Η διεθνής οικονομία αντιμετωπίζει μία από τις πιο επικίνδυνες και αβέβαιες περιόδους της σύγχρονης ιστορίας, καθώς η παγκόσμια αγορά δέχεται σοβαρά πλήγματα εξαιτίας των νέων δασμών που επέβαλε ο Ντόναλντ Τραμπ.
Οι προθεσμιακές συναλλαγές που αφορούν τίτλους ενταγμένους στους τρεις βασικούς δείκτες του χρηματιστηρίου της Νέας Υόρκης προοιωνίζονται νέα μεγάλη πτώση της Wall Street σήμερα, καθώς ο αντίκτυπος του καταιγισμού τελωνειακών δασμών που εξαπέλυσε ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ συνεχίζει να γίνεται αισθητός.
Περί τις 01:35 (ώρα Ελλάδας), αφού ξανάρχισαν οι προθεσμιακές συναλλαγές στη 01:00, η τάση ήταν καθαρά πτωτική: –3,56% για τον Dow Jones, –3,85% για τον S&P 500.
Παράλληλα, η τιμή του βαρελιού του αμερικανικού πετρελαίου έπεσε κάτω από τα 60 δολάρια το βαρέλι, επίπεδο στο οποίο είχε να βρεθεί από τον Απρίλιο του 2021.
Η μείωση αυτή συνδέεται με την αβεβαιότητα που προκαλούν οι εμπορικοί πόλεμοι και η υποχώρηση της παγκόσμιας ζήτησης.
Οι ανησυχίες αυτές επηρεάζουν και τις αγορές της Ασίας, με το χρηματιστήριο του Τόκιο να σημειώνει πτώση 7,44% και αυτό της Σεούλ να χάνει 4,77%. Οι επενδυτές φαίνεται να ανησυχούν για τις συνέπειες των πολιτικών Τραμπ στην παγκόσμια οικονομία, οι οποίες ενδέχεται να προκαλέσουν περαιτέρω αβεβαιότητα στις διεθνείς αγορές.
Υπερασπίζεται τους δασμούς ο Τραμπ: «Μερικές φορές πρέπει να παίρνεις το φάρμακό σου για να γίνεις καλά»
Η διεθνής οικονομία βρίσκεται σε αναταραχή μετά την ανακοίνωση του Ντόναλντ Τραμπ για νέους τελωνειακούς δασμούς, οι οποίοι έπληξαν τις χρηματιστηριακές αγορές, με τις μετοχές να καταγράφουν πτώσεις στις ΗΠΑ, την Ασία και την Ωκεανία. Ωστόσο, ο πρόεδρος των ΗΠΑ φαίνεται να μην ανησυχεί για τις συνέπειες, υποστηρίζοντας πως η αμερικανική οικονομία πρέπει να περάσει μέσω αυτής της «θεραπείας» για να ξεπεράσει τα δομικά της προβλήματα.
«Μερικές φορές πρέπει να παίρνεις το φάρμακό σου για να γίνεις καλά», δήλωσε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους κατά την πτήση του προς την Ουάσιγκτον. Η δήλωση αυτή ήρθε καθώς οι χρηματιστηριακοί δείκτες παρουσίαζαν νέα αρνητικά αποτελέσματα μετά την επιβολή τελωνειακών δασμών που φτάνουν το 10% στις εισαγωγές στις ΗΠΑ.
Ο Τραμπ θέλει να λύσει το εμπορικό έλλειμμα της Αμερικής με χώρες όπως η Κίνα και η Ευρωπαϊκή Ένωση, ακόμη κι αν αυτό συνεπάγεται με οικονομικές αναταράξεις. Παρά την πτώση των χρηματιστηρίων, ο μεγιστάνας ισχυρίστηκε ότι η χώρα του είναι «πολύ πιο δυνατή» και επανέλαβε ότι η επιβολή δασμών είναι ο μόνος τρόπος να λύσει το ζήτημα της εξάρτησης από εισαγωγές.
Αν και δεν επιθυμεί την πτώση των χρηματιστηρίων, τόνισε πως αυτή η σκληρή οικονομική πολιτική είναι απαραίτητη για την υγεία της αμερικανικής οικονομίας. «Δεν θέλω την πτώση», είπε, «αλλά μερικές φορές πρέπει να πάρεις το φάρμακό σου για να γίνεις καλά». Σύμφωνα με τον ίδιο, η Ευρώπη έχει επωφεληθεί από τις ΗΠΑ σε βάρος τους, και δεν πρόκειται να δεχτεί έναν συμφωνημένο εμπορικό συμβιβασμό χωρίς τα ανάλογα ανταλλάγματα.
Μάλιστα, σε συζητήσεις με Ευρωπαίους και Ασιάτες ηγέτες, ο Τραμπ αποκάλυψε ότι όλοι «θέλουν απεγνωσμένα να κλείσουν συμφωνία», αλλά ο ίδιος δεν φαίνεται πρόθυμος να προχωρήσει σε οποιαδήποτε συμφωνία που δεν θα εξασφαλίσει το συμφέρον των ΗΠΑ.
Η εμπορική του στρατηγική συνεχίζει να προκαλεί έντονες αντιδράσεις, καθώς οι παγκόσμιες αγορές προσπαθούν να προσαρμοστούν σε αυτή τη νέα πραγματικότητα, με τις αμερικανικές οικονομικές πολιτικές να προκαλούν μεγάλες αβεβαιότητες στις διεθνείς αγορές.
Τριγμοί στις διεθνείς αγορές
Η αντίδραση της Κίνας, με την επιβολή πρόσθετων δασμών ύψους 34% στις αμερικανικές εισαγωγές, έχει προκαλέσει τριγμούς στις διεθνείς αγορές, επιβεβαιώνοντας τις χειρότερες ανησυχίες των οικονομολόγων για μια κλιμακούμενη εμπορική σύγκρουση και μια πιθανή παγκόσμια ύφεση.
Η πολιτική των δασμών του Τραμπ θεωρείται από πολλούς οικονομολόγους ως εξαιρετικά επικίνδυνη και αυτοκαταστροφική για την παγκόσμια οικονομία. Ο Barry Eichengreen, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ, τη χαρακτηρίζει ως «κήρυξη πολέμου» στην παγκόσμια εμπορική κοινότητα, ενώ ο βραβευμένος με Νόμπελ οικονομολόγος Τζόζεφ Στίγκλιτς προειδοποιεί για έναν «μεγάλο κίνδυνο» που απειλεί την παγκόσμια οικονομία. Οι συνέπειες αυτής της πολιτικής είναι ήδη ορατές, καθώς οι διεθνείς αγορές έχουν αρχίσει να αντιδρούν με μεγάλες πτώσεις.
Ο κίνδυνος ύφεσης
Ο φόβος της ύφεσης στις ΗΠΑ είναι πλέον πιο ορατός από ποτέ. Ο Michael Feroli, επικεφαλής οικονομολόγος της JP Morgan, εκτιμά ότι το ΑΕΠ της χώρας μπορεί να συρρικνωθεί κατά 0,3% το 2025, ενώ οικονομολόγοι της UBS προειδοποιούν για την πιθανότητα ύφεσης. Οι αβεβαιότητες που δημιουργούνται από τους δασμούς εντείνουν την επιφυλακτικότητα των εταιρειών και των επενδυτών, οι οποίοι πλέον εμφανίζονται εξαιρετικά συντηρητικοί στις δαπάνες και τις επενδύσεις τους.
Η ύφεση στις ΗΠΑ δεν θα έχει μόνο εσωτερικές συνέπειες, αλλά και σοβαρές παγκόσμιες επιπτώσεις. Οι ΗΠΑ αποτελούν τον πιο δυναμικό μοχλό της παγκόσμιας οικονομίας τα τελευταία χρόνια, και αν η αμερικανική οικονομία εισέλθει σε ύφεση, οι συνέπειες θα είναι καταστροφικές για την παγκόσμια ανάπτυξη. Από τη σκοπιά του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, οι δασμοί του Τραμπ αποτελούν «σημαντικό κίνδυνο» για την παγκόσμια οικονομία σε μια ήδη αδύναμη περίοδο ανάπτυξης.
Η αντίδραση της κοινότητας και των αγορών
Η αντίδραση των αγορών είναι επίσης ανησυχητική. Ο δείκτης S&P 500 σημείωσε χθες την μεγαλύτερη πτώση των τελευταίων πέντε ετών, ενώ ο δείκτης μεταβλητότητας Vix ανέβηκε σε επίπεδα άνω των 45, το υψηλότερο από το 2020, υπογραμμίζοντας την αβεβαιότητα και τον φόβο των επενδυτών για το μέλλον. Τα hedge funds και τα μοχλευμένα αμοιβαία κεφάλαια ανταλλαγής (ETFs) πωλούν μαζικά μετοχές, ενώ οι περισσότεροι επενδυτές εμφανίζονται απαισιόδοξοι.
Η αβεβαιότητα που προκαλούν οι δασμοί εντείνεται από την ανησυχία ότι αυτή η πολιτική θα μπορούσε να είναι μόνο η αρχή για μια ευρύτερη εμπορική σύγκρουση. Η απειλή νέων περιορισμών στις εξαγωγές ευαίσθητης τεχνολογίας, όπως τα τσιπ υψηλής τεχνολογίας, καθώς και η διάσπαση της διεθνούς συνεργασίας σε τομείς όπως η προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, προσθέτουν στην αβεβαιότητα. Ο Κλέμενς Φιστ, επικεφαλής του Ινστιτούτου Ifo στη Γερμανία, προειδοποιεί ότι οι δασμοί θα μπορούσαν να κλιμακωθούν, βυθίζοντας την παγκόσμια οικονομία σε ύφεση.
Αντιδράσεις από τον πολιτικό κόσμο
Η κριτική προς την πολιτική Τραμπ εντείνεται και εντός των ΗΠΑ. Ο ίδιος, παρότι προσπαθεί να διατηρήσει την πίστη στους δικούς του υποστηρικτές, βλέπει αυξανόμενη αντίθεση ακόμη και από τα στελέχη του δικού του κόμματος, με τον Ρεπουμπλικανό γερουσιαστή Τεντ Κρουζ να προειδοποιεί για καταστροφικές συνέπειες στις επόμενες εκλογές του Κογκρέσου. Ο Έλον Μασκ, ένας από τους μεγαλύτερους υποστηρικτές του Τραμπ, έλαβε θέση κατά των υψηλών δασμών, υπογραμμίζοντας την ανάγκη για μία πιο συνεργατική προσέγγιση μεταξύ ΗΠΑ και Ευρώπης.
Οι αντιδράσεις εντείνονται και στον επιχειρηματικό κόσμο, ιδιαίτερα στον τομέα της τεχνολογίας, καθώς οι μεγάλες εταιρείες όπως η Meta, η Amazon και η Tesla βλέπουν τις μετοχές τους να υποχωρούν δραματικά λόγω των συνεπειών των δασμών. Η αβεβαιότητα που προκαλεί η πολιτική του Τραμπ δημιουργεί έναν ιδιαίτερα ασταθή οικονομικό και χρηματοπιστωτικό τοπίο, που αναγκάζει τις εταιρείες να υιοθετήσουν πιο συντηρητικές στρατηγικές και να συγκρατήσουν τις δαπάνες τους.
Πολύπλοκη και αβέβαιη οικονομική περίοδος
Η κατάσταση στην παγκόσμια οικονομία είναι εξαιρετικά ασταθής και αβέβαιη, με τους δασμούς του Τραμπ να προκαλούν σοβαρές ανησυχίες για το μέλλον της παγκόσμιας ανάπτυξης. Οι οικονομολόγοι και οι πολιτικοί προειδοποιούν για τις επικείμενες συνέπειες, που φαίνεται να οδηγούν τις ΗΠΑ σε ύφεση και να προκαλούν ανησυχία για την παγκόσμια οικονομία. Η αβεβαιότητα που επικρατεί στις αγορές και στις διεθνείς σχέσεις καθιστά δύσκολη την πρόβλεψη της επόμενης ημέρας, ενώ οι πολιτικές του Τραμπ δημιουργούν σοβαρές προκλήσεις για την οικονομική σταθερότητα και την παγκόσμια συνεργασία.