Επτά κράτη-μέλη της ΕΕ, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, πιέζουν ενόψει της Συνόδου Κορυφής των υπουργών Ενέργειας για ένα πιο αποτελεσματικό πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση της Κομισιόν είναι απίθανο να προσφέρει ουσιαστική βοήθεια στους καταναλωτές έναντι των αυξημένων λογαριασμών ενέργειας.
Xώρες όπως η Ιταλία, το Βέλγιο και η Ελλάδα πιέζουν για αυστηρότερο πλαφόν στο φυσικό αέριο, που κινείται με επιτόκια σε βασικούς διεθνείς κόμβους, σύμφωνα με έγγραφο που είδε το Bloomberg. Η ώθηση για ένα πιο δυναμικό πλαφόν έρχεται εν μέσω εκτεταμένης απογοήτευσης ότι το ανώτατο όριο που περιγράφεται από την Κομισιόν συνοδεύεται από συνθήκες αγοράς που μπορεί να μην εκπληρωθούν ποτέ. Δεν θα είχε ενεργοποιηθεί, για παράδειγμα, όταν οι τιμές εκτοξεύονταν στα ύψη τον περασμένο Αύγουστο.
Τι ζητούν οι επτά χώρες για το πλαφόν στο φυσικό αέριο
Η πρόταση των επτά χωρών περιλαμβάνει, σύμφωνα με το Bloomberg, τα κάτωθι σημεία:
- Το 75% του ανώτατου ορίου τιμής θα πρέπει να καθοριστεί σύμφωνα με μια τιμή αναφοράς (το έγγραφο αναφέρει ως παράδειγμα τα 160 €).
- Το υπόλοιπο 25% θα πρέπει να κινηθεί σύμφωνα με τον σταθμισμένο μέσο όρο των τιμών του φυσικού αερίου και του LNG, όπως ορίζονται στις ΗΠΑ, την Ασία και την Ευρώπη.
- Δεν υπάρχει καθορισμένη χρονική περίοδος για το ανώτατο όριο.
- Οι χώρες προτείνουν επίσης την απάλειψη του δεύτερου όρου της Κομισιόν αναφορικά με τη διαπραγμάτευση των τιμών του φυσικού αερίου σε σημαντικό ασφάλιστρο έναντι του LNG.
Τι προβλέπει η πρόταση της Κομισιόν
Η τρέχουσα πρόταση της Κομισιόν προβλέπει οι τιμές να παραμείνουν πάνω από 275 δολάρια για δύο εβδομάδες και επίσης να είναι τουλάχιστον 58 ευρώ υψηλότερες από τις τιμές LNG για 10 ημέρες διαπραγμάτευσης. «Η προϋπόθεση δύο συνεχόμενων εβδομάδων με σταθερά υψηλές τιμές φυσικού αερίου δεν είναι αποτελεσματική για την επίτευξη άμεσα θετικών αποτελεσμάτων για τις αγορές» αναφέρεται στο έγγραφο και προστίθεται πως τα επίπεδα για την ενεργοποίση είναι τόσο ψηλά που «απέχουν πολύ από την αποτροπή επεισοδίων υπερτιμολόγησης του φυσικού αερίου».
Οι νέες απαιτήσεις των επτά χωρών, σχολιάζει το πρακτορείο, προοιωνίζονται δύσκολες διαπραγματεύσεις ενόψει της έκτακτης συνεδρίασης των υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις 13 Δεκεμβρίου καθώς παραμένουν έντονες διαφορές μεταξύ των κρατών της ΕΕ. Εάν δεν καταφέρουν να συμφωνήσουν μέχρι τότε, το θέμα θα πάει σε επίπεδο ηγετών στη σύνοδο κορυφής αργότερα εντός της ίδιας εβδομάδας, ενώ έχει προγραμματιστεί και μια τελική συνεδρίαση των υπουργών Ενέργειας για τις 19 Δεκεμβρίου, πριν από τις διακοπές των Χριστουγέννων.
Συμβιβαστική πρόταση της Τσεχικής προεδρίας
Η Τσεχική Δημοκρατία, που ασκεί την εκ περιτροπής προεδρία της ΕΕ, κυκλοφόρησε μια συμβιβαστική πρόταση, που μειώνει το πλαφόν από τα 75 ευρώ που πρότεινε η Κομισιόν στα 264, σύμφωνα με άλλο έγγραφο, που περιήλθε σε γνώση του Bloomberg. Πρότεινε ακόμη τη μείωση σε πέντε ημέρες από δύο εβδομάδες του χρόνου που θα χρειαζόταν για να παραμείνουν οι τιμές πάνω από αυτό το όριο, ώστε να ενεργοποιηθεί ο μηχανισμός. Αλλά και αυτές οι προτάσεις είναι απίθανο να ικανοποιήσουν τις χώρες που ζητούν αυστηροποίηση του πλαφόν.
Ενδεχόμενη αποτυχία επίτευξης συμφωνίας για το πλαφόν στο φυσικό αέριο απειλεί να φρενάρει την ενεργοποίηση άλλων συμπεφωνημένων κανονισμών έκτακτης ανάγκης για την επιτάχυνση της αδειοδότησης, τις κοινές αγορές φυσικού αερίου και τον περιορισμό της ενδοημερήσιας αστάθειας των τιμών. Η πρόταση των επτά χωρών θα προσαρμοστεί ανάλογα με τις τιμές του επόμενου μήνα και του επόμενου τριμήνου, σύμφωνα με πηγές του Bloomberg, αλλά δεν είναι ακόμη σαφές εάν θα προσαρμοστεί ανάλογα με τις εξωχρηματιστηριακές συναλλαγές.
Οι επτά χώρες ζήτησαν επίσης να έχουν τον τελευταίο λόγο τα κράτη μέλη κι όχι η Κομισιόν ως προς το κατά πόσον το πλαφόν θα αναστέλλεται εξαιτίας ακούσιων διαταραχών της αγοράς ή διαταραχών στον εφοδιασμό. Προτείνουν δε και την επιλογή της αυτόματης αναστολής. Όπως αναφέρει το Bloomberg η Ισπανία φέρεται να υποστηρίζει σε μεγάλο βαθμό την πρόταση, το ερώτημα είναι τι θα κάνει η Γαλλία, ενώ Γερμανία και Ολλανδία αντιτίθενται σε αυστηρότερο πλαφόν στο φυσικό αέριο.