Πώς έβλεπαν οι Αμερικανοί τους Ευρωπαίους ηγέτες στα μέσα της δεκαετίας του '70; Την απάντηση στην ερώτηση δίνουν μερικά από τα 1,7 εκατομμύρια αρχεία που έδωσε πρόσφατα στη δημοσιότητα ο ιστότοπος WikiLeaks.
Τα περισσότερα από τα αρχεία προέρχονται από την αλληλογραφία από και προς τον τότε υπουργό Εξωτερικών και σύμβουλο σε θέματα εθνικής ασφαλείας Χένρι Κίσινγκερ και αποκαλύπτουν τους στόχους της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής εκείνης της περιόδου.
Οι διπλωμάτες των ΗΠΑ την περίοδο 1973-1976, την οποία καλύπτουν τα τηλεγραφήματα, μιλούν για τον γυναικά και πεσιμιστή Φρανσουά Μιτεράν, τον ψυχρό οπορτουνιστή Ζακ Σιράκ, τον περίπλοκο και αναξιόπιστο Βίλι Μπραντ, τον πανέξυπνο Χέλμουτ Σμιντ και την ειλικρινή Μάργκαρετ Θάτσερ.
Με μία «ευφυή» ομιλία του στην Γκρενόμπλ το 1973 ο Σοσιαλιστής Μιτεράν, πριν ακόμα γίνει πρόεδρος της Γαλλίας, είχε κάνει μεγάλη εντύπωση στον Αμερικανό πρεσβευτή στο Παρίσι, ενώ δύο χρόνια αργότερα ανέβηκε ακόμα περισσότερο στα «μάτια» της Ουάσιγκτον, όταν γύρισε απογοητευμένος από την ΕΣΣΔ: «Ο σοβιετικός σοσιαλισμός είναι κάτι που ο Φρανσουά Μιτεράν δεν θέλει να δει στη Γαλλία», ανέφερε διπλωμάτης τον Μάιο του 1975.
Πάντως η Ουάσιγκτον επεσήμανε τον «πεσιμισμό» του Μιτεράν μετά τη νίκη του Ζισκάρ ντ' Εστέν το 1974 και έβλεπε με κακό μάτι την αδυναμία του Μιτεράν στις γυναίκες και «οι συχνές εμφανίσεις του στην αγκαλιά νεαρών γυναικών τον κάνουν να φαίνεται σαν μια «μη σταθερή αξία» στην πολιτική», αναφέρει ένα έγγραφο τον Νοέμβριο του 1975.
Οσο για τον άνδρα που επρόκειτο να γίνει ο διάδοχος του Μιτεράν στο Μέγαρο των Ηλυσίων, τον Ζακ Σιράκ, οι Αμερικανοί διπλωμάτες μιλούσαν για έναν «εξαιρετικά φιλόδοξο» άντρα, που έκανε πράξη έναν «αξιοσημείωτο πολιτικό οπορτουνισμό». Παρουσιαζόταν ως αμερικανόφιλος, αλλά το μεγάλο αρνητικό του ήταν η «ψυχρότητα», η «σκληρότητα» και η «έλλειψη ανθρωπιάς» του Σιράκ, που ήταν «λίγο διπλωμάτης στους τρόπους».
Αυτοί που απασχολούσαν ιδιαίτερα τους Αμερικανούς διπλωμάτες ήταν οι Γερμανοί καγκελάριοι και, μάλιστα, για τον Βίλι Μπραντ περιλαμβάνεται σε ένα τηλεγράφημα το πλήρες ψυχολογικό προφίλ του. Περιγράφεται το 1973 από την αμερικανική πρεσβεία στη Βόννη ως «περίπλοκος» άνθρωπος που υποφέρει από κατάθλιψη, ενώ γίνεται αναφορά στα προβλήματα που είχε με το αλκοόλ και με «την όμορφη και έξυπνη Νορβηγίδα σύζυγό του».
Δεν ήταν «δογματικός σοσιαλιστής» και είχε εγκαταλείψει τη μαρξιστική ιδεολογία, σύμφωνα με τους Αμερικανούς διπλωμάτες που τον χαρακτηρίζουν επίσης «ρεαλιστή». «Σε αντίθεση με τους προκατόχους του», ο «εθνικιστής» Μπραντ «αντιμετώπιζε τα προβλήματα κυρίως βάσει των γερμανικών συμφερόντων» και οι Αμερικανοί φοβούνταν ότι «θα μπορούσε να κάνει συμφωνίες με τους Σοβιετικούς σε βάρος της δυτικής συμμαχίας». Αντίθετα έπλεκαν το εγκώμιο του «ευφυούς και ευφραδούς» διαδόχου του Χέλμουτ Σμιτ, ο οποίος απασχόλησε τους Αμερικανούς και με τα προβλήματα υγείας του και τις καπνιστικές του συνήθειες.