Με κομμένη ανάσα παρακολουθούν άπαντες τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή.
Αυτό, καθώς πέρα από τους προφανείς κινδύνους ανάφλεξης, «καίνε» τα ερωτήματα για το τι μέλλει γενέσθαι στο πεδίο της οικονομίας.
Ενέργεια
Θα ανέβει το πετρέλαιο; Πόσο θα ανέβει το πετρέλαιο; Θα ξεπεράσει τα 100 δολάρια; Αυτά ήταν τα πρώτα, εύλογα ερωτήματα, που αναδύθηκαν αμέσως μετά την ιρανική επίθεση. Ερωτήματα, που «έκαιγαν» όλο και περισσότερο, όσο περνούσαν οι ώρες χωρίς να γίνεται σαφές πώς θα εξελιχθούν τα πράγματα.
Η αλήθεια είναι ότι μέχρι τώρα δεν είχαν επιβεβαιωθεί οι Κασσάνδρες, που «στοιχημάτιζαν» για κούρσα του πετρελαίου στα 100 δολάρια, λόγω της παρατεταμένης κρίσης στη Μ. Ανατολή και της μείωσης της παραγωγής από τον ΟΠΕΚ.
Από την άλλη, δεν μπορεί να αγνοήσει κανείς το γεγονός ότι μέσα σε έναν μήνα η τιμή του πετρελαίου κέρδισε 8,5%, φτάνοντας με σχετική άνεση στα 90 δολάρια, ακριβώς λόγω της νευρικότητας, που προκαλεί η ένταση στη Μ. Ανατολή.
Το χτύπημα του Ιράν στο έδαφος του Ισραήλ, το πρώτο στην ιστορία, αναμφίβολα αλλάζει τα δεδομένα.
Αν η κατάσταση εκτονωθεί, όπως πιέζουν όλες οι πλευρές στο διπλωματικό πεδίο, τότε δύσκολα θα δούμε ράλι του πετρελαίου, ακόμα κι αν κινηθεί ανοδικά τη Δευτέρα. Δεν πρέπει, άλλωστε, να υποτιμάται το ότι η ζήτηση για πετρέλαιο βαίνει μειούμενη, άρα μια εκτίναξη της τιμής του πάνω από τα 100 δολάρια, μάλλον δεν είναι επιθυμητή από τις χώρες- παραγωγούς του Κόλπου, ειδικά τη Σαουδική Αραβία.
Αν επιβεβαιωθούν τα «μαύρα» σενάρια- κάτι που επί του παρόντος δεν μοιάζει να είναι το επικρατέστερο σενάριο- τότε είναι προφανές ότι ουδείς μπορεί να προβλέψει πώς θα κινηθούν οι τιμές των καυσίμων, έστω βραχυπρόθεσμα.
Σημειωτέον ότι η ένταση στη Μ. Ανατολή, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία με τα πλήγματα σε ενεργειακές υποδομές, έχουν πυροδοτήσει και μια κούρσα στο φυσικό αέριο, που μένει να απαντηθεί αν είναι πρόσκαιρη. Στο «κλείσιμο» της Παρασκευής, η τιμή του προσέγγισε τα 31 ευρώ, καταγράφοντας αύξηση 24% σε ένα μήνα, με ό,τι μπορεί να συνεπάγεται αυτό και για την τιμή του ρεύματος.
Εμπορεύματα
Πέρα από τον προβληματισμό για τις τιμές των καυσίμων, εύλογη είναι η αγωνία και για τις τιμές των φορτίων, που έρχονται από την Ασία.
Ακόμα και στο καλό σενάριο της εκτόνωσης, αναμφίβολα ο διάδρομος του Σουέζ θα παραμείνει προβληματικός αν όχι «κλειστός» για τα φορτηγά πλοία, που ήδη προτιμούν να κάνουν το γύρο της Αφρικής, προσθέτοντας τουλάχιστον 14 ημέρες στα δρομολόγια τους και επιβαρύνοντας το κόστος των μεταφορικών.
Δεν πρέπει να λησμονεί κανείς ότι μέσω Σουέζ διακινείται το 12% του παγκόσμιου εμπορίου και αυτή η παράταση της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα αν μη τι άλλο δεν βοηθά στην αποκλιμάκωση του κόστους των εμπορευμάτων. Αν και έχουμε αφήσει πίσω τα ρεκόρ του Ιανουαρίου, όταν ένα κοντέινερ από τη Σαγκάη κόστιζε σχεδόν 5.000 δολάρια για να φτάσει στο Ρότερνταμ, το κόστος αυτήν τη στιγμή- δηλαδή πριν τιμολογηθεί η ιρανική επίθεση- υπολογίζεται στα 3.050 δολάρια και είναι 91% μεγαλύτερο από τον περσινό Απρίλιο.
Χρηματιστήρια
Μεγάλη και εύλογη είναι η αγωνία και για μια «κόκκινη» Δευτέρα στα χρηματιστήρια.
Αν και οι αγορές στις χώρες του Κόλπου και το Ισραήλ (ήταν ανοικτές σήμερα) αντέδρασαν ψύχραιμα, με οριακές απώλειες, κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει μια βίαιη, πρώτη αντίδραση των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων, ειδικά αν δεν υπάρχουν σαφή μηνύματα στο διπλωματικό πεδίο.
Ενδεικτική ήταν η «επίθεση» που δέχθηκε η αγορά των κρυπτονομισμάτων, αμέσως μετά την εκτόξευση πυραύλων και drones από το Ιράν. Το Bitcoin βρέθηκε να χάνει γύρω στο 8%, πριν καταφέρει να «μαζέψει» τις απώλειες, ενώ πολύ μεγαλύτερη είναι η πτώση σε άλλα cryptos.
Όσο για τον χρυσό, καταρρίπτοντας το ένα ρεκόρ μετά το άλλο και ξεπερνώντας τα 2.400 δολάρια πριν καν εκδηλωθεί η ιρανική επίθεση, εκτιμάται ότι θα λειτουργήσει ως μαγνήτης για όσους θελήσουν να αποφύγουν τα έντονα σκαμπανεβάσματα των επόμενων ημερών στις αγορές.