Δεν υπάρχει πιο δυναμική τάση στην παγκόσμια αγορά τροφών από αυτή του ελληνικού γιαουρτιού! Στη Νέα Υόρκη κυριαρχεί πραγματική τρέλα, με την τουρκική εταιρεία Chobani να κλέβει τις εντυπώσεις, να διεισδύει και στη Βρετανία και τη ΦΑΓΕ να οδηγεί την εταιρεία στα βρετανικά δικαστήρια.
Mέχρι τώρα ήταν η περίφημη μπλε κούπα του καφέ που έκανε τη λέξη greek (ελληνικό) να κυριαρχεί στις ΗΠΑ και δη στη Νέα Υόρκη. Από πρόπερσι όμως κάτι άλλο ελληνικό κάνει τους Αμερικανούς να χαμογελούν: το ελληνικό γιαούρτι. Το συναντάμε παντού, σχεδόν σε κάθε ψυγείο ενώ φημισμένοι σεφ διατρανώνουν ότι το χρησιμοποιούν στη μαγειρική τους. Την αγορά για το ελληνικό γιαούρτι – που αποτελεί πλέον ειδική κατηγορία προϊοντος- άνοιξε η εταιρεία ΦΑΓΕ το 1998, η οποία μάλιστα ίδρυσε αμερικανική θυγατρική το 2005 και δημιούργησε και εργοστάσιο έξω από τη Νέα Υόρκη.
Η πρωτοκαθεδρία της ΦΑΓΕ επλήγη όμως από τη σαρωτική επέλαση της τουρκικής εταιρείας Chobani (ναι, από τη γνωστή μας λέξη τσοπάνης, δηλαδή βοσκός). Αν και εμφανίστηκε στην αγορά το 2007, ελέγχει αυτή τη στιγμή το 47% της αγοράς ελληνικού γιαουρτιού, έναντι μόλις 14% της ΦΑΓΕ, στην αμερικανική αγορά. Η όρεξη άνοιξε και σε άλλους παίκτες της αγοράς: Η Kraft Foods, που είχε αποσυρθεί από τον κλάδο του γιαουρτιού το 2004, απανήλθε με το στραγγιστό Athenos. Η Stonyfield Farm (του ομίλου Danone) διαθέτει το γιαούρτι Oikos,ενώ υπάρχουν και γιαούρτια μικρών επιχειρήσεων ομογενών, αλλά και της εταιρείας Όλυμπος με το Original Greek Υogurt σε σούπερ μάρκετ της Νέας Υόρκης, της Μασαχουσέτης και του Κονέκτικατ.
Ποιός είναι ο Τούρκος που πουλάει ελληνικό γιαούρτι
Ο ιδρυτής της Chobani – γνωστός και ως ... Στιβ Τζομπς του ελληνικού γιαουρτιού - Χαμντί Ουλουκάγια (φωτογραφία επάνω) έφτασε στις ΗΠΑ μόλις το 1995, στα 23 του χρόνια.«Προέρχομαι από οικογένεια κτηνοτρόφων, που έφτιαχναν το δικό τους τυρί και γιαούρτι, αλλά ήρθα στην Αμερική για να σπουδάσω, να μάθω αγγλικά, να μάθω μια δουλειά», λέει ο ίδιος στο Forbes. Το 2005, κατά τύχη, είδε μια αγγελία που έγραφε «πωλείται πλήρως εξοπλισμένο εργοστάσιο γιαουρτιού». Επρόκειτο για το παλιό εργοστάσιο της Kraft στο Columbus της Νέας Υόρκης. «Ολοι γύρω μου με έλεγαν τρελό. Εδώ μια τεράστια επιχείρηση, η Κραφτ, δεν τα είχε καταφέρει. Αν είχε αξία αυτό το εργοστάσιο, θα το έκλειναν; Αλλά καμιά φορά το ένστικτό σου λέει άλλα», είπε στη Wall Street Journal.
Χρειάστηκαν πολλοί μήνες για να βρει τα κεφάλαια (κυρίως δάνεια και μια επιδότηση) για να αγοράσει το εργοστάσιο Ξεκίνησε με μόλις έξι υπαλλήλους. Ακολουθώντας το δρόμο της επιτυχίας που είχε ήδη ανοίξει η ΦΑΓΕ, το 2009 πωλούσε περί τα 200 κιβώτια γιαουρτιού, σήμερα πουλάει 1,5 εκατομμύριο.
Ο Τσοπάνης της Ευρώπης και η δικαστική μάχη
Με εντυπωσιακά σλόγκαν όπως : «Αυτό το Chobani με φράουλα και μπανάνα μού έφτιαξε τη μέρα». «Ελληνικό γιαούρτι για πάντα!» «Επιτέλους και στην Αγγλία!» η εταιρεία έκανε δυναμική είσοδο και στη Βρετανία στοχεύοντας στην ευρωπαϊκή αγορά. Η ΦΑΓΕ κατέθεσε μήνυση εναντίον της Chobani, διαμαρτυρόμενη για το γεγονός ότι το γιαούρτι Chobani κυκλοφορεί ε την περιγραφή «ελληνικό γιαούρτι». Η Chobani ισχυρίζεται ότι η περιγραφή σχετίζεται με το πώς «στραγγίζεται» το γιαούρτι και όχι με τη χώρα προέλευσης. Σχετική ενημέρωση της ΦΑΓΕ αναφέρει «Η ακρόαση της αίτησης ασφαλιστικών μέτρων της ΦΑΓΕ κατά της Chobani στην Αγγλία έλαβε χώρα στις 31 Οκτωβρίου 2012 στο Λονδίνο. Την 1η Νοεμβρίου 2012 το δικαστήριο έκανε δεκτή την αίτηση της ΦΑΓΕ και διέταξε όπως η εταιρία Chobani σταματήσει την πώληση των προϊόντων με την περιγραφή «Greek Yoghurt» το αργότερο από την 1η Δεκεμβρίου 2012 και όπως μία εσπευσμένη δίκη λάβει χώρα στις 18 Φεβρουαρίου 2013 ή σύντομα μετά την ημερομηνία αυτή».