Μπροστά στο φάσμα της ακυβερνησίας βρίσκεται η Ιταλία μετά τα αποτελέσματα των βουλευτικών εκλογών που χαρακτηρίσθηκαν από την εκρηκτική άνοδο ενός πρώην κωμικού, ανέδειξαν κεντροαριστερή πλειοψηφία στη Βουλή των Αντιπροσώπων, μία Γερουσία χωρίς κυβερνητική πλειοψηφία και προκαλούν την έντονη ανησυχία των Ευρωπαίων εταίρων της χώρας.
Η κεντροαριστερά κέρδισε μισή νίκη
«Η χώρα αντιμετωπίζει μία δύσκολη κατάσταση», σχολίασε το βράδυ ο Πιερ Λουίτζι Μπερσάνι, ηγέτης της ιταλικής αριστεράς. Ο συνασπισμός του εξασφάλισε την πλειοψηφία και στα δύο σώματα του ιταλικού κοινοβουλίου, αλλά την πλειοψηφία των εδρών μόνο στη Βουλή των Αντιπροσώπων. Στη Γερουσία, την πλειοψηφία των εδρών εξασφαλίζει η κεντροδεξιά. Και το κυριότερο, δεν αναδεικνύεται με κανέναν συνδυασμό και σενάριο συνεργασίας οποιαδήποτε κυβερνητική πλειοψηφία.
«Εκλογές σοκ που μας δίνουν ένα ακινητοποιημένο κοινοβούλιο», είναι ο τίτλος της Corriere della Sera.
Σοκ στον ιταλικό Τύπο
«Μία χώρα που δεν είναι δυνατόν να κυβερνηθεί, σε πολιτικό και τεχνικό επίπεδο, με περιορισμένες διεξόδους βασισμένες σε συμμαχίες σχεδόν ανέφικτες πρακτικά και ανεπαρκείς αριθμητικά», σχολιάζει ο Μάσιμο Ράτζι στην La Repubblica. Ο αρθρογράφος θεωρεί ότι η μόνη διέξοδος είναι η επανάληψη της ψηφοφορίας, είτε για το σύνολο του Κοινοβουλίου, είτε μόνο για τη Γερουσία.
Πρωτοφανής νίκη Μπέπε Γκρίλο
Μόνος πραγματικός νικητής των εκλογών αυτών είναι ο Μπέπε Γκρίλο και το Κίνημα των 5 Αστέρων, που κατόρθωσε να γοητεύσει τους Ιταλούς ψηφοφόρους παίζοντας ανάμεσα στην απόρριψη της πολιτικής τάξης, την οργή κατά της λιτότητας και την απαξίωση της Ευρώπης.
Ο λαϊκιστής πρώην κωμικός πόνταρε στη δυσαρέσκεια σε μία χώρα βυθισμένη στην ύφεση, ψαρεύοντας ψήφους τόσο από την αριστερά , όσο και από τη δεξιά, προτείνοντας τον τερματισμό της δημόσιας χρηματοδότησης των πολιτικών κομμάτων, τη διαμόρφωση του κατώτατου μισθού στα 1.000 ευρώ και τη διεξαγωγή δημοψηφίσματος για το ευρώ.
Σύμφωνα με τα επίσημα αποτελέσματα εξασφάλισε το 25% των ψήφων και στα δύο σώματα του κοινοβουλίου και έγινε τρίτη πολιτική δύναμη στη χώρα.
«Εχουν ξοφλήσει, τόσο στην αριστερά, όσο και στη δεξιά. Μπορεί να κρατήσουν επτά/οκτώ μήνες, αλλά θα σταθούμε πραγματικό εμπόδιο γι΄ αυτούς...είναι μία είδηση παγκόσμιας σημασίας», έγραψε στο μπλογκ του ο Μπέπε Γκρίλο. «Είμαστε μία εξαιρετική δύναμη. Θα είμαστε 110 στο κοινοβούλιο, αλλά έξω από αυτό θα είμαστε εκατομμύρια»...
Κατάρρευση για τον Μάριο Μόντι
Ο απερχόμενος τεχνοκράτης πρωυθυπουργός Μάριο Μόντι έχασε το στοίχημα για τη διαμόρφωση μίας μεγάλης δύναμης του ιταλικού κέντρου, καθώς ο συνασπισμός του οποίου ηγείται περιορίσθηκε στο 10% των ψήφων στα δύο σώματα του κοινοβουλίου. «Είμαστε ικανοποιημένοι από το αποτέλεσμα», δήλωσε ωστόσο ο ίδιος υπενθυμίζοντας ότι ο συνασπισμός του ιδρύθηκε μόλις πριν από δύο μήνες. Ο «Προφεσόρε» ευχήθηκε η νέα ιταλική κυβέρνηση να τα καταφέρει καλύτερα από τη δική του, χωρίς να πετάξει τις θυσίες των Ιταλών για την εξυγίανση της οικονομίας της χώρας.
Οσο για τον Μπερλουσκόνι, κάνει μία θεαματική επιστροφή. «Οσοι νόμιζαν ότι ο Μπερλουσκόνι ήταν τελειωμένος, πρέπει να το ξανασκεφτούν», δήλωσε ο Αντζελίνο Αλφάνο, γενικός γραμματέας του Κόμματος του Λαού της Ελευθερίας.
Τι γράφει ο Τύπος
Εκρηξη Γκρίλο - Παράλυτο Κοινοβούλιο - Η Ιταλία προ ακυβερνησίας: οι ιταλικές εφημερίδες εκφράζουν ομοφώνως την ανησυχία τους για το πολιτικό αδιέξοδο στο οποίο οδηγείται η Ιταλία λόγω της απουσίας πλειοψηφίας στη Γερουσία.
Η Corriere della Sera κάνει λόγο για ψήφο σοκ και για κοινοβούλιο χωρίς πλειοψηφία. Στο κύριο άρθρο της η εφημερίδα τονίζει ότι η επιτυχία του Κινήματος 5 Αστέρων αντιστοιχεί στην επικράτηση μίας Ιταλίας ευρωσκεπτικιστικής μπροστά στην οικονομική λιτότητα.
Η εφημερίδα La Repubblica, υπό τον τίτλο «Η Ιταλία σε ακυβερνησία» αναφέρεται στην μεγάλη άνοδο του Μπερλουσκόνι, που θεωρήθηκε «καμένο χαρτί» μετά την αποχώρησή του από την πρωθυπουργία τον Νοέμβριο του 2011 και στο φιάσκο του Μάριο Μόντι, που εισήλθε στην πολιτική στο τέλος του Δεκεμβρίου επικεφαλής ενός φιλόδοξου πολιτικού κινήματος του νέου κέντρου.
Η άχρηστη πατερίτσα του Μόντι
«Μέσα στα ερείπια βρίσκεται ένα κοινοβούλιο δύσκολα κυβερνήσιμο και ένα εξαιρετικά εύφλεκτο εκλογικό σώμα», αναφέρεται στο κύριο άρθρο της εφημερίδας. Ο συντάκτης κάνει λόγο για «την πικρή επίγευση μίας σχεδόν συμβολικής νίκης της αριστεράς που επικρατεί χάρις σε μία χούφτα ψήφους και δεν επαρκεί στη Γερουσία, ακόμη και με την άχρηστη πατερίτσα του Μόντι».
Σύμφωνα με την εφημερίδα, επικράτησε ο λαϊκισμός: «Οι πολιτικές δυνάμεις που πόνταραν στην κοινωνική οργή που απελευθερώθηκε πάνω από την Ευρώπη, στους φόρους, στο αίτημα για θεσμική ρήξη κατά της πολιτικής τάξης ή της νέας τεχνοκρατικής ελίτ».
Η εφημερίδα La Stampa αναφέρεται σε ένα «παράλυτο κοινοβούλιο» και τιτλοφορεί το κύριο άρθρο «Η υποχρέωση μιάς θαρραλέας επιλογής».
Η πραγματική Ιταλία εξέφρασε τη δυσφορία της
«Η πραγματική Ιταλία εξέφρασε ολόκληρη τη δυσφορία της. Με την ψήφο αυτή ακούμε τις φωνές και τις ιστορίες εκείνων που δεν βρίσκουν δουλειά, που δεν τους φτάνει η σύνταξη, που θεωρούν ότι δεν έχουν μέλλον, που φεύγουν στο εξωτερικό και εκείνων που είδαν τους νέους φόρους ως βαριά προσβολή», γράφει ο διευθυντής της εφημερίδας Μάουρο Καλαμπρέζι, ο οποίος θεωρεί ότι η κυβέρνηση και τα κόμματα υποτίμησαν τις κοινωνικές επιπτώσεις της πολιτικής λιτότητας.
Τώρα, «για να ξανακολλήσουμε τα κομμάτια χρειάζεται θάρρος, πνεύμα θυσίας και σοφίας», γράφει ο Μάουρο Καλαμπρέζι προτρέποντας για την εξεύρεση σημείων "σύγκλισης ανάμεσα στα παραδοσιακά πολιτικά κόμματα και τους νέους βουλευτές Πέντε Αστέρων".
Η εφημερίδα Fatto Quotidiano της αριστεράς προβλέπει από την πλευρά της ότι ο πρόεδρος της Ιταλικής Δημοκρατίας Τζόρτζιο Ναπολιτάνο είναι πιθανόν να προτείνει μία κυβέρνηση μεγάλου συνασπισμού με το Δημοκρατικό Κόμμα (Μπερσάνι), τον Λαό της Ελευθερίας (Μπερλουσκόνι) και το Κέντρο (Μόντι).
Παρέμβαση του Αρχιεπισκόπου της Γένοβας
«Η χθεσινή ψήφος ήταν ένα σημαντικό, σοβαρό μήνυμα προς την πολιτική και οι άμεσα ενδιαφερόμενοι θα πρέπει κατά συνέπεια να προβληματισθούν βαθύτατα» δήλωσε ο αρχιεπίσκοπος της Γένοβας 'Άντζελο Μπανιάσκο, πρόεδρος της Συνέλευσης Καθολικών Επισκόπων Ιταλίας.
«Το αποτέλεσμα αυτό εκφράζει, πιστεύω, μια μεγάλη επιθυμία συμμετοχής από μέρους των πολιτών», πρόσθεσε ο Μπανιάσκο, ο οποίος όμως δεν θέλησε να εμπλακεί «στην ανάλυση των εκλογικών δεδομένων».
Η Γερμανία ανησυχεί
Ο υπουργός Εξωτερικών της Γερμανίας Γκίντο Βέστερβέλε ευχήθηκε η Ιταλία να αποκτήσει σύντομα μία σταθερή κυβέρνηση για να συνεχίσει την πολιτική των μεταρρυθμίσεων «προς το συμφέρον ολόκληρης της Ευρώπης».
«Είναι σημαντικό και προς το συμφέρον ολόκληρης της Ευρώπης η Ιταλία να αποκτήσει σύντομα μία σταθερή και λειτουργική κυβέρνηση...Οι πολιτικοί αξιωματούχοι στη Ρώμη γνωρίζουν ότι η Ιταλία έχει ανάγκη μίας πολιτικής μεταρρυθμίσεων, μίας πολιτικής σταθεροποίησης», δήλωσε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου στο Βερολίνο.
«Η Ιταλία διαδραματίζει κεντρικό ρόλο για την επιτυχή επίλυση της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους. Για τον λόγο αυτόν υπολογίζουμε στο γεγονός ότι η πολιτική της σταθεροποίησης και των μεταρρυθμίσεων θα συνεχισθούν με συνεπή τρόπο» από την επόμενη ιταλική κυβέρνηση, πρόσθεσε ο γερμανός υπουργός Εξωτερικών, υποδεχόμενος τον ουκρανό ομόλογό του Λεονίντ Κογιάρα.
«Οταν πρόκειται για την επίλυση της κρίσης του ευρώ, είμαστε όλοι στο ίδιο σκάφος...είναι σημαντικό ο καθένας να γνωρίζει τις ευθύνες του απέναντι στο σύνολο», πρόσθεσε.
Ισπανία: Η Ιταλία έκανε ένα άλμα στο κενό
Εξαιρετικά ανήσυχη μετά τα αποτελέσματα των ιταλικών εκλογών, η Ισπανία φοβάται μετάδοση της νευρικότητας στις αγορές και ελπίζει ότι δεν θα διαρκέσει πολύ.
Ο υπουργός Εξωτερικών της Ισπανίας Χοσέ Μανουέλ Γκαρθία-Μαργκάγιο δήλωσε ότι υπάρχει η αίσθηση "ακραίας ανησυχίας" για πιθανές κινήσεις στα σπρεντ των ομολόγων ως αντίδραση στα εκλογικά αποτελέσματα.
"Είναι ένα άλμα στο πουθενά που δεν είναι θετικό ούτε για την Ιταλία ούτε για την Ευρώπη", δήλωσε ο ισπανός υπουργός Εξωτερικών στους δημοσιογράφους στο περιθώριο διάσκεψης στη Μαδρίτη.
Ο υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας Λουίς ντε Γκίντος παραδέχθηκε ότι υπάρχει μετάδοση της νευρικότητας στις αγορές, αλλά ότι ελπίζει ότι δεν θα διαρκέσει πολύ.
"Ο,τι είναι καλό για την Ιταλία, είναι καλό για την Ισπανία", δήλωσε ο υπουργός Οικονομικών προσθέτοντας ότι είναι πεπεισμένος πως η πολιτική βούληση για την έξοδο της Ευρώπης από την κρίση θα πρυτανεύσει.
Ο ευρωπαϊκός Τύπος εκφράζει βαθειά ανησυχία για το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών, ενώ οι αγορές υποχωρούν ανήσυχες για την πολιτική παράλυση στην Ιταλία, τρίτη σε μέγεθος οικονομία της ευρωζώνης.
Ρέσλερ: Η Ιταλία να συνεχίσει τις μεταρρυθμίσεις
Ο γερμανός υπουργός Οικονομικών Φίλιπ Ρέσλερ δήλωσε σήμερα ότι θα μπορούσε να φανταστεί ένα καλύτερο αποτέλεσμα για τα μεταρρυθμιστικά κόμματα στις ιταλικές εκλογές και πρόσθεσε ότι η τρίτη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης πρέπει να συνεχίσει την εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων.
"Δεν υπάρχει εναλλακτική στις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που έχουν ήδη δρομολογηθεί και οι οποίες περιλαμβάνουν τη δημοσιονομική προσαρμογή και την αύξηση της ανταγωνιστικότητας", τόνισε ο Ρέσλερ και πρόσθεσε ότι όλα τα κόμματα χρειάζεται να βοηθήσουν για να σταθεροποιήσουν την υπερχρεωμένη αυτή χώρα.
Ναι στον κυβερνητικό συνασπισμό από τον Μπερλουσκόνι
Ανοιχτός στον διάλογο με τις υπόλοιπες πολιτικές δυνάμεις εμφανίστηκε ο Σίλβιο Μπερλουσκόνι σε δηλώσεις του προς τον τηλεοπτικό όμιλό του Μέντιασετ.
«Η Ιταλία δεν χρειάζεται νέες εκλογές» τόνισε ο μεγιστάνας πρωθυπουργός, προσθέτοντας ότι «χρειάζεται ένας σοβαρός προβληματισμός, από μέρους όλων, σχετικά με το τι μπορεί να γίνει προς το συμφέρον της Ιταλίας».
«Πρέπει όλοι να κάνουν μια θυσία, διότι η χώρα δεν μπορεί να μείνει ακυβέρνητη. Θα πρέπει να δούμε με ποιες προγραμματικές βάσεις θα μπορέσει να υπάρξει μια συμφωνία ανάμεσα στις διάφορες πολιτικές δυνάμεις και να ξεκινήσουμε από αυτό το κοινό σημείο».
Ο «Καβαλιέρε» επέμεινε ότι «ήταν ο μόνος που παρουσίασε συγκεκριμένο πρόγραμμα ανάπτυξης για την χώρα, με μείωση των φόρων», ενώ, οι υπόλοιποι υποψήφιοι «αντιτάχθηκαν, απλώς, στις προτάσεις του».
Xάος στις αγορές
Σε σοβαρές απώλειες υποχρεώνονται την Τρίτη μετοχές και δείκτες στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, καθώς το αποτέλεσμα των ιταλικών εκλογών όχι μόνο δημιουργεί ανησυχία για τις εξελίξεις εντός Ιταλίας, αλλά αναζωπυρώνει τους φόβους των επενδυτών για την εξέλιξη συνολικά της ευρωπαϊκής κρίσης χρέους.
Υπό το φάσμα της ακυβερνησίας, και ενώ ο Μπερλουσκόνι απέρριψε ήδη -με σημερινές δηλώσεις του- το ενδεχόμενο συνεργασίας με τον Μάριο Μόντι, οι συναλλαγές στο Χρηματιστήριο του Μιλάνου ξεκίνησαν με κατακόρυφη πτώση, ενώ οι μετοχές των ιταλικών τραπεζών υποχρεώθηκαν σε limit-down και η διαπραγμάτευσή τους στην έναρξη των συναλλαγών ανεστάλη.
Όπως μεταδίδει το Dow Jones Newswires, είναι ενδεικτικό ότι τίτλοι μεγάλων ιταλικών τραπεζών, όπως των UniCredit SpA (UCG.MI), Intesa Sanpaolo SpA (ISP.MI) και Banca Monte dei Paschi di siena SpA (BMPS.MI) απέτυχαν να ξεκινήσουν διαπραγμάτευση στην έναρξη της συνεδρίασης.
Αυτή τη στιγμή η Intesa Sanpaolo υποχωρεί σε ποσοστό 8,41%, η UniCredit καταγράφει απώλειες 7,93%, ενώ η Monte dei Paschi υποχωρεί σε ποσοστό 6,02%.
Κόστος και για τα ιταλικά κρατικά ομόλογα
Με δηλώσεις του στο πρακτορείο Dow Jones στρατηγικός αναλυτής της IG Markets στο Μιλάνο, εξηγεί ότι η πολιτική αστάθεια έχει κόστος για τα ιταλικά κρατικά ομόλογα, με τα οποία είναι «φορτωμένος» ο χρηματοπιστωτικός κλάδος της χώρας, και γι' αυτό οι μετοχές του δέχονται τις μεγαλύτερες πιέσεις.
Μεγάλη έκθεση σε ιταλικά κρατικά ομόλογα έχει και η Assicurazioni Generali SpA (G.MI), η μεγαλύτερη -σε μέγεθος παγίων- ασφαλιστική εταιρεία της Ιταλίας, η μετοχή της οποίας κινείται επίσης πτωτικά σε ποσοστό 5,37%, σύμφωνα με το capital. gr.
Η ουσία του μηνύματος των ιταλικών εκλογών, σύμφωνα με πολιτικούς αναλυτές και οικονομολόγους, είναι η απόρριψη των πολιτικών λιτότητας, με τις οποίες οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις επιχειρούν να υπερβούν την πιο σοβαρή οικονομική κρίση της Ένωσης από τη σύστασή της.
«Η πολιτική κατάσταση σε όλη την Ευρώπη είναι ουσιαστικά ένας αγώνας μεταξύ της λιτότητας και των μεταρρυθμίσεων, από τη μία πλευρά, και της ανόδου των λαϊκιστικών κινημάτων, από την άλλη», σχολιάζει στο πρακτορείο Bloomberg ο Alberto Gallo, επικεφαλής έρευνας της Royal Bank of Scotland. «Η λιτότητα είναι επώδυνη και αν δεν εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις εγκαίρως υποβόσκει ο κίνδυνος της κοινωνικής αναταραχής και του λαϊκισμού. Αυτό δεν έχει συμβεί μέχρι στιγμής στην Ελλάδα, δεν έχει συμβεί στην Πορτογαλία ή την Ισπανία, αλλά είμαστε πολύ κοντά στο να συμβεί στην Ιταλία», προσθέτει ο ίδιος.
Στο μεταξύ, όπως μεταδίδει το Dow Jones Newswires επικαλούμενο ανώνυμη πηγή, η ιταλική Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς εξετάζει το ενδεχόμενο λήψης μέτρων με στόχο να περιοριστεί η μεταβλητότητα στο ταμπλό του Χρηματιστηρίου του Μιλάνου.
Σε περίπτωση που πράγματι ληφθούν μέτρα προς αυτή την κατεύθυνση, η διάρκεια ισχύος τους θα επεκταθεί και πέραν της σημερινής συνεδρίασης, αναφέρει η ίδια πηγή.
Αυτή τη στιγμή, ο ιταλικός FTSE ΜΙΒ υποχρεώνεται σε απώλειες 4,07% στις 15.681,00 μονάδες. Στο Παρίσι ο γαλλικός CAC 40υποχωρεί 2,22% στις 3.638,80 μονάδες, ενώ στη Φρανκφούρτη ο γερμανικός DAX υποχωρεί 1,88% στις 7.627,00 μονάδες. Στο Λονδίνο οι απώλειες για τον FTSE100 διαμορφώνονται σε 1,42% στις 6.265,30 μονάδες.