Στο «παιχνίδι» των κυρώσεων που άρχισε με τη διεξαγωγή του επίμαχου δημοψηφίσματος για την ένωση της Κριμαίας με τη «μητέρα» Ρωσία, η Δύση φαίνεται να έχει το πάνω χέρι καθώς, όπως φαίνεται, οι κυρώσεις πλήττουν τη Μόσχα περισσότερο απ' ό,τι τη Δύση. Την ίδια ώρα όμως η Ρωσία δείχνει να αξιολογεί ως πιο σημαντική την ένωση με την Κριμαία και έτσι το αποτέλεσμα της ιδιότυπου αυτού μπραντεφέρ παραμένει αβέβαιο.
Σε ανάλυσή του το think tank Bruegel εξηγεί γιατί πρέπει η Ε.Ε. να αποφασίσει πρώτη τη διακοπή των εισαγωγών φυσικού αερίου από τη Ρωσία και να μην περιμένει το κλείσιμο της στρόφιγγας απο τη Μόσχα. Οι κυρώσεις δεν είναι για να δείξεις στον αλλο πόση ζημιά μπορεί να γίνει στην πλευρά που τις δέχεται, αλλά πόσο πόνο μπορεί να αντέξει αυτός που τις υποβάλλει, αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Σύμφωνα με τον Γερμανό συνεργάτη του Bruegel, Georg Zachmann, η ετερογένεια στα συμφέροντα των κρατών - μελών της Ε.Ε., εγείρει αμφιβολίες στο Κρεμλίνο για το πόσο αποφασισμένη είναι στην πραγματικότητα η Ε.Ε.. Σε αυτή ακριβώς την αμφισημία θέσεων βασίζεται και το παιχνίδι της κλιμάκωσης.
Στη συγκεκριμένη περίπτωση πάντως, ίσως να είναι ευκολότερο για τη Ρωσία -ως μία μεμονωμένη χώρα- να καταστρώσει μία «πειστική»-αποτελεσματική στρατηγική. Από την άλλη το οικονομικό και πολιτικό κόστος και τα πολιτικά οφέλη των κυρώσεων είναι ανισομερώς κατανεμημένα μεταξύ των κρατών - μελών της Ε.Ε. και θα εξαρτηθούν από τον τύπο των κυρώσεων.
Το κόστος φαίνεται να πέφτει κυρίως στις χώρες της ανατολικής ζώνης της Ε.Ε., από τη Φινλανδία ώς την Ελλάδα, με την αξιοσημείωτη εξαίρεση της Ρουμανίας που επηρεάζεται σαφώς λιγότερο. Ο επιμερισμός του κόστους των κυρώσεων εξαρτάται από τον τύπο των κυρώσεων. Αυτό όμως μεταφράζεται σε άσχημα νέα για τη διαμόρφωση μίας πειστικής διαπραγματευιτκής θέσης της Ε.Ε., γιατί όταν μιλάμε για επιμερισμό κόστους, η Ευρώπη συχνά προτιμά και επιλέγει στο τέλος την προσέγγιση με τον χαμηλότερο κοινό παρονομαστή
Σε κάθε περίπτωση η Ευρώπη θα πρέπει να αποσαφηνίσει τι ακριβώς θέλει να πετύχει με τις κυρώσεις και στη συνέχεια οι ηγέτες της Ε.Ε. θα πρέπει να καταλάβουν πόσο μακριά είναι έτοιμος να φθάσει καθε ένας εξ αυτών Europe . Αν λοιπόν τα κράτη - μέλη δεν μπορούν να δεσμευθούν στο επίπεδο των κυρώσεων -και των συνεπειών τους- οι οποίες θα είχαν μία ρεαλιστική πιθανότητα να αλλάξουν τα μυαλά του Πούτιν, η Ευρώπη ίσως θα πρέπει να περιοριστεί σε συμβολικά μέτρα ώστε να αποφύγει περιττές απώλιες.
Αν η Ε.Ε. είναι πρόθυμη να δεχθεί το αυξημένο κόστος της κλιμάκωσης, το πρώτο βήμα είναι να δοθεί ένα πειστικό μηνυμα ενότητας και αποφασιστικότητας, διαφορετικά θα μπορούσε να θεωρηθεί ως μία πρόσκληση για να δοκιμαστεί η δύναμη της Ευρώπης.
Οι κυρώσεις δεν είναι για να δείξεις στον αλλο πόση ζημιά μπορεί να γίνει στην πλευρά που τις δέχεται, αλλά πόσο πόνο μπορεί να αντέξει αυτός που τις υποβάλλει. Αν λοιπόν η Ε.Ε., θέλει να τα παίξει όλα για όλα για την Κριμαία, διακόπτοντας τις εισαγωγές φυσικού αερίου από την Ρωσία αυτό θα ήταν ένα ισχυρό μήνυμα με περιορισμένες μακροπρόθεσμες συνέπειες.
Η Εύρωπη ίσως και να μην είναι σε θέση να αντικαταστήσει πλήρως τα 130 δισ. κυβικά μέτρα που εισήγαγε το 2013 σε επαρκώς χαμηλό κόστος, αλλά η ρωσική οικονομία θα πληγεί σοβαρά, καθώς η ετήσια απώλεια στα έσοδα της Ρωσία θα είναι της τάξης των 70 δισ δολ. ή 3% του ΑΕΠ.
Με τον τρόπο αυτό η Ευρώπη θα έχει αφοπλίσει το ρωσικό όπλο του φυσικού αερίου με ένα χτύπημα. Ακόμα πιο σημαντικό είναι ότι όταν αποκατασταθούν οι οικονομικές σχέσεις, το μακροπρόθεσμο κόστους του επεισοδίου θα είναι μηδαμινό. Η Ρωσία θα παραμείνει μία σημαντική πηγή φυσικού αερίου για την Ευρώπη, γιατί απλούστατα είναι παρά πολύ δαπανηρό για την Ρωσια να διαφοροποιπήσει τις εξαγωγές της.
Η απόφαση για διακοπή των εισαγωγών ρωσικού αερίου μπορεί να είναι για την ΕΕ ένα ακριβό μήνυμα, αλλά το υψηλό τίμημα είναι η προϋπόθεση για να επιδείξει αποφασιστικότητα. Βέβαια μία τέτοια τολμηρή στρατηγική μπορεί να λειτουργήσει μόνο αν διασφαλιστεί η ενεργειακή αλληλεγγύη εντός της ΕΕ.
Στον διαδραστικο χάρτη που ακολουθεί, παρουσιάζεται το κόστος που έχουν για κάθε χώρα οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας (κάντε κλικ στο χάρτη για να δείτε αναλυτικά).