Ηταν 19 Αυγούστου του 1989 όταν στο σημείο τομής της Ευρώπης σε Δυτική και Ανατολική πραγματοποιήθηκε ένα μεγάλο πικ νικ το οποίο και έμελλε να αλλάξει το πρόσωπο της ηπείρου για πάντα.Πριν από 25 ακριβώς χρόνια διοργανώθηκε η πανευρωπαϊκή γιορτή στις γειτονικές πόλεις Ζαντ Μαργκαρέτεν στην Αυστρία και Σόπρον στην Ουγγαρία, έπειτα από πρόταση του αυστριακού βουλευτή, Οτο φον Χάμπσμπουργκ και του Ούγγρου υπουργού.
Στόχος ήταν να ανοίξουν τα σύνορα για περίπου τρεις ώρες και να επιτραπεί στους συμμετέχοντες να περάσουν από την Ανατολική στη Δυτική πλευρά χωρίς ελέγχους ως μια συμβολική κίνηση που ήρθε στη συνέχεια της κοπής των συρματοπλεγμάτων από τους πρωθυπουργούς της Αυστρίας και της Ουγγαρίας, 2 μήνες νωρίτερα.
Την ημέρα εκείνη πραγματοποιήθηκε και η πρώτη επιτυχημένη απόπειρα μαζικής φυγής στη Δύση, 600 Ανατολικογερμανών πολιτών που βρίσκονταν στην Ουγγαρία για διακοπές
Μόλις λίγες εβδομάδες μετά το πέρασμα των 600 στην Αυστρία και στη συνέχεια στην τότε Δυτική Γερμανία, η Ουγγαρία άνοιξε διάπλατα τα σύνορά της, και μέσα σε μικρό χρονικό διάστημα μετά τη νύκτα της 10ης Σεπτεμβρίου, συνολικά πενήντα χιλιάδες Ανατολικογερμανοί διέφυγαν χωρίς κανένα πρόβλημα στη Δύση.
Η επέτειος του ιστορικού πικ -νικ που δρομολόγησε το τέλος του «Σιδηρού Παραπετάσματος» γιορτάστηκε σήμερα με πανηγυρικές εκδηλώσεις και με συμμετοχή επισήμων και πολλών πολιτών των δύο γειτονικών χωρών, της Αυστρίας και της Ουγγαρίας αλλά και Γερμανών που είχαν ζήσει τότε τα γεγονότα γιορτάστηκε.
Στις ομιλίες κατά τις σημερινές εκδηλώσεις τονίστηκε ιδιαίτερα πως το γεγονός εκείνο υπήρξε η αφετηρία και λειτούργησε στη συνέχεια, ως «ουγγρικό ντόμινο», για την αποκαθήλωση του «Σιδηρού Παραπετάσματος», την κατάρρευση των κομμουνιστικών συστημάτων στην Ανατολική Ευρώπη και τελικά τη διάλυση του Συμφώνου της Βαρσοβίας.
«Πριν από 25 χρόνια αυτή η ημέρα άλλαξε τον κόσμο» επισήμανε ο Φραντς Στάιντλ, ο αναπληρωτής κυβερνήτης του αυστριακού ομόσπονδου κρατιδίου Μπρούργκενλαντ, το οποίο είχε υποδεχτεί τότε τους 600 Ανατολικογερμανούς και λίγες εβδομάδες αργότερα υπήρξε ο πρώτος σταθμός στη Δύση για τους χιλιάδες άλλους που εγκατέλειπαν την Ουγγαρία.
Για «επανάσταση χωρίς αιματοχυσία, κάτι το μοναδικό», έκανε λόγο ο κυβερνήτης του Μπούργκενλαντ, Χανς Νισλ, τονίζοντας την τότε προθυμία και την ετοιμότητα των κοινοτήτων και των κατοίκων της περιοχής να δεχθούν τους ανθρώπους που με κίνδυνο της ζωής τους βρίσκονταν σε φυγή.
Το κομμένο συρματόπλεγμα και η χιονοστιβάδα των εξελίξεων
Η ασπρόμαυρη φωτογραφία του 1989 με τους υπουργούς των δύο χωρών να κόβουν τα συρματοπλέγματα είχε κάνει τότε το γύρο του κόσμου και έως σήμερα θεωρείται συμβολική για το τέλος αυτού που ονομαζόταν το «Σιδηρούν Παραπέτασμα».
Αυτή η κοπή του συρματοπλέγματος δεν είχε έλθει τυχαία, καθώς στις 2 Μαΐου της ίδιας χρονιάς είχε γίνει μια απροσδόκητη, για την εποχή εκείνη, ανακοίνωση της ουγγρικής κυβέρνησης, στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στον αυστροουγγρικό συνοριακό σταθμό Χεγκιεσαλόμ, ότι η Ουγγαρία αποφάσισε να διαλύσει τις, κατά την άποψή της, περιττές εγκαταστάσεις συνοριακών ελέγχων.
Η ανακοίνωση αυτή και το συμβολικό «κόψιμο» του συρματοπλέγματος από τους Μοκ και Χορν, δύο μήνες αργότερα, λειτούργησαν καταλυτικά αρχικά για τη φυγή των 600 Ανατολικογερμανών στη διάρκεια του «πικ-νικ ειρήνης» της 19ης Αυγούστου του 1989 και κατόπιν για την ιστορική μαζική φυγή χιλιάδων Ανατολικογερμανών πολιτών, από την Ουγγαρία προς την Αυστρία, το Σεπτέμβριο του 1989, που θεωρήθηκε η «αρχή του τέλους» της πρώην Ανατολικής Γερμανίας, μετά τη «θαρραλέα απόφαση με ιστορικές επιπτώσεις» από την πλευρά της Βουδαπέστης, στην οποία υπήρξε μια μετριοπαθής και διαλλακτική στάση της τότε σοβιετικής ηγεσίας υπό τον Μιχαήλ Γκορμπατσόφ.