Συνέβη πριν από 6 εβδομάδες και θεωρείται ένα από τα καθοριστικά στιγμιότυπα του συριακού εμφυλίου πολέμου: μία σειρά από πτώματα απλωμένα σε μία κοίτη του ποταμού στην καρδιά της δεύτερης μεγαλύτερης πόλης της Συρίας, Χαλέπι.
«Τα 110 πτώματα στο σύνολό τους είχαν πυροβοληθεί στο κεφάλι, με τα χέρια δεμένα πισθάγκωνα. Η βάναυση εκτέλεσή τους αποκαλύφθηκε όταν η στάθμη του ποταμού που διασχίζει την no man's land μεταξύ της αντικαθεστωτικής ανατολικής πλευράς της πόλης και της καθεστωτικής δυτικής πλευράς υποχώρησε το μήνα Ιανουάριο», αναφέρει σχετικό δημοσίευμα της εφημερίδας Guardian.
Ποιοι ήταν; Πώς και γιατί εκτελέστηκαν; Αυτά τα ερωτήματα επιχειρεί να απαντήσει ειδική έρευνα της βρετανικής εφημερίδας στην προσπάθειά της να φωτίσει ένα από τα χειρότερα μακελειά στη μέχρι τώρα εξέλιξη του εμφυλίου.
Ολα τα θύματα, επισημαίνει η έρευνα του Guardian, προέρχονταν από τις γειτονιές της ανατολικής πλευράς της πόλης, η οποία ελέγχεται από τους αντικαθεστωτικούς. Τα περισσότερα ήταν ενήλικες (ανάμεσά τους δεν συγκαταλέγονταν γυναίκες) και φέρονται να εξαφανίστηκαν σε σημεία ελέγχου του καθεστώτος. Ακόμη και δέκα μέρες μετά την ανακάλυψη των πρώτων πτωμάτων την 29η Ιανουαρίου, νεκρά σώματα συνέχισαν να ξεβράζονται, έρμαια των υδάτινων ρευμάτων.
Εκτός από το γεγονός ότι κανένα από τα θύματα δεν ήταν πάνω από 30 ετών, ένα άλλο στοιχείο το οποίο μοιάζει να συνδέει τα πεπρωμένα τους είναι το ότι όλα τα θύματα είτε βρίσκονταν στη δυτική πλευρά της πόλης είτε προσπαθούσε να φτάσουν εκεί. Τόσο όμως τα μεν όσο και τα δε έπρεπε να περάσουν από ειδικά σημεία ελέγχου του συριακού στρατού: η διαδικασία περιελάμβανε την επίδειξη χαρτιών ταυτοποίησης, τα οποία προσδιόριζαν με ακρίβεια την περιοχή στην οποία ζούσε το κάθε θύμα.
Τις ημέρες που ακολούθησαν του μακελειού, Σύροι αξιωματούχοι απέδωσαν τις μαζικές δολοφονίες σε τρομοκρατικούς θύλακες, ενώ τα κρατικά ΜΜΕ «έπαιξαν» εκτενώς ομολογία τρομοκράτη ο οποίος απέδιδε το συμβάν στη δράση της τζιχάντ οργάνωσης Jabhat al-Nusra, η οποία μοιράζεται την ίδια κοσμοθεώρηση με εκείνη του πρώην ηγέτη της al-Qa'ida Οσάμα μπιν Λάντεν, ο οποίος χαίρει ιδιαίτερης δημοφιλίας στα μέτωπα του συριακού εμφυλίου, συμπεριλαμβανομένης και της πόλης Χαλέπι.
Η εν λόγω ομολογία, ωστόσο, καταρρίπτεται πανηγυρικά από όλους τους μάρτυρες που συνέβαλαν στην έρευνα του δημοσιογραφικού κλιμακίου της βρετανικής εφημερίδας, καθώς και από δεκάδες άλλα άτομα τα οποία προσήλθαν για να καταθέσουν την άποψή τους: τα μέλη της οργάνωσης Jabhat al-Nusra είναι γνωστά στους δρόμους του ανατολικού Χαλέπι, όπως επίσης και ο ρόλος τους στη διανομή τροφίμων και την ουσιαστική υποστήριξη που προσφέρουν στην κοινότητα.
Επιπλέον, μπορεί να μη χαίρουν μεν της εκτίμησης κάποιων επαναστατικών ομάδων και να προκαλούν το φόβο σε ορισμένους, ωστόσο πολλοί σπεύδουν να επισημάνουν ότι αν και δεν είναι «τα καλύτερα παιδιά», παρ' όλα αυτά δεν σκοτώνουν πολίτες: «η Jabhat al-Nusra δεν θα έκανε κάτι τέτοιο. Όλοι γνωρίζουν ποιος ευθύνεται για τις δολοφονίες. Η οργάνωση είναι εντιμότερη και ευγενέστερη από τον Μπασάρ και τη συμμορία του. Δεν θα διέπραττε ποτέ ένα τέτοιο έγκλημα. Γιατί να τους προσφέρουν τόση βοήθεια και μετά να τους σκοτώσουν;», λένε όλοι με ένα στόμα.
Και πάλι όμως πώς μπορεί κανείς να είναι απόλυτα βέβαιος, δεδομένης της έγνοιας των Αμερικανών για το «μέλλον» της Συρίας, της υποστήριξής τους προς τους εξεγερμένους Σύρους και της επιθυμίας τους να βγάλουν από τη μέση τον Μπασάρ, ο οποίος, υποστηριζόμενος από τους Ρώσους, είναι η εγγύησή τους ότι θα εξακολουθούν και στο μέλλον να έχουν διέξοδο (τη μόνη που διαθέτουν) προς τη Μεσόγειο;