Ο Τάσος (ΤΑΖ) Θεοδωρόπουλος βλέπει μια από τις πιο ώριμες και πιο ασυμβίβαστες ταινίες του αγαπημένου του σκηνοθέτη, χωρίς να έχει πλέον απορίες για το παραπάνω ερώτημα (που το απαντάει σε 4 βήματα).
Ο ΣΥΝΗΓΟΡΟΣ / ΤΗΕ COUNSELOR
Bαθμολογία: 9 / 10
Λέγοντας από την αρχή ότι ο Σκοτ είναι ένας από τους αγαπημένους μου σκηνοθέτες, πιθανότατα υπονομεύω την υπεράσπιση που θα ακολουθήσει στο κείμενο εφ' όσον δηλώνω την υπερθετική μου προκατάληψη. Παρ' όλα αυτά δεν μπορώ να το κρύψω, αγαπώ τον Σκοτ (και τον μακαρίτη αδελφό του, Τόνι) και περιμένω σαν μικρό παιδί κάθε νέα του ταινία. Πολύ απλά γιατί ο 76χρονος σήμερα σκηνοθέτης του «Blade Runner», του «Μονομάχου», του «Θέλμα και Λουίζ» και του «Alien» έχει αποδείξει δύο πράγματα: Το απαράμιλλο στιλ και τη σκηνοθετική του δεξιοτεχνία σε εντελώς διαφορετικά μεταξύ τους κινηματογραφικά είδη. Και την μοναδικά στιλάτη οπτική του, που κάνει ακόμα και τις μεγαλύτερες αποτυχίες του όπως το ανομολόγητο «G.I.Jane», αν μη τι άλλο, χάρμα οφθαλμών με σφραγίδα πιστοποιημένης ονομασίας προέλευσης.
Σε μια μοναδική διαδρομή καριέρας, που δε φαίνεται να συμβιβάζεται με τίποτα όπως αποδεικνύει αυτός εδώ ο «Συνήγορός» του. Το πρώτο αυθεντικό για τον κινηματογράφο σενάριο που έγραψε ο λατρεμένα κυνικός συγγραφέας Κόρμακ Μακ Κάρθι («Καμία Πατρίδα για τους Μελλοθάνατους»). Σε μια ταινία που ανήκει εξ' ημισείας και στους δύο τους, με τον Σκοτ, προς τιμήν του, να υποχωρεί διακριτικά, όταν χρειάζεται να βγει σε πρώτο πλάνο η πρόζα του Μακ Κάρθι.
Αυτό νομίζω πως ήταν και το πρώτο πρόβλημα των Αμερικάνων. Οι ήρωες της ταινίας, είναι περισσότερο αρχέτυπα παρά χαρακτήρες, και οι μεταξύ τους, εξαιρετικοί διάλογοι φλερτάρουν επικίνδυνα με τον μη ρεαλιστικό βερμπαλισμό. Ναι, φαντάζομαι πως δύσκολα θα βρεις εμπόρους ναρκωτικών και άτομα του υποκόσμου να μιλάνε τόσο φιλοσοφημένα και έξυπνα. Όμως από πότε η μυθοπλασία έγινε δέσμια του ρεαλισμού; Ειδικά από τη στιγμή που είναι ξεκάθαρη σκηνοθετικά η οπερατική στο ύφος (αλλά μετρημένη στο δράμα) διάθεση εικονογράφησης μιας δαιδαλώδους ιστορίας, που χρησιμεύει περισσότερο σαν πρόσχημα. Σαν παραμορφωτικός καθρέφτης της σημερινής Αμερικής και της επίπλαστης καπιταλιστικής της ευμάρειας. Του αμερικάνικου ονείρου που έχει μία και μόνη βάση για να πραγματοποιηθεί: Το ζωώδες ένστικτο (όπως τονίζεται καρτουνίστικα αλλά απολαυστικά από την Κάμερον Ντίαζ), την απληστία και την απαξίωση κάθε ανθρώπινης ποιότητας.
Κι αυτό ήταν σίγουρα το δεύτερο πρόβλημα των Αμερικάνων. Η κατά μέτωπο επίθεση στη νιρβάνα της υπεροχής τους και στο ψεύτικο ιλουστρασιόν σύστημα των αξιών τους. Ακόμα περισσότερο όταν αυτή η αποκαθήλωση της ιλουστρασιόν εικόνας γίνεται από έναν μαέστρο της οπτικής «γυαλάδας». Ο οποίος εν προκειμένω, χρησιμοποιεί ακριβώς αυτή του τη μαεστρία για να αναδείξει σε όλο του το στιλιζαρισμένο τίποτα, το κενό συναισθηματικό σύμπαν των ηρώων. Χωρίς να φοβάται να χοντρύνει το παιχνίδι λοξοκοιτάζοντας στο camp (η σκηνή που η Ντίαζ "γαμεί" ένα αυτοκίνητο είναι αξεπέραστη) και εναλλάσσοντας τη σοβαρότητα με τις pulp αναφορές από τη στιγμή που οι περισσότεροι ήρωες του ανήκουν στο high life trash. Καταρρίπτοντας (ο Σκοτ) την ανισόρροπη ισορροπία τους, με μερικές από τις πιο βίαιες σκηνές ( ή υπαινιγμούς) που θα δεις φέτος σε mainstream αμερικάνικο κινηματογράφο.
Κι εδώ υπάρχει το τρίτο και το τέταρτο πρόβλημα με τις αμερικάνικες κριτικές και την καταστροφική εισπρακτική πορεία της ταινίας στο αμερικάνικο box office. Σχεδόν όλοι οι χαρακτήρες του Μακ Κάρθι στην ταινία είναι αρνητικοί. Η μοναδική θετική «ποιότητα» που έχουν να επιδείξουν, όταν πια έχουν έρθει αντιμέτωποι με τις συνέπειες των πράξεων τους, όπως ο Μάικλ Φασμπέντερ, είναι η παθητικότητα. Δεν υπάρχουν ήρωες αλλά δεν υπάρχουν ούτε θύτες σε ένα σύστημα που για τη συνέχιση των «αξιών» του, επιβάλλεται η κατάλυση κάθε ηθικής. Δεν υπάρχει γνήσιο πάθος αλλά μίμηση πάθους. Δυσκολοχώνευτη για τον μέσο θεατή η απουσία ηθικού διδάγματος και ακόμα περισσότερο η απουσία συμβιβαστικής κάθαρσης, αλλά κινηματογραφικά μεγαλειώδης.
Σε μια ταινία που επιμένει με τέχνη, τεχνική και τσαμπουκά, να είναι ενήλικη 100% (το τέταρτο πρόβλημα). Αποδεικνύοντας με την εισπρακτική της καταστροφή, όπως και άλλες ανάλογες προσπάθειες που πάτωσαν στο box office σαν το «Σκότωσε τους Γλυκά», ότι δεν υπάρχει πλέον χώρος στην μπίζνα για σκεφτόμενο, ενήλικο νουάρ με προεκτάσεις. Παρά το μοναδικό cast των Μάικλ Φασμπέντερ, Κάμερον Ντίαζ, Χαβιέ Μπάρδεμ, Πενέλοπε Κρουζ, Μπραντ Πιτ, Ρόζι Περέζ, Μπρούνο Γκανζ σε εξαιρετική φόρμα.
Είναι μια άγρια κούρσα «Ο Συνήγορος», που δεν μοιάζει με τίποτα από ότι έχεις δει πρόσφατα και που φλερτάρει επικίνδυνα με το να βγει εκτός ελέγχου. Τόσο εξ' αιτίας της πληθώρας των χαρακτήρων και των υποπλοκών που απαιτούν άγρυπνο μάτι και μπορούν εύκολα να σε μπερδέψουν όσο και εξ' αιτίας του στιλ του. Όμως δεν βγαίνει εκτός ελέγχου γιατί η ουσία του, η ιστορία στο κέντρο βάρους του, είναι πάρα πολύ απλή, σχεδόν αρχετυπική. Και η διάθεση του, πρόδηλη εξ' αρχής στο να σου περιγράψει έναν κόσμο που είναι μόνος του εκτός ελέγχου. Πετυχημένος δικηγόρος ηθικής αιθαλομίχλης με πανάκριβο life style (που όχι τυχαία ποτέ δεν μαθαίνουμε το όνομα του), ετοιμάζεται να παντρευτεί μπλέκεται στη διακίνηση ενός μεγάλου φορτίου ναρκωτικών εφ' όσον τα μεταξωτά βρακιά θέλουν και την ανάλογη χρηματοδότηση. Μια σύμπτωση και μια λίγο μπερδεμένη ομολογουμένως συνωμοσία, αρκεί για να καταρρεύσει όλο του το οικοδόμημα και να βρεθεί αντιμέτωπος με τους χειρότερους εφιάλτες του. Αυτούς που στην ουσία ο ίδιος δημιούργησε.
Σε έναν δρόμο που δεν έχει επιστροφή, ούτε εξιλέωση εφ' όσον δεν μιλάμε για έναν ήρωα που πουλάει την ψυχή του στο Διάβολο. Αλλά για έναν ή μάλλον πολλούς ήρωες, που συνηγορούν στη δημιουργία του ίδιου του κακού, έχοντας συμβιβαστεί απόλυτα εξ' αρχής με τα σκοτάδια της ανθρώπινης φύσης ακόμα κι αν δεν υποπτεύονται πόσο πιο σκοτεινά μπορούν να γίνουν. Ακόμα και όταν μιλάνε, ή επιχειρούν να γίνουν φορείς, ομορφιάς. Στην απόλυτη τραγωδία, της νιχιλιστικά ιλουστρασιόν μετακάθαρσης.
*Στις αίθουσες από την Πέμπτη 21 Νοεμβρίου
*** ακολουθήστε τον ΤΑΖ στο www.facebook.com/tazthebuzz ή στο www.twitter.com/klarinabourana Κάντε LIKE στην επίσημη σελίδα του fb www.facebook.com/SigaikaProductions για να μαθαίνετε όσα χρειάζεστε, προκειμένου να καίτε τον εγκέφαλο (των άλλων) ή επικοινωνήστε με το terra_gelida@hotmail.com για μέιλ και υποθέσεις προσωπικής εκδίκησης