«Και υποβοηθητικό είναι και αναγκαίο είναι», σχολίασαν ευρωπαϊκές πηγές το «πακέτο» - μαμούθ που ανακοίνωσε το Βερολίνο για το φυσικό αέριο.
Αυτή θα μπορούσε να πει κανείς ότι είναι η επίσημη γραμμή, με βάση την οποία οι κυβερνήσεις μπορούν να εφαρμόζουν διαφορετικές πολιτικές, αρκεί να εξυπηρετούν τον κοινό στόχο, δηλαδή την ενεργειακή επάρκεια και τη στήριξη νοικοκυριών- επιχειρήσεων αυτό το κρίσιμο διάστημα, σε όλη την Ευρώπη.
Αφήνοντας στην άκρη το προφανές, ότι δηλαδή βάζοντας δικό της πλαφόν, η Γερμανία με αυτόν τον τρόπο “ενταφίασε” επί της ουσίας την πρόταση των “15” για ευρωπαϊκό πλαφόν στο φυσικό αέριο, το νέο γερμανικό “πακέτο” που υπολογίζεται στα 200 δισ ευρώ, ανατρέπει όλα τα δεδομένα και στα παζάρια που πρόκειται να ξεκινήσουν προς το τέλος Οκτωβρίου, για την αναθεώρηση του Συμφώνου Σταθερότητας.
Η γραμμή ως τώρα στα Eurogroup ήταν ότι τα εθνικά μέτρα στήριξης θα πρέπει να συνεχιστούν όσο είναι αναγκαίο, αλλά θα πρέπει να γίνουν απολύτως στοχευμένα και προσωρινού χαρακτήρα. Ειδικά, δε, για τις χώρες με “βαρύ” Χρέος- όπως η Ελλάδα- η σύσταση εξαρχής ήταν να... “μαζευόμαστε” σιγά- σιγά από το 2023 κιόλας, εξ ου και η ικανοποίηση από το σχεδιασμό της Αθήνας για επιστροφή στα πρωτογενή πλεονάσματα. Πλέον, όλα είναι στον “αέρα”.
Με «μαέστρους» Βερολίνο και Ουκρανό ΥΠΟΙΚ
Θιασώτης ή μάλλον “μαέστρος” αυτής της επιστροφής στη δημοσιονομική πειθαρχία ήταν το Βερολίνο και ο υπουργός Οικονομικών Λίντνερ δεν έκρυψε δημοσίως ότι αυτή είναι η γραμμή που θα κρατήσει η Γερμανία και στις διαβουλεύσεις για το Σύμφωνο Σταθερότητας. Πλέον, ο άλλοτε “σκληρός” Λίντνερ καλείται να υπερασπιστεί το δημοσιονομικό “πανηγύρι” της τρικομματικής κυβέρνησης στην οποία συμμετέχει ως εταίρος. Οι πληροφορίες αναφέρουν, μάλιστα, ότι ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών δεν ήταν ιδιαιτέρως “ζεστός”- για να το πούμε διπλωματικά- με την ιδέα να τινάξει η κυβέρνηση Σολτς τη... μπάνκα στον αέρα.
Όπως εκτιμούν πηγές, το γερμανικό “πακέτο” των 200 δισ ευρώ θέτει σε άλλη βάση τη συζήτηση το Σύμφωνο Σταθερότητας και τα πλεονάσματα και αυτή είναι μια εξέλιξη που δεν μπορεί να αφήσει ασυγκίνητη την Ελλάδα.
Οι συστάσεις προς την Ελλάδα
Οι συστάσεις προς την Αθήνα ήταν- μέχρι τώρα τουλάχιστον- ότι πρέπει πλέον να κινηθεί και να παραμείνει σε ένα “συνετό δημοσιονομικό μονοπάτι”, τηρώντας παράλληλα στο 100% τις μεταρρυθμιστικές δεσμεύσεις που έχει αναλάβει τόσο στο πλαίσιο της Μεταπρογραμματικής Εποπτείας όσο και στις διαδικασίες του Ταμείου Ανάκαμψης. Αυτές ακριβώς, άλλωστε, χαρακτηρίζονται ως οι δύο αναγκαίες προϋποθέσεις, προκειμένου η Ελλάδα να ανακτήσει εντός του 2023 την επενδυτική βαθμίδα.
Με φόντο τις εκτιμήσεις από τις Βρυξέλλες ότι όντως οι φετινοί ρυθμοί ανάπτυξης, μπορούν να “τρέξουν” ως και 6% αλλά και την κατανόηση ότι τα αναγκαία μέτρα στήριξης “τρώνε” δημοσιονομικό χώρο, η οδηγία ως χθες ήταν ότι η Αθήνα θα πρέπει να αλλάξει ρότα και να κινηθεί στοχευμένα, κάτι που θα πρέπει να αποτυπώνεται και στο Προσχέδιο της Δευτέρας. Υπό αυτήν την έννοια, ο στόχος για πρωτογενές πλεόνασμα στη ζώνη του 1% ήταν και παραμένει κάτι παραπάνω από ευπρόσδεκτος.
Αυτό που εκτιμάται ότι αλλάζει το γερμανικό “πακέτο”, είναι ότι απομακρύνεται το ενδεχόμενο της άσκησης πιέσεων προς (και) την Ελλάδα για ακόμα πιο τολμηρά μέτρα δημοσιονομικού συμμαζέματος από το 2023, όπως επίσης η όποια συζήτηση περί υψηλότερων πλεονασμάτων μεσοπρόθεσμα, προκειμένου να απορροφηθούν οι κραδασμοί στη βιωσιμότητα του Χρέους, από την εκτίναξη των επιτοκίων.
Αυτό που δεν αλλάζει είναι ότι ακόμα κι αν ο ευρωπαϊκός “κλοιός” χαλαρώνει, η Ελλάδα θα παραμείνει στο σκάνερ των αγορών, έστω κι αν οι δανειακές της ανάγκες δεν είναι πιεστικές. Με το δημοσιονομικό να περνάει πιθανότατα σε δεύτερο πλάνο λόγω των εξελίξεων, το ζητούμενο είναι η τήρηση των ασφυκτικών χρονοδιαγραμμάτων για το Ταμείο Ανάκαμψης κι εδώ το πολιτικό ρίσκο από πιθανές αλλεπάλληλες εκλογές δεν είναι αμελητέο.