Η ζωή του Βασίλη Ντερτιλή, γιου του τελευταίου χουντικού κρατούμενου στις ελληνικές φυλακές, Νικόλαου Ντερτιλή, συνοψίζει ίσως το επώδυνο πέρασμα της χώρας από την δικτατορία των συνταγματαρχών στην δημοκρατία και τα τραύματα που δημιούργησε μια τόσο σύνθετη μετάβαση σε πολλές οικογένειες και από τις δύο πλευρές.
Η είδηση του θανάτου του Βασίλη Ντερτιλή από εγκεφαλικό ανεύρυσμα πριν από μερικές μέρες στην Αυστρία όπου ζούσε με την δεύτερη σύζυγό του και τις δύο έφηβες κόρες του έγινε πρωτοσέλιδο, αφού ο πατέρας του αρνήθηκε να παραστεί στην κηδεία του γιου του για να μην υπογράψει το σχετικό αίτημα προσωρινής άδειας στις αρχές.
Πιστός στο κόλλημα της μηδενικής «συνεργασίας» με την Δημοκρατία ο χουντικός Νικόλαος Ντερτιλής προτίμησε να μην αποχαιρετήσει τον γιο του παρά να ζητήσει χάρη για να παραστεί στην κηδεία.
Καταδικασμένος σε ισόβια για την δολοφονία του Μιχάλη Μυρογιάννη έξω από το Πολυτεχνείο στις 16 Νοεμβρίου του 1973, ο 93χρονος πραξικοπηματίας δεν ζήτησε ποτέ χάρη, (όπως και ο Ιωαννίδης), προτιμώντας να τελειώσει τη ζωή του στην φυλακή.
Σήμερα, η εφημερίδα ΤΑ ΝΕΑ δημοσιεύει την βιογραφία του γιου του, όπου περιγράφεται με συγκινητικό τρόπο η πορεία ενός αξιωματικού του Ναυτικού που προσπάθησε να συνδυάσει την πίστη στο καθήκον και την Δημοκρατία και την αφοσίωση στον πατέρα του.
«Μέχρι την δεκαετία του 80», λέει στα ΝΕΑ ο πρώην αρχηγός του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού, Λεωνίδας Βασιλικόπουλος, «τα πράγματα δεν ήταν εύκολα για τον υιό Ντερτιλή. Επρεπε να αποδείξει ως αξιωματικός την πίστη του στην Δημοκρατία και ταυτόχρονα να μην αποκηρύξει τον πατέρα του. Οταν έπεσε η χούντα κάλεσα τον Ντερτιλή στο γραφείο μου -ήμουν τότε διοικητής του 2ου κλάδου του ΓΕΝ- και του είπα ότι εφόσον αφοσιωθεί στο καθήκον του δεν είχε τίποτε να φοβηθεί.
Μου απάντησε ευθαρσώς: -Κύριε αντιπλοίαρχε να είστε βέβαιος ότι θα πράξω το καθήκον μου, όμως σας δηλώνω ότι θα συνεχίσω να επισκέπτομαι τον πατέρα μου στην φυλακή.
Ηταν πιστός γιος, αλλά και πιστός ως πατριώτης. Και μπορώ να πω, συνεχίζει ο Λεωνίδας Βασιλικόπουλος, μιλώντας στα ΝΕΑ, ότι τήρησε και τις δύο υποσχέσεις του.
Επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας
Ο Βασίλης Ντερτιλής δεν ήταν ένας τυχαίος αξιωματικός. Αποφοίτησε από τη σχολή Ναυτικών Δοκίμων το 1967, και ακολούθησε μια σταδιοδρομία στο Ναυτικό και τις ειδικές δυνάμεις συνδέοντας το όνομα του με εξαιρετικά σύνθετες αποστολές.
Μεταξύ άλλων, με την απελευθέρωση των Ελλήνων που ζούσαν στο Σοχούμι του Καυκάσου κατά τη διάρκεια του φονικού πολέμου της Αμπχαζίας με την Γεωργία το 1993.
Την επιχείρηση απεγκλωβισμού των Ελλήνων του Σοχούμι που έμεινε γνωστή ως «επιχείρηση Χρυσόμαλλο Δέρας» τη διηύθυνε ο Βασίλης Ντερτιλής μεταφέροντας με το πλοίο «Βισκάουντες Μ» τρεις χιλιάδες Ελληνες στην μητέρα πατρίδα.
Για να μπορέσει να συγκεντρώσει τους Ελληνες του Σοχούμι ο Ντερτιλής έπρεπε να σπάσει το εμπάργκο και στη συνέχεια να οργανώσει την ασφαλή μετάβαση τους στο πλοίο. Λέγεται ότι εξαγόρασε μια ομάδα ενόπλων ανταρτών που διέθεταν ένα τεθωρακισμένο και οι οποίοι προκάλεσαν μια ένοπλη σύγκρουση στο λιμάνι για αποσπάσουν την προσοχή του στρατού και στην συνέχεια να τους μεταφέρει στο πλοίο.
Η σχέση με τους Αμερικανούς και το Σεράγεβο
Η επόμενη αποστολή του Βασίλη Ντερτιλή ήταν στην σπαρασσόμενη Γιουγκοσλαβία το 1995. Ο Ντερτιλής που κάποιοι λένε ότι υπήρξε σύνδεσμος των ελληνικών μυστικών υπηρεσιών με τους Αμερικανούς και τους Γάλλους, κατάφερε τον Ιούνιο του 1995 -λόγω και των σχέσεων εμπιστοσύνης που δημιούργησε με το καθεστώς Μιλόσεβιτς- να απελευθερώσει του κυανόκρανους που κρατούσε ως «ασπίδα» ο Ράντοβαν Κάρατζιτς.
Ο Βασίλης Ντερτιλής είχε νωρίτερα οργανώσει και την ασφαλή μετάβαση στο Σεράγεβο των τότε υπουργών Αμυνας και Εξωτερικών Γεράσιμου Αρσένη και Κάρολου Παπούλια που ανέλαβαν και την πολιτική διαπραγμάτευση για την απελευθέρωση των κυανόκρανων. Μετά την αποστρατεία του, ο Βασίλης Ντερτιλής επέστρεψε στην Σερβία ως γενικός διευθυντής μιας θυγατρικής εταιρείας του ομίλου Στασινόπουλου.
Στη Σερβία γνώρισε και την δεύτερη σύζυγο του, αυστριακή υπήκοο με την οποία απέκτησε δύο κόρες και εγκαταστάθηκε μαζί της στο Λιντς της Αυστρίας.
Από τον πρώτο του γάμο είχε αποκτήσεις δύο γιους.