Εξαιρετικά σύνθετη, με πολλές παγίδες, αποδεικνύεται η άσκηση αναδιάρθρωσης του ΕΝΦΙΑ .
Στόχος η προσαρμογή του στα νέα δεδομένα που δημιούργησαν οι αναθεωρημένες Τιμές Ζώνης σε όλη την Ελλάδα.
Τα νεώτερα από το… μέτωπο, δηλαδή την επεξεργασία των σεναρίων που κάνει η ειδική Ομάδα Εργασίας, αναφέρουν ότι τα αποκαλυπτήρια του φετινού ΕΝΦΙΑ θα γίνουν το Φεβρουάριο κι αυτό σημαίνει πρακτικά ότι στις τεχνικές συζητήσεις που ξεκινάνε με τους Θεσμούς, τα «κουτάκια» της πολυσυζητημένης μεταρρύθμισης θα είναι κενά.
Μείζονος σημασίας ο ΕΝΦΙΑ για τους Ευρωπαίους
Το πόσο ενδιαφέρει τους Ευρωπαίους το project του ΕΝΦΙΑ είναι εύκολο να το αντιληφθεί κανείς, αν ανατρέξει στις Εκθέσεις Αξιολόγησης της τελευταίας διετίας. Κι αυτό για δύο πολύ απλούς λόγους: αφενός θέλουν η εισπραξιμότητα του φόρου να διατηρηθεί στα ίδια επίπεδα ή και να αυξηθεί με διεύρυνση της φορολογικής βάσης, αφετέρου θέλουν το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του φόρου να μην περιοριστεί, καθώς θεωρούν τον ΕΝΦΙΑ ως βασικό και «ασφαλές» στοιχείο των φορολογικών εσόδων.
Ο μεγάλος στόχος του ΥΠΟΙΚ
Διακαής πόθος του υπουργείου Οικονομικών παραμένει η ολοκλήρωση της μείωσης του ΕΝΦΙΑ κατά 30% κι αυτό σημαίνει ότι απομένουν 8 ποσοστιαίες μονάδες ως αυτόν το στόχο. Οι κινήσεις, όμως, υπαγορεύονται, πλέον, από τα δεδομένα που δημιούργησε η πανδημία κι έτσι ως μόνο σίγουρο είναι το «βήμα» που ενσωματώθηκε στον Προϋπολογισμό, ο οποίος «πέρασε» κι από τους Θεσμούς: η μείωση του φόρου κατά 60 εκατ. Ευρώ.
Υπάρχουν, όμως και οι «εσωτερικές» μειώσεις του ΕΝΦΙΑ, οι αυτοχρηματοδοτούμενες, δηλαδή αυτές θα προκύψουν από τις εσωτερικές ανακατατάξεις του ΕΝΦΙΑ, κυρίως την υπαγωγή των περίπου 3.500 νέων περιοχών στο σύστημα αντικειμενικού προσδιορισμού.
Οι περιοχές που σημειώνουν κατακόρυφη αύξηση
Είναι ενδεικτικό στο 40% των νέων Ζωνών η αύξηση διαμορφώνεται στο 26% κατά μέσο όρο, ωστόσο υπάρχουν περιοχές- φιλέτα, όπου το... κοντέρ «κοκκινίζει»:
- η Ιθάκη, από 600 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 250%)
- η Ρόδος, από 700 σε 2.100 ευρώ (αύξηση 200%)
- η Κως, από 650 σε 1.350 ευρώ (αύξηση 108%)
- η Κασσάνδρα Χαλκιδικής, από 800 σε 1.550 ευρώ (αύξηση 94%)
- η Κεφαλλονιά, από 700 σε 1.250 ευρώ (αύξηση 79%)
- η Χερσόνησος Ηρακλείου, από 600 σε 1.050 ευρώ (αύξηση 75%)
- η Ανάβυσσος, από 1.050 σε 1.700 (αύξηση 62%)
- η Σκαφιδιά Ηλείας, από 650 σε 950 ευρώ (αύξηση 46%)
- η Πάτμος, από 650 σε 900 ευρώ (αύξηση 38%)
Το «αγκάθι» για την ειδική Ομάδα Εργασίας
Η αναδιάρθρωση του ΕΝΦΙΑ, με δημοσιονομικά ουδέτερο αποτέλεσμα, είναι το μεγάλο εμπόδιο στο οποίο έχει «κολλήσει» η ειδική Ομάδα Εργασίας. Η εξίσωση είναι πολυσύνθετη, καθώς θα πρέπει να “κουμπώσουν” οι νέες αντικειμενικές αξίες με τέτοιον τρόπο, που να μην προκαλείται επιβάρυνση σε μικρές και μεσαίες ιδιοκτησίες. «Η συντριπτική πλειοψηφία δεν θα έχει επιβαρύνσεις, αλλά μειώσεις», επιμένει η ίδια πηγή, επιβεβαιώνοντας ότι υπάρχει μεγάλη δυσκολία στην αναμόρφωση του φόρου. Οι τελευταίες πληροφορίες αναφέρουν ότι μπήκε στο συρτάρι το σενάριο που προέβλεπε ριζική αναμόρφωση του ΕΝΦΙΑ, με την εισαγωγή κλίμακας ανάλογης φιλοσοφίας με αυτήν του ΦΑΠ και του ΦΜΑΠ, δηλαδή την κλιμάκωση του φόρου ανάλογα με την αξία του ακινήτου. Το σενάριο που προκρίνεται προβλέπει ριζικές αλλαγές στα κλιμάκια και στους συντελεστές του φόρου, έτσι ώστε να καλυφθούν ακόμα και περιοχές όπου η αύξηση της Τιμής Ζώνης ήταν μεγάλη. Για παράδειγμα, στην Αργυρούπολη η ανώτερη Τιμή Ζώνης «πέταξε» από τα 1.600 ευρώ στα 2.350 ευρώ κι ως τούτου απαιτείται μεγάλη διεύρυνση του κλιμακίου, έτσι ώστε οι εν λόγω ιδιοκτήτες να μη βρεθούν προ δυσάρεστων εκπλήξεων.
Πολύ υψηλό δείκτη δυσκολίας έχει, όμως και η αλλαγή των Συντελεστών προσαύξησης ή απομείωσης του φόρου. Ειδικά όσον αφορά στις κατοικίες, μια από τις στρεβλώσεις του ΕΝΦΙΑ, που δεν διορθώθηκε ποτέ, είναι οι συντελεστές παλαιότητας, οι οποίοι λειτουργούν τελείως διαφορετικά σε σχέση με ό,τι ισχύει στον υπολογισμό της αντικειμενικής αξίας ενός ακινήτου άρα και του φόρου μεταβίβασης. Ένα από τα σενάρια που επεξεργάζεται η Ομάδα Εργασίας προβλέπει αλλαγές στους συντελεστές παλαιότητας, καθώς περίπου 6 στα 10 σπίτια είναι ηλικίας άνω των 40 ετών! Αντιθέτως, φαίνεται να απομακρύνεται στην παρούσα φάση το σενάριο της αναπροσαρμογής και των Συντελεστών Εμπορικότητας, καθώς στο οικονομικό επιτελείο εκτιμούν ότι η πανδημία έχει προκαλέσει στρεβλώσεις στην επαγγελματική στέγη κι ως εκ τούτου οι όποιες παρεμβάσεις ενέχουν κινδύνους.
Η κατάργηση του Συμπληρωματικού Φόρου, το... κερασάκι στην τούρτα -Ενσωματώνεται στον Κύριο Φόρο
Το... κερασάκι στην τούρτα είναι η κατάργηση του Συμπληρωματικού Φόρου, δια της ενσωμάτωσης του στον Κύριο Φόρο. Είναι ειλημμένη η απόφαση του υπουργείου Οικονομικών ο ΕΝΦΙΑ να υπολογίζεται ξεχωριστά σε κάθε ακίνητο, ωστόσο αναζητείται τρόπος έτσι ώστε οι μεγάλες ιδιοκτησίες να επιβαρύνονται αναλογικά υψηλότερα. Το όριο του Συμπληρωματικού Φόρου στις 250.000 ευρώ χαρακτηρίζεται, πλέον, χαμηλό μετά τις αλλαγές στις αντικειμενικές αξίες, ενώ σε κάθε περίπτωση ο υπολογισμός του φόρου ανά ακίνητο θα ευνοήσει όσους έχουν πολλά εμπράγματα δικαιώματα, αφού θα απαλλαγούν από το Συμπληρωματικό Φόρο που υπολογιζόταν επί της συνολικής αξίας της ακίνητης περιουσίας.