Την αλματώδη ανάπτυξη των ηλεκτρονικών αγορών στον κλάδο των τροφίμων καθώς επίσης και την διατήρηση της δυναμικής και το επόμενο διάστημα καταδεικνύει κοινή έρευνα του ΙΕΛΚΑ (Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών) και της εταιρείας Convert Group με δείγμα 850 ατόμων (συλλογή Μάιος 2021).
Σημειώνεται ότι οι πωλήσεις του online καναλιού των σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με την Convert Group, έχουν ξεπεράσει το 2020, τα 163 εκατ. ευρώ, με αύξηση 262% σε σχέση με το προηγούμενο έτος.
Η συνολική αξία της online αγοράς είναι ακόμα μεγαλύτερη αν ληφθούν υπόψη τα συνοικιακά καταστήματα κλπ. Παράλληλα, ή έρευνα καταναλωτών του ΙΕΛΚΑ καταγράφει ότι το κοινό που αγοράζει τρόφιμα και γενικά είδη σούπερ μάρκετ συστηματικά online έχει φτάσει πλέον στο 12% το 2021 έναντι ενός πολύ μικρού ποσοστού 1-2% το 2019.
Η μόδα των ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ που έφερε η πανδημία
Η πλειοψηφία των αγοραστών από ηλεκτρονικά σούπερ μάρκετ πραγματοποίησε την πρώτη του αγορά την περίοδο της πανδημίας. Συγκεκριμένα το 45% το 2020 και το 21% το 2021. Μόνο 1 στους 3 αγοραστές, 33%, είχε αγοράσει νωρίτερα προϊόντα σουπερμάρκετ μέσω διαδικτύου.
Η σύνδεση μεγάλης πλειοψηφίας των νέων αγοραστών με τα μέτρα περιορισμού κυκλοφορίας αποδεικνύεται από το γεγονός ότι το 41% των online αγοραστών απαντούν ότι αγόρασαν για πρώτη φορά προϊόντα σούπερ μάρκετ μέσω διαδικτύου λόγω των μέτρων περιορισμού κυκλοφορίας και το 28% λόγω φόβου επίσκεψης σε φυσικό κατάστημα.
Επίσης ένα ποσοστό 10% αποδίδει την έναρξη ηλεκτρονικών αγορών στην μακρόχρονη παραμονή στο σπίτι. Τα ποσοστά αυτά είναι ακόμα υψηλότερα στο κοινό που ξεκίνησε τις αγορές του το 2021. Οι κατεξοχήν λόγοι επιλογής ηλεκτρονικών αγορών βρίσκονται σε χαμηλότερες θέσεις επιλογής από το κοινό και κυρίως αφορούν παλαιότερους αγοραστές του 2019, συγκεκριμένα καταγράφονται η δυσκολία μεταφοράς με 21% και η έλλειψη χρόνου με 18%. Ποσοστό 13% επέλεξε τις ηλεκτρονικές αγορές λόγω χαμηλότερων τιμών.
Η εικόνα είναι πιο σύνθετη όσον αφορά τους λόγους διατήρησης των ηλεκτρονικών αγορών όπως προκύπτει από την αναγνώριση των πλεονεκτημάτων των ηλεκτρονικών αγορών. Τα βασικά πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών όπως αναγνωρίζεται από τους αγοραστές ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ είναι η ευκολία μεταφοράς (ποσοστό 59%) και η ασφάλεια από τον κορωνοϊό με 51%.
Ακολουθεί η αποφυγή του κόστους μεταφορών με 30%, η ευκολία των αγορών σε ποσοστό 28%, η ταχύτητα αγορών με 28% και η αναζήτηση προσφορών με 25%. Μόλις ένα ποσοστό 11%, δεν έχει εικόνα για τα πλεονεκτήματα των ηλεκτρονικών αγορών, κάτι που αποτελεί ένδειξη για την θετική αξιολόγηση του καναλιού αυτού αγορών. Τα στοιχεία αυτά ουσιαστικά δείχνουν ότι ναι μεν ο κύριος λόγος έναρξης αγορών μέσω διαδικτύου είναι η ασφάλεια από την πανδημία, αλλά αφετέρου η άνεση και η ταχύτητα που προσφέρουν τα ηλεκτρονικά σουπερμάρκετ αποτελούν τους κύριους λόγους διατήρησής αυτής της αγοραστικής συνήθειας.
Η συχνότητα ηλεκτρονικών αγορών παραμένει μεν χαμηλότερη, αλλά με σημαντικά υψηλή δαπάνη ανά αγορά. Ο μέσος αγοραστής e-supermarket πραγματοποιεί κατά μέσο όρο 16 αγορές τον χρόνο. Συγκεκριμένα, 1 στους 2 αγοραστές ηλεκτρονικών σούπερ μάρκετ, το 46% αγοράζει τουλάχιστον μία φορά τον μήνα. Βέβαια το 37% αγοράζει λίγες φορές μέσα στον χρόνο και αποτελούν ένα κοινό το οποίο καλούνται οι επιχειρήσεις του κλάδου να προσεγγίσουν, ώστε να αποκτήσουν μεγαλύτερη
Παρά αυτή την σχετικά χαμηλή συχνότητα αγορών (16 αγορές ανά έτος), η μέση μηνιαία δαπάνη μέσω διαδικτύου είναι αρκετά υψηλή. Συγκεκριμένα, για τους αγοραστές e-supermarket η αγορές μέσω διαδικτύου αντιστοιχούν κατά μέσο όρο στο 35% των συνολικών αγορών τους για προϊόντα παντοπωλείου και αντιστοιχούν σε ποσό μηνιαίας δαπάνης 146 ευρώ ανά μήνα. Σημειώνεται ότι ακόμα και σήμερα οι ηλεκτρονικές αγορές για είδη παντοπωλείου, επιλέγονται από νοικοκυριά με μεγαλύτερη μηνιαία δαπάνη από τον εθνικό μέσο όρο.