Μάλλον συγκαταβατικά χαμόγελα θα προκαλούσε μέχρι πριν 2-3 χρόνια, όποιος υποστήριζε ότι το δυσκίνητο πλαίσιο της μεταβίβασης περιουσιακών στοιχείων θα περάσει πλήρως σε ψηφιακό περιβάλλον.
Δεν υπάρχει φορολογούμενος που να μην έχει βιώσει την εμπειρία της συναλλαγής με κάποιο τμήμα φορολογίας κεφαλαίου κάποιας εφορίας, με έναν ή δύο υπαλλήλους να “παλεύουν” με φακέλους και χαρτούρα να βγάλουν άκρη. Το πρώτο βήμα, για να περάσει οριστικά στο παρελθόν αυτή η εικόνα, έγινε με την υποχρέωση ηλεκτρονικών γονικών παροχών και δωρεών, ακολούθησε το πιο απαιτητικό λόγω όγκου συναλλαγών βήμα των ηλεκτρονικών αγοραπωλησιών ακινήτων και ο κύκλος κλείνει με τις κληρονομιές: προαιρετικά από τον επόμενο μήνα και υποχρεωτικά ηλεκτρονικά από τη νέα χρονιά.
Σύμφωνα με τη σχετική Απόφαση του Γ. Πιτσιλή, υποβάλλονται ψηφιακά μέσω της εφαρμογής myPROPERTY της Ενιαίας Ψηφιακής Πύλης της Δημόσιας Διοίκησης (http//myproperty.aade.gov.gr), για θανάτους από 1/1/2022 και μετά, οι ακόλουθες δηλώσεις φόρου κληρονομιάς:
- οι αρχικές εμπρόθεσμες και εκπρόθεσμες δηλώσεις φόρου κληρονομιάς, εφόσον δεν έχει προηγουμένως υποβληθεί άλλη δήλωση σε έντυπη μορφή, κινητών περιουσιακών στοιχείων (ενδεικτικά χρημάτων, αυτοκινήτων, εταιρικών μεριδίων, εισηγμένων ή μη μετοχών, απαιτήσεων, έργων τέχνης κ.λπ.) και ακινήτων ΕΝΤΟΣ αντικειμενικού συστήματος (Α.Π.Α.Α.), με κληρονόμους φυσικά ή νομικά πρόσωπα ή νομικές οντότητες, που έχουν εγγραφεί στο Φορολογικό Μητρώο και είναι πιστοποιημένοι χρήστες των ηλεκτρονικών υπηρεσιών της ΑΑΔΕ
- οι τροποποιητικές δηλώσεις φόρου κληρονομιάς αρχικής δήλωσης (εμπρόθεσμες ή εκπρόθεσμες) με τις οποίες είτε δηλώνονται νέα περιουσιακά στοιχεία είτε τροποποιούνται τα ήδη δηλωθέντα, εφόσον η αρχική δήλωση (για θανάτους από 1/1/2022) έχει υποβληθεί μέσω της εφαρμογής αυτής.
Σε ποιες περιπτώσεις οι διαδικασίες εξακολουθούν να “τρέχουν” εντύπως μέχρι νεωτέρας;
- κάθε τροποποιητική δήλωση (είτε για νέο περιουσιακό στοιχείο είτε για ήδη δηλωθέν), εφόσον έχει ήδη υποβληθεί σε έντυπη μορφή άλλη δήλωση φόρου κληρονομιάς,
- οι δηλώσεις που αφορούν ακίνητα ΕΚΤΟΣ αντικειμενικού συστήματος
- οι δηλώσεις αναβολής φορολογίας
- οι δηλώσεις με αντικείμενο κινητά κάθε είδους ή μετρητά, για τα οποία, στην περίπτωση που δεν διασφαλίζεται η πληρωμή του φόρου από την περιουσία του υπόχρεου κληρονόμου, ο φορολογούμενος παρέχει ασφάλεια ή εγγυητική επιστολή τράπεζας, προκειμένου να βεβαιωθεί ο φόρος σε δόσεις
- οι δηλώσεις κληρονομιάς επικαρπίας, η οποία περιέρχεται λόγω θανάτου του επικαρπωτή στον ψιλό κύριο που έχει αγοράσει την ψιλή κυριότητα, για την οποία υπόκειται σε φόρο για τα υπόλοιπα δέκατα της αξίας της πλήρους κυριότητας
Οι δηλώσεις κληρονομιάς για κινητά περιουσιακά στοιχεία και ακίνητα ΕΝΤΟΣ αντικειμενικού συστήματος, με τις οποίες συντάσσεται συμβολαιογραφικό έγγραφο αποδοχής, συμπληρώνονται από τον πιστοποιημένο συμβολαιογράφο που θα καταρτίσει την συμβολαιογραφική πράξη της αποδοχής. Υποβάλλονται, όμως, από τον υπόχρεο σε δήλωση ή τον νόμιμο εκπρόσωπο του, με τη χρήση των προσωπικών του κωδικών TAXISnet.
Με την υποβολή της δήλωσης κληρονομιάς εκδίδεται η πράξη διοικητικού ή διορθωτικού προσδιορισμού του φόρου κατά περίπτωση, η οποία κοινοποιείται στο υπόχρεο, καθώς και η ταυτότητα οφειλής. Εφόσον συντάσσεται πράξη αποδοχής κληρονομιάς ο συμβολαιογράφος υποχρεούται να καταχωρήσει τα στοιχεία της και να την επισυνάψει στην εφαρμογή myPROPERTY εντός 15 εργάσιμων ημερών.
Ο φόρος κληρονομιάς, μετά από υποβολή αρχική εμπρόθεσμης ή εκπρόθεσμης δήλωσης, καθώς και εμπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, καταβάλλεται έως και σε 12 ίσες διμηνιαίες δόσεις (ή έως 24 εφόσον πρόκειται για ανήλικο υπόχρεο), κάθε μία εκ των οποίων δεν μπορεί να είναι μικρότερη των 500 ευρώ (πλην της τελευταίας), από τις οποίες η μεν πρώτη καταβάλλεται μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα του επόμενου από τη βεβαίωση/έκδοση της πράξης μήνα και οι επόμενες μέχρι την τελευταία εργάσιμη ημέρα των διμήνων που ακολουθούν.
Εάν ο υπόχρεος καταβάλει το σύνολο του φόρου μέσα στην προθεσμία καταβολής της πρώτης διμηνιαίας δόσης, έχει δικαίωμα έκπτωσης κατά ποσοστό 5%. Εάν ο φόρος που θα προκύψει είναι μικρότερος των 500 ευρώ το ποσό καταβάλλεται εφάπαξ και χωρίς έκπτωση. Αν η δήλωση αφορά μόνο κινητά και η καταβολή του φόρου δεν διασφαλίζεται, ο φόρος βεβαιώνεται και καταβάλλεται εφάπαξ εντός τριών ημερών από τη βεβαίωση. Σε περίπτωση εκπρόθεσμης τροποποιητικής δήλωσης, ο φόρος καταβάλλεται σε μία δόση εντός 30 ημερών χωρίς έκπτωση.