Σε έντονη κινητικότητα βρίσκεται η ελληνική κυβέρνηση, εν όψει της άφιξης κλιμακίου της Τρόικας, η οποία αναμένεται να αξιολογήσει την πορεία υλοποίησης του δημοσιονομικού προγράμματος.
Η επίσκεψη αυτή των εκπροσώπων των δανειστών κρίνεται ιδιαίτερα σημαντική, καθώς αν τελικά δεν επιτευχθούν οι στόχοι που έχουν τεθεί, η κυβέρνηση και η Βουλή θα κληθούν ως το καλοκαίρι να ψηφίσουν νέα μέτρα που θα αντισταθμίζουν τις δημοσιονομικές αστοχίες. Μάλιστα, με δηλώσεις τους την εβδομάδα που προηγήθηκε, παράγοντες της Ε.Ε. και του ΔΝΤ έστειλαν διπλό μήνυμα-προειδοποίηση προς την κυβέρνηση, ζητώντας μεταξύ άλλων να εφαρμοστεί η μείωση των δομών στα υπουργεία και να προσδιοριστεί ο αριθμός των υπαλλήλων που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα.
Είναι σχεδόν σίγουρο πως ο έλεγχος και οι πιέσεις της Τρόικας θα εστιαστούν στα θέματα της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων, της φορολογικής μεταρρύθμισης, της είσπραξης εσόδων και των αποκρατικοποιήσεων. Στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων θα τεθεί και το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση δανείων των υπερχρεωμένων νοικοκυριών. Αναλυτικότερα:
Κινητικότητα - Απολύσεις
Τη μείωση κατά 32%-50% των δομών σε έξι υπουργεία αποφάσισε την Παρασκευή το κυβερνητικό συμβούλιο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Πρόκειται για τις κεντρικές υπηρεσίες των υπουργείων Εσωτερικών, Εξωτερικών, Ανάπτυξης, Τουρισμού, Ναυτιλίας και Αιγαίου, Υγείας και για τη Γενική Γραμματεία Ενημέρωσης.
Μετά το πέρας της σύσκεψης, ο υπουργός Διοικητικής Μεταρρύθμισης, Αντώνης Μανιτάκης, δήλωσε ότι έχει ολοκληρωθεί η αξιολόγηση 12 υπουργείων και με την ολοκλήρωση των δομών που αφορούν τα 4 τελευταία υπουργεία θα ολοκληρωθεί η πρώτη φάση της διοικητικής μεταρρύθμισης. Ωστόσο απέφυγε να σχολιάσει τις δηλώσεις των αξιωματούχων του ΔΝΤ και της ΕΕ, καθώς και να μιλήσει για απολύσεις υπαλλήλων.
Από την πλευρά τους, οι εκπρόσωποι των δανειστών αναμένεται να ζητήσουν ακριβή στοιχεία για τους φορείς, από τους οποίους θα προκύψουν οι 25.000 υπάλληλοι που θα τεθούν σε διαθεσιμότητα εντός του 2013. Υπενθυμίζεται το «βέτο» στο ενδεχόμενο απολύσεων που έχει ήδη θέσει η ΔΗΜΑΡ του Φώτη Κουβέλη.
Φορολογικά έσοδα
Το νέο φορολογικό νομοσχέδιο απασχολεί έντονα την Τρόικα, η οποία επιζητεί να είναι όσο το δυνατόν πιο απλό και να προσελκύει τους επενδυτές. Ταυτόχρονα, επιθυμεί τη βελτίωση των εισπρακτικών μηχανισμών, θεωρώντας πως χάνονται σημαντικά έσοδα για την Ελλάδα, σε μία κρίσιμη για αυτήν περίοδο.
Σύμφωνα με στοιχεία της Eurostat, το 2013 υπολογίζεται πως τα δημόσια έσοδα στο σύνολό τους θα αγγίξουν περίπου τα 80 δισ. ευρώ από 88,6 δισ. ευρώ το 2009 (πρόκειται για μία σημαντική μείωση της τάξης του 10%). Η επιβολή αυξήσεων σε άμεσους και έμμεσους φόρους φαίνεται πως έχει συντελέσει στη δραματική μείωση των εσόδων, τη στιγμή που η μείωση των πρωτογενών δαπανών από τα 112,8 δισ. ευρώ στα 76,9 δισ. ευρώ του χρόνου (-32%), είναι ιδιαίτερα σημαντική.
Παράλληλα, η Τρόικα αναμένεται να πιέσει για ευρεία αλλαγή των δομών του φορολογικού συστήματος, με σχέδια όπως την είσπραξη των ασφαλιστικών εισφορών από τις κατά τόπους εφορίες.
Αποκρατικοποιήσεις
Οι μεγάλες καθυστερήσεις που σημειώνονται στον τομέα των αποκρατικοποιήσεων κινδυνεύουν να θέσουν «εκτός» τον στόχο για έσοδα 2,6 δισ. ευρώ το 2013, που έχει τεθεί. Ήδη, η κυβέρνηση έχει ενημερώσει πως τα έσοδα από αποκρατικοποιήσεις θα είναι μειωμένα σε σχέση με το αρχικό πρόγραμμα και θα ανέλθουν περίπου στο μισό (δηλαδή περίπου 1,1-1,2 δισ. ευρώ για ολόκληρο το έτος). Η Τρόικα έρχεται για να πιέσει για να επανέλθει το πρόγραμμα ως έχει ή -στη χειρότερη περίπτωση - να ζητήσει ισοδύναμα μέτρα για να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό.
Ρυθμίσεις χρεών
Κυβέρνηση και εκπρόσωποι τραπεζών έχουν έρθει σε συμφωνία, αναφορικά με το θέμα ρύθμισης δανείων για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά. Αυτό που απομένει πλέον είναι να πειστεί η Τρόικα, η οποία φαίνεται να προβάλλει αντιρρήσεις για την ενδεχόμενη κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών, τη στιγμή που η κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει ότι δεν θα απαιτηθούν νέα κεφάλαια στο πλαίσιο της ανακεφαλαιοποίησης του χρηματοπιστωτικού συστήματος.
Ισοδύναμα μέτρα
Η πρόθεση της κυβέρνησης για παροχές ή ελαφρύνσεις (όπως είναι η μείωση του ΦΠΑ στην εστίαση και του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στα πετρελαιοειδή) δεν καθιστά αρνητική την τρόικα, αρκεί - όπως τονίζουν οι εκπρόσωποί της- να υπάρχουν ισοδύναμα μέτρα που να αποφέρουν τα απαραίτητα έσοδα. Σε κάθε περίπτωση, η Τρόικα δείχνει αποφασισμένη να μην υποχωρήσει σε τίποτα αυτή τη φορά, εάν δεν έχει απτές ενδείξεις πως τα πράγματα κυλούν μέσα στο συμφωνηθέν σχέδιο του δημοσιονομικού προγράμματος.