Ξεκίνησε χθες η κρίσιμη διαδικασία συζήτησης και ψήφισης της έκθεσης του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου σχετικά με τον Ενεργειακό Χάρτη Πορείας για το 2050 (EU Energy Roadmap 2050), στον οποίο εισηγήτρια είναι η Ελληνίδα ευρωβουλευτής Νίκη Τζαβέλα.
Η έκθεση περιλαμβάνει πολύ σημαντικές παραγράφους για τη στήριξη των ΑΟΖ από την Ευρωπαϊκή Ενωση και εφόσον ψηφιστεί αύριο θα είναι η πρώτη επίσημη δημόσια στήριξη θεσμικού Ευρωπαϊκού Οργάνου για τις ΑΟΖ, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα capital.
Κατά τη χθεσινή πρώτη συζήτηση της έκθεσης και παρόντος του Ευρωπαίου Επιτρόπου ενέργειας Γκ. Ετινγκερ, η κυρία Τζαβέλα ζήτησε τη σύσταση ενεργειακής επιτροπής νοτιοανατολικής Μεσογείου με τρία ιδρυτικά μόνιμα μέλη -Ελλάδα, Κύπρο και Ευρωπαϊκή Επιτροπή-, με αντικείμενο και αρμοδιότητες το θέμα των ενεργειακών πόρων της περιοχής και την πιθανή αξιοποίησή τους. Σύμφωνα με την πρόταση της κυρίας Τζαβέλα στην Επιτροπή αυτή θα πρέπει, όπως συμβαίνει και στην Αρκτική, να μετέχουν ως παρατηρητές και τα υπόλοιπα κράτη που έχουν ΑΟΖ. Επίσης προτάθηκε η Ελλάδα να γίνει tradehub, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής πολιτικής για τη δημιουργία εσωτερικής αγοράς ενέργειας, για την ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Ευρώπης.
Ως προς την έκθεση του Ε.Κ. που αύριο τίθεται σε κρίσιμη ψηφοφορία, τα επίμαχα σημεία που αφορούν άμεσα τη χώρα μας είναι, σύμφωνα με το capital:
* Η έκθεση υπογραμμίζει ότι η ενεργειακή ασφάλεια της Ευρωπαϊκής Ενωσης θα επιτευχθεί μεταξύ άλλων μέσω της διαφοροποίησης των πηγών των εισαγωγών της και προμήθειά της
* επισημαίνει την ανάγκη η ΕΕ να ενισχύσει ενεργά τη συνεργασία με τους εταίρους της
* παρατηρεί ότι οι καθυστερήσεις επηρεάζουν την ολοκλήρωση του Νότιου Διαδρόμου
* τονίζει την ανάγκη επίτευξης ενεργειακής ασφάλειας μέσω της ενεργειακής διαφοροποίησης, υπενθυμίζει τη σημαντική συμβολή του υγροποιημένου φυσικού αερίου και των στόλων υγροποιημένου φυσικού αερίου στον ενεργειακό εφοδιασμό της Ε.Ε.
* επισημαίνει το δυναμικό ενός συμπληρωματικού διαδρόμου μεταφοράς υγροποιημένου φυσικού αερίου στην ανατολική Μεσόγειο, που θα λειτουργήσει ως ευέλικτη πηγή ενέργειας και ως κίνητρο αύξησης του ανταγωνισμού εντός της εσωτερικής ενεργειακής αγοράς της Ε.Ε.
* τονίζει την ανάγκη να διασφαλιστεί η ενεργειακή ασφάλεια και η ενεργειακή αυτάρκεια της ΕΕ, που επιτυγχάνεται πρωτίστως με την προώθηση της εξοικονόμησης ενέργειας και των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, οι οποίες, σε συνδυασμό με άλλες εναλλακτικές πηγές ενέργειας, μειώνουν την εξάρτηση από τις εισαγωγές
* σημειώνει το αναδυόμενο ενδιαφέρον σχετικά με την έρευνα για κοιτάσματα πετρελαίου και φυσικού αερίου στη Μεσόγειο και τον Εύξεινο Πόντο
* πιστεύει ότι υπάρχει επείγουσα ανάγκη για χάραξη ολοκληρωμένης πολιτικής της Ε.Ε. στον τομέα της θαλάσσιας γεώτρησης πετρελαίου και φυσικού αερίου
* πιστεύει ότι πρέπει να δοθεί έμφαση στους περιβαλλοντικούς κινδύνους και στην οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών (EEZ) των κρατών - μελών της ΕΕ και των σχετικών τρίτων χωρών, σύμφωνα με τη Σύμβαση UNCLOS, την οποία έχουν προσυπογράψει όλα τα κράτη μέλη και η Ε.Ε. καθαυτή
* τονίζει ότι η παραχώρηση δικαιωμάτων εκμετάλλευσης για γεωτρήσεις και η οριοθέτηση των αποκλειστικών οικονομικών ζωνών θα μετατραπεί σε πηγή προστριβών με τρίτες χώρες, και ότι η Ε.Ε. πρέπει να διατηρήσει υψηλό πολιτικό προφίλ στο θέμα αυτό και να επιδιώκει να αποτρέπει διεθνείς τριβές
* υπογραμμίζει ότι η ενέργεια πρέπει να χρησιμοποιείται ως κινητήρια δύναμη για ειρήνη, περιβαλλοντική ακεραιότητα, συνεργασία και σταθερότητα.
Ο Σαμαράς και η ευρωπαϊκή διάσταση των ενεργειακών αποθεμάτων
Ο πρωθυπουργός επαναλαμβάνει συχνά τη γνωστή του θέση για «κοινή εξωτερική πολιτική στην Ευρώπη για θέματα ενέργειας», επιμένοντας να τηρήσει ρεαλιστική στάση ως προς τα θέματα που αφορούν τον καθορισμό της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης, καθώς η διαφαινόμενη πρόθεση της Ε.Ε. να κηρύξει ουσιαστικά μια πανευρωπαϊκή ΑΟΖ προσδίδει νέα διάσταση στη θέση της Αθήνας.
Τα εμπόδια της Τουρκίας για την ανακήρυξη ΑΟΖ
Ο κ. Σαμαράς στο πρόσφατο ταξίδι του στην Κωνσταντινούπολη είχε την ευκαιρία να υπογραμμίσει την ανάγκη ειρηνικής επίλυσης των όποιων διαφορών υπάρχουν και οι οποίες είναι πρωτίστως απόρροια τουρκικών διεκδικήσεων επί της ελληνικής κυριαρχίας.
Μέσα από αυτό το πρίσμα ερμηνεύονται τόσο η Ρηματική Διακοίνωση που η ελληνική κυβέρνηση κατέθεσε πριν από λίγες ημέρες στον ΟΗΕ, καταγγέλλοντας τις τουρκικές διεκδικήσεις, όσο και οι επαναλαμβανόμενες δημόσιες δηλώσεις του κ. Σαμαρά το τελευταίο διάστημα, ότι τα κοιτάσματα που πιθανώς να εντοπισθούν στον ελληνικό θαλάσσιο χώρο, όπως και αυτά που έχουν ήδη βρεθεί στην κυπριακή ΑΟΖ, αποτελούν «ευρωπαϊκές πηγές ενέργειας», που θα περιορίσουν την εξάρτηση της Ε.Ε. από άλλες πηγές. Σε αυτό το πλαίσιο δεν είναι τυχαία η δήλωση του Φρανσουά Ολάντ, πριν από λίγες ημέρες στην Αθήνα, περί γαλλικού ενδιαφέροντος για «συνεκμετάλλευση» των ελληνικών κοιτασμάτων.
Μιλώντας πρόσφατα σε συνέδριο που διοργάνωσε η «International Herald Tribune» για την ενέργεια, ο πρωθυπουργός προέβαλε τα νομικά επιχειρήματα της Ελλάδας για την ανακήρυξη της ΑΟΖ, ενώ συνέστησε στην Τουρκία να μη δημιουργεί τετελεσμένα και την προσκάλεσε σε ανοικτό διάλογο για το θέμα, στη βάση του Δικαίου της Θάλασσας.