Με την εξίσωση Δημόσιο έλλειμμα + Εμπορικό πλεόνασμα = Αποταμιεύσεις μείον Επενδύσεις ο Γιάννης Βαρουφάκης εξηγεί και αποδεικνύει τι σημαίνει κρίση. Ο καθηγητής πολιτικής οικονομίας με άρθρο του στο protagon.gr αναφέρει πως κρίση σημαίνει επενδύσεις που υπολείπονται των αποταμιεύσεων.
Συγκεκριμένα ο κ.Βαρουφάκης αναφέρει πως οι οικογένειες που συνειδητοποιούν ότι δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, ιδίως όταν έχουν κάρτες και δάνεια που τους βαραίνουν, μειώνουν τα έξοδά τους αυξάνοντας τα ποσά που βάζουν στην άκρη για να πληρώνουν δάνεια, φόρους κλπ.
Κάτι που κάνουν και οι επιχειρήσεις, οι οποίες μειώνουν τις δαπάνες τους και βάζουν όσα περισσότερα χρήματα μπορούν στην άκρη.
Και το κράτος όμως, το οποίο «κόβει» όπου μπορεί και παράλληλα μειώνει τις δημόσιες επενδύσεις. Σε όλες τις χώρες της Ευρωζώνης ισχύει το ίδιο με τις επενδύσεις να υπολείπονται των αποταμιεύσεων. Πρόκειται για ένα γενικευμένο φαινόμενο που αφορά όλη την Ευρωζώνη (πυρήνα και περιφέρεια), την Βρετανία, τις ΗΠΑ κλπ.
«Όσο ισχύει αυτό, δηλαδή όσο βρισκόμαστε σε Κρίση, βρισκόμαστε αντιμέτωποι με μια πικρή πραγματικότητα: Είναι αδύνατον να εξαφανιστεί ταυτόχρονα και το δημόσιο και το εμπορικό έλλειμμα, ακόμα και να αυξηθούν οι επενδύσεις (εφόσον υπολείπονται των αποταμιεύσεων)».
Προκύπτει από την αμείλικτη λογική μιας μακροοικονομίας και συγκεκριμένα από την πιο κάτω εξίσωση που, μας αρέσει ή όχι, ισχύει παντού και πάντα (βλ. το παράρτημα στο τέλος του άρθρου για την σχετική απόδειξη):
Δημόσιο έλλειμμα + Εμπορικό πλεόνασμα = Αποταμιεύσεις μείον Επενδύσεις
Παράρτημα: Η απόδειξη της εξίσωσής
Έστω ότι:
Y = εθνικό εισόδημα
C = συνολική κατανάλωση (τόσο ιδιωτών όσο και του κράτους, π.χ. πετρέλαιο για τα σχολεία ή συνδετήρες για τα γραφεία)
S = συνολικές αποταμιεύσεις
T = συνολικό ποσό φόρων (έμμεσοι, άμεσοι, ειδικοί κλπ)
G = κρατικές δαπάνες
I = συνολικές επενδύσεις (τόσο ιδιωτών όσο και του κράτους)
X = εξαγωγές (σε ευρώ)
M = εισαγωγές (σε ευρώ)
Σε μια οικονομία, στο σύνολό της, το εθνικό εισόδημα (Υ) ισούται με το άθροισμα της συνολικής κατανάλωσης (C), των αποταμιεύσεων (S), και των φόρων (Τ). Δηλαδή, Y = C+S+T
Παράλληλα, το εθνικό εισόδημα (Υ) πρέπει να ισούται με το άθροισμα της συνολικής κατανάλωσης (C), των επενδύσεων (I), των κρατικών δαπανών (G) και της διαφοράς εξαγωγών-εισαγωγών (Χ-Μ) – η οποία είναι, βέβαια, αρνητική όταν έχουμε εμπορικό έλλειμμα. Δηλαδή, Y = C+I+G+(X-M)
Από αυτές τις δύο εξισώσεις, αν αφαιρέσουμε την δεύτερη από την πρώτη, βρίσκουμε μια τρίτη εξίσωση: (T-G) + (M-X) = (I-S). Σε απλά ελληνικά, το άθροισμα του δημόσιου πλεονάσματος και του εμπορικού ελλείμματος πάντα ισούται με την διαφορά επενδύσεων και αποταμιεύσεων.