Όσο το περίπου ένα δισεκατομμύριο καθολικοί στον κόσμο περιμένουν ξανά για τον λευκό καπνό είναι σαφές πως οι ευθύνες του νέου Πάπα θα είναι βεβαρημένες, εφόσον ο Βενέδικτος XVI αφήνει πίσω του σημαντικό έργο: Μεταξύ των πολλών τίτλων ο Βενέδικτος έχει ονομαστεί «Πράσινος Πάπας» αφού η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση ήταν στο επίκεντρο της θητείας του.
Ο Βενέδικτος δεν ήταν ο πρώτος φιλικός προς το περιβάλλον Πάπας. Το 1990, ο Πάπας Ιωάννης Παύλος ο Β κατά τη διάρκεια μιας ομιλίας σχετικά με την Παγκόσμια Ημέρα της Ειρήνης προέτρεψε τους Καθολικούς να θεωρούν τον φυσικό κόσμο ως ένα από τα δημιουργήματα του Θεού που αξίζει προστασίας.
Μέχρι τη στιγμή που ο Βενέδικτος χρίστηκε Πάπας το 2005, η φροντίδα για το περιβάλλον είχε γίνει ένα σημαντικό μέρος του δόγματος της εκκλησίας. Ο Βενέδικτος ωστόσο έδωσε στο ζήτημα ακόμη μεγαλύτερη προβολή. Στις ομιλίες του ζητούσε διαρκώς από τους ηγέτες του κόσμου να λάβουν σοβαρά υπόψη τις βλάβες που προκλήθηκαν στον πλανήτη.
«Αν θέλουμε δικαιοσύνη και ειρήνη, πρέπει να προστατεύσουμε το φυσικό περιβάλλον που μας συντηρεί», είχε δηλώσει ο Βενέδικτος το 2010 με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα της Ειρήνης. Λίγο καιρό μετά, η επιρροή του Ποντίφικα στην Ακαδημία Επιστημών, τον επιστημονικό βραχίονα του Βατικανού, συνέβαλε στο να κυκλοφορήσει μια έκθεση σχετικά με την αλλαγή του κλίματος που συνιστούσε στους ηγέτες του κόσμου να μειώσουν τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, την υπάρχουσα ρύπανση, αλλίως να προετοιμαστούν για τις αναπόφευκτες επιπτώσεις της αλλαγής του κλίματος.
Ο Βενέδικτος έκανε σημαντικές δράσεις και στην έδρα του. Είχε εγκρίνει ένα σχέδιο για να καλύψει την αίθουσα του Παύλου VI στο Βατικανό με ηλιακούς συλλέκτες, αρκετούς για να τροφοδοτήσει το φωτισμό, τη θέρμανση και την ψύξη ενός μέρους του συνόλου της χώρας. Παράλληλα είχε εγκρίνει να αγοράσει η τράπεζα του Βατικανού πιστωτικά μόρια διοξειδίου του άνθρακα κάνοντας την πόλη του Βατικανού τη μόνη πόλη με πλήρως ουδέτερο ισοζύγιο άνθρακα. Μερικά χρόνια αργότερα, παρουσίασε ένα νέο υβριδικό Παπικό όχημα που θα ήταν εν μέρει ηλεκτρικό.
Σε μια εποχή που η εκκλησία ασχολείται με πιο διαρθρωτικά ζητήματα στους κόλπους της, μερικές από τις κινήσεις του Βενέδικτου θα μπορούσε να θεωρηθεί ως απλά καλές και ανέξοδες αλλαγές καλής θέλησης. Ωστόσο, ορισμένοι παρατηρητές θεωρούν τις προσπάθειές του Βενέδικτου γνήσιες και αληθινές. «Νομίζω ότι είναι αξιοσημείωτο το πόσο μεγάλη προσοχή έδωσε στο περιβάλλον? Αυτό για εκείνον ήταν ένα μεγάλο θέμα», δήλωσε ο Γουόλτερ Γκρειζερ, σύμβουλος στην Εθνική Θρησκευτική Εταιρία για το Περιβάλλον και πρώην εκπρόσωπος σ την αμερικανική διάσκεψη των καθολικών επισκόπων (USCCB) . Σε αυτό το πλαίσιο, η υπεράσπιση του Βενέδικτου, λέει ο Γκρέιζερ είναι πιθανό να δώσει στον διάδοχο μία θέση επιφορτισμένη με την ευθύνη για τη προστασία του περιβάλλοντος.
«Είναι σαφές ότι η εκκλησία είναι τώρα από την πλευρά της προστασίας του περιβάλλοντος, διότι θεωρεί ότι η δημιουργία του Θεού και κάτι που πρέπει να σεβόμαστε», δήλωσε ο Τομ Ρις, ένας Ιησουίτης ιερέας από το Γουντστοκ και διδάκτορας στη Θεολογική Σχολή του Πανεπιστημίου της Τζορτζτάουν. «Νομίζω ότι οι ηγέτες του περιβαλλοντικού κινήματος συνειδητοποιούν τώρα ότι η εκκλησία είναι σύμμαχός τους» πρόσθεσε.
Η ώθηση για την υπεράσπιση του περιβάλλοντος της εκκλησίας δεν είναι μόνο πνευματική. Υπάρχει προφανής ανησυχία για το πώς η κλιματική αλλαγή θα επηρεάσει την ποιότητα της ζωής ειδικά για τους μη προνομιούχους. Πέρυσι, η USCC, βραχίονας του Βατικανού στις ΗΠΑ, εξέδωσε μια δήλωση λέγοντας ότι η ανθρώπινη ανταπόκριση στις περιβαλλοντικές προκλήσεις «θα επηρεάσει φτωχούς και ευάλωτους ανθρώπους σε όλο τον κόσμο»
Ο Βενέδικτος έχει εκφράσει το ίδιο συναίσθημα, μερικές φορές δηλώνοντας δημοσίως ότι οι χώρες που εκπέμπουν τα περισσότερα αέρια θερμοκηπίου είναι αυτές που αισθάνονται τις πιο καταστροφικές επιπτώσεις της αύξησης των ωκεανών, τις ακραίες καταιγίδες, και την λειψυδρία. «Ο Πάπας έχει μια μεγάλη ανησυχία για το τι θα συμβεί με τους φτωχότερους ανθρώπους, ως αποτέλεσμα της καταστροφής του περιβάλλοντος», δήλωσε ο Γκρέιζερ
Καθώς ο Βενέδικτος εγκατέλειψε τον Παπικό θρόνο, ο καλύτερος τρόπος για να κρίνουμε τις οικολογικές του ανησυχίες μπορεί να μην είναι πόσα ηλιακά πάνελ εγκατέστησε στο Βατικανό ή πόσα γαλόνια βενζίνη έσωσε με το ηλεκτρικό Παπικό όχημα, αλλά για το πώς θα αξιοποιήσει η παγκόσμια εκκλησία τις ανησυχίες του και πόσο εν τέλει θα επηρεαστεί από αυτές ώστε να βαδίσει πλέον σε έναν πιο «πράσινο δρόμο»