φρούτων «Proto-Φρούτα Πρωτοφανούση ΑΕ», όπως επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ο πρόεδρός της, Νίκος Πρωτοφανούσης. «Ενώ έχουν προκύψει μικρές καθυστερήσεις και μικρό επιπλέον κόστος, οι εξαγωγές μας δεν έχουν επηρεαστεί. Απλά, από 1ης Ιανουαρίου κάνουμε εξαγωγές στην Αγγλία με τη διαδικασία που ακολουθούμε για τις Τρίτες χώρες, αλλά δεν σταματήσαμε ούτε μια μέρα. Ήμασταν προετοιμασμένοι, μέσω επικοινωνίας με τους πελάτες μας, αλλά και κατόπιν ενημέρωσης από τον σύνδεσμό μας, τον Incofruit-Hellas. Η βασική αλλαγή είναι φυσικά ότι πλέον χρειάζεται εκτελωνισμός, κάτι που σημαίνει ότι η διαδικασία γίνεται λίγο πιο χρονοβόρα, καθώς το φορτίο δεν μπορεί να φύγει αμέσως, και επιπρόσθετα επιβαρύνεται από το κόστος του εκτελωνισμού, κάτι που δεν γινόταν πριν, όταν η Αγγλία ήταν κοινοτική χώρα», επισημαίνει.
«To επιχειρείν στην Αγγλία για μια ελληνική εταιρεία έχει δυσκολέψει»
Λιγότερο «ακύμαντες» ήταν οι εξελίξεις λόγω Brexit για επιχειρηματία της υψηλής τεχνολογίας, με έδρα τη Θεσσαλονίκη. Ο επιχειρηματίας, που διαθέτει θυγατρική -μεταξύ άλλων- στο Ηνωμένο Βασίλειο και διεθνή παρουσία, αναζητά πλέον αγοραστή για τη βρετανική εταιρεία του.
Όπως λέει ο καινοτόμος επιχειρηματίας, που επιθυμεί να διατηρήσει την ανωνυμία του, «το "doing business" στην Αγγλία έχει δυσκολέψει πάρα πολύ μετά το Brexit και θεωρώ πως όσες επιχειρήσεις πουλάνε προϊόντα και όχι υπηρεσίες, θα εξετάσουν το ενδεχόμενο να μεταφερθούν σε άλλες χώρες. Εμείς αποφασίσαμε να πουλήσουμε τη βρετανική εταιρεία μας, μέσω της οποίας κάναμε το 40% του τζίρου των εξαγωγών μας, εξυπηρετώντας αγορές σε όλον τον πλανήτη, πλην ΗΠΑ. Σε πρώτη φάση αποφασίσαμε να λειτουργούμε μέσω της θυγατρικής μας στις ΗΠΑ με αντιπροσώπους στην Ευρώπη. Είχα επιλέξει να εγκαταστήσω θυγατρική στην Αγγλία γιατί εκεί ήταν όλα εύκολα. Πλέον, η "Μέκκα της επιχειρηματικότητας" για την Ευρώπη, φορτώνεται με περαιτέρω διαδικασίες και κόστη, που καθιστούν πιο δύσκολο και πιο δαπανηρό το doing business στην Αγγλία».
Ενδεικτικά αναφέρει το πρόβλημα που αντιμετώπισε, όταν στις 30 Δεκεμβρίου έκανε παραγγελία από τη βρετανική θυγατρική για ηλεκτρονικές πλακέτες από κορυφαίο σάιτ εξαρτημάτων, το TME.eu, στην Πολωνία. «Στις 2/1 ήρθε μήνυμα ότι η παραγγελία πρέπει να ακυρωθεί κι ότι επιβαρύνεται με ΦΠΑ, λόγω Brexit. Μου φάνηκε περίεργο, καθώς η Αγγλία είναι πλέον Τρίτη χώρα και στο εμπόριο με άλλες τρίτες χώρες, π.χ., μεταξύ ΕΕ και Καναδά ή μεταξύ ΕΕ και Ινδίας, ΦΠΑ δεν υπάρχει. Έκλεισα ραντεβού με τον λογιστή μου, για να δω αν ισχύει. Ούτε ο ίδιος ήξερε ακόμα. Μίλησα συνολικά με επτά άτομα, λογιστές, τελωνειακούς κτλ, για να δω τι ισχύει τελικά, αλλά ήταν μοιρασμένοι. Οι μισοί έλεγαν ότι καλώς μπήκε ο ΦΠΑ, οι άλλοι μισοί πως κακώς», σημειώνει, περιγράφοντας το θολό τοπίο.
«Όλα είναι ακόμα στο τραπέζι»
Σύμφωνα με τον Φώτη Γροντά, ιδρυτή της «Fotis Grontas & Associates», η οποία παρέχει νομικές και λογιστικές υπηρεσίες σε 290 εταιρείες στο Ηνωμένο Βασίλειο, «όλα είναι ακόμα στο τραπέζι» μετά το Brexit για κρίσιμα για το εμπόριο θέματα, όπως ο ΦΠΑ. «Οι 1240 σελίδες του Brexit Agreement μεταξύ της ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου από τη μια σηματοδοτούν τη μοναδική εμπορική συμφωνία παγκοσμίως με μηδενικούς δασμούς και από την άλλη αποτελούν μόνο το "Σύνταγμά" της, αφού ακόμα δεν υπάρχουν εφαρμοστικοί νόμοι και εγκύκλιοι, που να αποσαφηνίζουν τι θα ισχύσει π.χ., στις υπηρεσίες ή τον ΦΠΑ. Τα σενάρια για τον ΦΠΑ είναι δύο: είτε η Αγγλία θα θεωρηθεί ως Τρίτη χώρα, οπότε δεν θα υπάρχει ΦΠΑ είτε θα θεωρηθεί ως "ενδοκοινοτική", οπότε θα ισχύει ό,τι ισχύει στις ενδοκοινοτικές συναλλαγές. Όλα όμως είναι ακόμα στο τραπέζι», επισημαίνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Υπενθυμίζει ότι έχει δοθεί μια τριμηνία προσαρμογής, ενώ προσθέτει πως οι συμφωνίες της τελευταίας στιγμής, όπως η συγκεκριμένη, το μόνο σίγουρο είναι ότι θα φέρουν πάντα προβλήματα. «Μέχρι στιγμής, τα σίγουρα είναι τα εξής: δεν υπάρχουν δασμοί, αυτό είναι βέβαιο 100%, δεν υπάρχουν περιορισμοί στο εμπόριο. Το ποια θα είναι η πλήρης διαδικασία των τελωνειακών ελέγχων θα αποσαφηνιστεί τους επόμενους μήνες, πιθανώς μέχρι τον Μάρτιο, αλλά στο μεσοδιάστημα το εμπόριο μπορεί να συνεχιστεί απρόσκοπτα. Το τοπίο γύρω από τον ΦΠΑ παραμένει ασαφές, αλλά θεωρούμε πως τελικά θα συνεχίσει να ισχύει ό,τι και πριν», σημειώνει, ενώ προσθέτει πως, προς το παρόν, προβλήματα προκαλούνται ήδη σε ορισμένες περιπτώσεις σε ό,τι αφορά τις κοινοτικές εξαγωγές τροφίμων, καθώς δεν ισχύουν πλέον στη Βρετανία κάποιες πιστοποιήσεις που έχουν εκδοθεί σε κράτη της ΕΕ. «Ως αποτέλεσμα έχουμε καθυστερήσεις λόγω ελέγχων στο Καλέ, στο Eurotunnel, ακόμα και στα σύνορα με τη Βόρεια Ιρλανδία», επισημαίνει.