Στο άκουσμά τους, οι περισσότεροι δεν ξαφνιάζονται. Η αίσθηση εγκατάλειψης του σώματος, το εκτυφλωτικό φως, η διαδρομή μέσα από τούνελ... Εδώ, όμως, δεν πρόκειται για μία από τις πολλές αντίστοιχες κινηματογραφικές σκηνές, όπου ο ήρωας πλησιάζει επικίνδυνα το θάνατο. Πρόκειται για περιγραφές ανθρώπων που πραγματικά βίωσαν το θάνατο.
Ο Δρ. Στεφάν Λορίς έχει μιλήσει με πολλούς ασθενείς που συνήλθαν από κώμα. Ο Βέλγος γιατρός και η ομάδα του στο Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο της Λιέγης ερευνούν την εμπειρία του ανθρώπου όταν πλησιάζει το θάνατο. Η παραπάνω περιγραφή είναι η πιο συχνή που ακούει. Αυτό όμως που δεν πίστευε ήταν πως η αίσθηση όλης αυτής της εμπειρίας θα είναι πιο πραγματική και από την αληθινή ζωή, όπως επιμένουν όλοι όσοι την έχουν βιώσει.
«Οι ασθενείς που νοσηλεύονται στη εντατική φοβούνται να πουν την ιστορία τους. Φοβούνται πως οι άλλοι δεν θα τους πάρουν στα σοβαρά. Ειδικά οι γιατροί», λέει ο Λορίς, που έχει διαπιστώσει πως οι συγκεκριμένοι άνθρωποι επιστρέφουν ριζικά αλλαγμένοι. Πιο χαρούμενοι και χωρίς να φοβούνται τον θάνατο.
Ως επιστήμονας βέβαια δεν το μπερδεύει αυτό με μία πνευματική εμπειρία. Πιστεύει ότι αυτές οι εμπειρίες έχουν ρίζα στην ανθρώπινη φυσιολογία. Αυτό που εξετάζει με την ομάδα του είναι το πώς ο εγκέφαλος δημιουργεί αυτή την αντίληψη της πραγματικότητας. Η έρευνα δεν είναι δύσκολη. Πέρα από το ότι οι μελετητές δεν μπορούν να γνωρίζουν την ακριβή στιγμή που οι άνθρωποι βιώνουν την εμπειρία, επιπλέον θα ήταν βάναυσο να κάνουν εξετάσεις στον εγκέφαλο κάποιου τη στιγμή που έρχεται αντιμέτωπος με τον θάνατο.
Για αυτό κυρίως μελετούν τις αναμνήσεις εκείνων που το έζησαν - ιδιαίτερα των ασθενών που έπεσαν σε κώμα - με τη βοήθεια της ψυχολογικής εξέτασης. Μέσω ερωτηματολογίου λοιπόν κατέγραψαν αυτή την εμπειρία του ασθενή, όπως επίσης σημαντικές αναμνήσεις από τη ζωή του, από όνειρα και σκέψεις. Δεν περίμεναν το αποτέλεσμα. «Προς μεγάλη μας έκπληξη, η ανάμνηση της επιθανάτιας εμπειρίας είναι πολύ πιο ζωντανή από κάθε άλλο γεγονός, είτε πρόκειται για πραγματικό είτε για όνειρο του ασθενή».
Όσο παράδοξο κι αν ακούγεται, τα αποτελέσματα του ψυχολογικού τεστ δείχνουν πως οι μνήμες από τη στιγμή που πλησίασαν το θάνατο είναι πιο ζωντανές από κάθε άλλη ανάμνηση. Συγκεκριμένα, οι ασθενείς δηλώνουν πως η αίσθηση αυτού του «ταξιδιού» είναι πιο αληθινή και από την πραγματικότητα.