Την προεδρία της Μεξικανικής κυβέρνησης αναλαμβάνει από σήμερα ο Ενρίκε Πένα Νιέτο, παίρνοντας τον προεδρικό θώκο από τον επί 6 χρόνια πρόεδρο Φελίπε Καλντερόν σε μία εποχή που το Μεξικό αποτελεί την παγκόσμια πρωτεύουσα της ωμής βίας και της εγκληματικότητας.
Οι βίαιες επιθέσεις και τα αιματηρά «ξεκαθαρίσματα» λογαριασμών αποτελούν πλέον συχνό φαινόμενο στο Μεξικό , ενώ πρωταγωνιστικό ρόλο παίζουν τα γνωστά «καρτέλ ναρκωτικών» με κυρίαρχους τους Ζέτας και το Καρτέλ του Κόλπου, των οποίων ο εμφύλιος πόλεμος έχει κυριολεκτικά αιματοκυλήσει την Νότια Αμερική.
Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΠΙΣΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ
Το πρόβλημα των ναρκωτικών δεν αποτελεί εξωπραγματικό φαινόμενο. Στον δυτικό κόσμο οι εξαρτησιογόνες ουσίες αποτελούν ένα μεγάλο και μελανό κεφάλαιο στην ιστορία της κάθε χώρας. Ωστόσο η περίπτωση του Μεξικού είναι ξεχωριστή: Την δεκαετία του '50 που ξεκίνησε δειλά η ευρεία χρήση και διακίνηση ναρκωτικών ουσιών, το Μεξικό έτυχε να συνορεύει με τη χώρα που παρουσίαζε την μεγαλύτερη κατανάλωση: τις ΗΠΑ. Η μεγάλη ζήτηση οδήγησε στην ανάγκη για μεγάλη προσφορά και έτσι ξεκίνησε να οικοδομείται ένα από τα μεγαλύτερα και πιο πολύπλοκα κυκλώματα διακίνησης ναρκωτικών παγκοσμίως.
Τα κυριότερα καρτέλ είναι το καρτέλ του Κόλπου που «ελέγχουν» το ανατολικό Μεξικό, οι Ζέτας στο δυτικό και βόρειο Μεξικό, το καρτέλ της Σιναλόα στην ομώνυμη πολιτεία και το καρτέλ Λα Φαμίλια Μιτσοακάνα στην πολιτεία Μιτσοακάν. Παράλληλα ενεργούν και διάφορα μικρότερου βεληνεκούς και ισχύος καρτέλ όπως το Πασίφικο που δρα κυρίως βόρεια της πολιτείας Χαλίσκο και στην Σιναλόα.
Όλα αυτά τα καρτέλ συνεργάζονταν τέλεια μεταξύ τους και η ζωή στον υπόκοσμο και στον υπόλοιπο κόσμο κυλούσε σχετικά ήρεμα μέχρι το 2006 περίπου, όταν ανέλαβε πρόεδρος της χώρας ο Φελίπε Καλδερόν ο οποίος ορκίστηκε να πατάξει την δράση των καρτέλ με κάθε τρόπο. Το αποτέλεσμα ήταν να πυροδοτήσει μία βεντέτα άνευ προηγουμένου στρέφοντας το ένα καρτέλ εναντίον του άλλου με βίαιες συμπλοκές, διαμελισμένα πτώματα κρεμασμένα από γέφυρες και συνολικό 38.000 νεκρούς μέσα σε μόλις έξι χρόνια, αριθμός που ξεπερνάει ακόμα και αυτόν των θυμάτων της Μεγάλης Μεξικάνικης Επανάστασης Ανεξαρτησίας.
Ο ΧΑΡΤΗΣ
Το μεγαλύτερο πρόβλημα το αντιμετωπίζουν οι πολιτείες Σιναλόα, Τσιουάουα, Νουέβο Λεόν και Ταμαουλίπας, στις οποίες έχουν καταγραφεί οι περισσότερες και πιο φονικές επιθέσεις μέχρι σήμερα. Η πρωτεύουσα Κουλιακάν στην Σιναλόα είναι η μόνη περιοχή που έχει (ακόμα) τουρισμό, ενώ εκεί βρίσκεται και η μεγαλύτερη Ελληνική Κοινότητα του Μεξικού. Τον τίτλο της πιο επικίνδυνης πολιτείας ωστόσο κερδίζει επάξια η Τσιουάουα όπου στην περιοχή Σιουδάδ Χουάρεζ θρηνούν τουλάχιστον 5 με 6 νεκρούς κάθε βράδυ.
Όσο για την Ταμαουλίπας, το μεγαλύτερο πρόβλημα το έχουν οι περιοχές που βρίσκονται στα σύνορα με το Τέξας, όπως η Ρευνόσα, το Ματαμόρος και το Νουέβο Λαρέδο, των οποίων οι κάτοικοι, για όποιου είδους διασκέδαση περνάνε με τα πόδια τα σύνορα με την Αμερική.
ΟΙ ΑΙΜΟΔΙΨΕΙΣ «ΠΡΩΤΑΓΩΝΙΣΤΕΣ»
- Την χειρότερη φήμη από όλα τα καρτέλ ναρκωτικών την έχουν οι Ζέτας που κερδίζουν επάξια τον τίτλο της πιο αδίστακτης και βίαιης εγκληματικής οργάνωσης που έχει υπάρξει ποτέ στα παγκόσμια χρονικά.
Ξεκινώντας με δολοφονίες απλών πολιτών, αλλά και πολιτικών, Μεξικάνων και Αμερικάνων έστησαν μία ολόκληρη μαφία που δεν περιορίζεται μόνο στα ναρκωτικά, αλλά συμπεριλαμβάνει λαθρεμπόριο όπλων, ληστείες και βιασμούς, ενώ χαρακτηριστική είναι η πρακτική εκφοβισμού στην οποία κρεμάει διαμελισμένα πτώματα σε γέφυρες στις περιοχές των αντίπαλων καρτέλ ως απειλή και αντίποινα.
-Φήμη αιμοβόρων εκτελεστών έχει επίσης και το καρτέλ Σιναλόα που έχει μετατρέψει την πόλη Σιουδάδ Χουάρεζ την οποία ελέγχει σε ένα απέραντο νεκροταφείο και δρα υπό την αρχηγεία του τον Χοακίν Γκουσμάν, γνωστού με το ψευδώνυμο «El Chapo» (=ο κοντός)
-Η πολυπληθέστερη ωστόσο συμμορία είναι η 18th street η οποία είναι επίσης γνωστή και ως «στρατός παιδιών» αφού τα μέλη της επιδίδονται σε κανονικό παιδομάζωμα προσηλυτίζοντας παιδιά δημοτικού και μετατρέποντάς τα σε στυγνούς εκτελεστές. Αποτελεί την πιο «αυστηρή» συμμορία από άποψη κανόνων και κωδίκων τιμής και η αποτυχία στις αποστολές επιφέρει ακόμα και άμεση εκτέλεση. Χαρακτηριστικό των μελών της είναι τα τατουάζ που καλύπτουν όλο το σώμα και το πρόσωπο, ενώ υπάρχει πάντα ο αριθμός 18 σε εμφανές σημείο όπως το στήθος ή το πρόσωπο.
Η 18th street έχει έδρα εκτός από το Μεξικό και στο Λος Άντζελες στο οποίο αριθμεί τουλάχιστον 1000 μέλη, ενώ είναι διασπασμένη σε περίπου 200 υποσυμμορίες που εκτείνονται από το San Fernando Valley και το San Gabriel Valley, στο South Bay, το Νότιο και κεντρικό Λος Άντζελες και φτάνουν μέχρι την Orange County, ενώ οι ποικίλες δραστηριότητές τους και τα εντυπωσιακά οπλικά συστήματά τους αποτελούν χρόνιο πονοκέφαλο για το FBI και τις υπηρεσίες αλλοδαπών και τελωνείων. Αξίζει να σημειωθεί ότι η 18th street ενεπλάκη στην απαγωγή και τον θάνατο του 16χρονου αδερφού του διεθνούς Ονδουριανού ποδοσφαιριστή Γουίλσον Παλάσιος το 2007.
-Βασιλιάδες των ναρκωτικών και συγκεκριμένα της μεθαμφεταμίνης είναι το καρτέλ των Κολίμα. Η συγκεκριμένη ομάδα λειτουργεί έξω από την Γουαδαλαχάρα στο Χαλίσκο. Ιδρύθηκε υπό την αρχηγία του José de Jesús Amezcua Contreras και θεωρείται το καρτελ με τις μεγαλύτερες ποσότητες εφεδρίνης, που εξασφαλίζει μέσω των επαφών του με Ταϊλάνδη και Ινδία και στη συνέχεια τις στέλνει σε διαφορετικά εργαστήρια μεθαμφεταμίνης στο Μεξικό και τις Ηνωμένες Πολιτείες. Πλέον οι Κολίμα έχουν γίνει παράρτημα των Σιναλόα, μαζί με τους Μιλένιο και τους Σονόρα
ΟΙ ΝΟΝΟΙ
Η αρχηγία των καρτέλ αποτελεί μεγάλη ευθύνη και μία ζωή γεμάτη κίνδυνο και μπλεξίματα με το νόμο, ενώ η απειλή ενός επικείμενου αιματηρού θανάτου είναι πλέον καθημερινότητα για τους Νονούς της Μεξικανικής μαφίας.
Οι γνωστότεροι είναι:
Joaquín Guzmán, γνωστός ως El Chapo (= ο κοντός)
Αρχηγός του καρτέλ Sinaloa γεννήθηκε το 1957 και το 2001 δραπέτευσε από τις φυλακές. Hταν ο εγκέφαλος πίσω από μια σειρά από αιματηρά ξεκαθαρίσματα λογαριασμών σε όλο το Μεξικό. Το 2007 παντρεύτηκε μια 18χρονη καλλονή, αλλά η χαρά του δεν κράτησε πολύ γιατί έναν χρόνο μετά, ο γιος του από τον προηγούμενο γάμο του, σκοτώθηκε από αντίπαλη συμμορία. Ο Guzmán έστειλε 50.000 κόκκινα τριαντάφυλλα στην κηδεία του. Πλέον η περιουσία του αγγίζει τα 5 εκατομμύρια δολάρια και είναι τοπ στη λίστα με τους καταζητούμενους του FBI
Heriberto Lazcano, γνωστός ως δήμιος, El Lazca και Z-3
Αρχηγός του καρτέλ Los Zetas γεννήθηκε το 1974 και υπηρέτησε για χρόνια στον μεξικανικό στρατό ως μέλος των ειδικών δυνάμεων. Στα τέλη της δεκαετίας του '90 ξεκίνησε ως μπράβος στο καρτέλ Gulf και τελικά βρέθηκε να ηγείται την πιο βίαιη συμμορία του Μεξικού (οι Zetas ευθύνονται για την πρόσφατη σφαγή 72 μεταναστών. Τραυματίστηκε θανάσιμα, από πυρά της αστυνομίας στις 9 Οκτωβρίου 2012.
Jorge Eduardo Costilla, γνωστός ως El Coss
Αρχηγός του καρτέλ Gulf γεννήθηκε το 1971 και διοικεί μία συμμορία με μακρύ ιστορικό. Οι Gulf ξεκίνησαν ως ομάδα λαθρεμπόρων που δρούσαν στα χρόνια της Ποτοαπαγόρευσης στην Αμερική και πλέον εμπλέκονται σε εκβιασμούς δικαστικών, εισαγγελέων και πρακτόρων του FBI. Παλιότερα συνεργάζονταν με το καρτέλ των Zetas, πλέον όμως πρωτοστατούν στη βεντέτα εξόντωσής τους. Ο Costilla συνελήφθη στις 12 Σεπτεμβρίου 2012 από τις μεξικανικές αρχές μετά από μία τεράστια αιματηρή επιχείρηση.
Nazario Moreno González, γνωστός ως El Chayo και El Mas Loco ( = Ο πιο τρελός)
Αρχηγός της La Familia Michoacana, γεννήθηκε το 1970 και ειδικεύεται στη διακίνηση της Κρυσταλλικής Μεθαμφεταμίνης. Ήταν φανατικός Χριστιανός και είχε γράψει τη δική του «Βίβλο», η ανάγνωση της οποίας είναι υποχρεωτική για όλα τα μέλη του καρτέλ, ενώ συχνά επικαλούνταν τον Θεό και τον ευχαριστούσε για τα πλούτη του. Επίσης αγαπούσε ιδιαίτερα την τριλογία του «Νονού», με τον οποίο θεωρούσε ότι είχε πολλές ομοιότητες. Θεωρείται νεκρός από τον Δεκέμβριο του 2010 από αστυνομικά πυρά, αλλά τα μέλη της συμμορίας του διέφυγαν με τη σορό του και φήμες τον θέλουν ζωντανό να κρύβεται.
Antonio Ezequiel Cárdenas, γνωστός ως Tony Tormenta
Έχει μείνει γνωστός με το προσωνύμιο «δολοφόνος φίλων» και ηγήθηκε του καρτέλ του Κολπου ως τη σύλληψή του το 2003. Γεννημένος το 1962, ο Ezequiel ένωσε τις δυνάμεις του με την ιταλική μαφία για την καλύτερη δυνατή διακίνηση ναρκωτικών σε ΗΠΑ και Ευρώπη. Σκοτώθηκε στις 5 Νοεμβρίου 2010 σε μάχη του μεξικανικού στρατού με τους συμμορίτες του καρτέλ, που κράτησε 6 ώρες και περιλάμβανε πάνω από 300 χειροβομβίδες!
Εγκλήματα που έμειναν στην Ιστορία
Οι βίαιες συγκρούσεις των καρτέλ είναι πλέον καθημερινό φαινόμενο, ενώ τα διαμελισμένα πτώματα μεταναστών, άστεγων (ή και μελών των αντίπαλων καρτέλ) που κρέμονται σε γέφυρες αποτελούν στοιχείο εκφοβισμού και συνηθισμένη πρακτική των Ζέτας. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι μόνο φέτος την Άνοιξη, ως αποτέλεσμα μίας αιματηρής βεντέτας μεταξύ των Ζέτας και του Καρτέλ του Κόπλου, οι τεμαχισμένοι νεκροί που κρέμονταν στις αντίπαλες περιοχές για «εκφοβισμό» έφτασαν τους 50.
Γουίλσον Παλάσιος
Μεγάλη αναστάτωση είχε προκαλέσει επίσης στο παρελθόν η απαγωγή και δολοφονία του μικρότερου αδελφού του Ονδουριανού ποδοσφαιριστή Γουίλσον Παλάσιος. Το 2007, όταν μετακόμισε στο Μπέρμινγκχαμ, ο ποδοσφαιριστής δεν ήταν ακόμα παγκοσμίως γνωστός, ωστόσο στην πατρίδα του τον ήξεραν καλά και είχε αγωνιστεί αρκετές φορές με την φανέλα της ομάδας.
Έγινε ευρέως γνωστός μέσα από την υπόθεση απαγωγής του μικρότερου αδελφού του Έντουιν, τον Οκτώβριο του 2007, όταν άγνωστοι εισέβαλαν στο πατρικό τους σπίτι στην Ονδούρα, κλείδωσαν τους γονείς σε ένα δωμάτιο και απήγαγαν τον 14χρονο τότε Έντουιν ζητώντας λύτρα. Ο Παλάσιος έφυγε αμέσως από το Μπερμινγκχαμ και γύρισε στην Ονδούρα για να στηρίξει την οικογένειά του, ενώ διάφορα σενάρια κυκλοφορούσαν στο διαδίκτυο ότι ο μικρός Έντουιν απελευθερώθηκε τελικά.
Δυστυχώς κανένα από αυτά δεν αντικατόπτριζε την πραγματικότητα, ενώ φαίνεται πως οι απαγωγείς (που εικάζεται ότι ήταν μέλη της 18th street) δεν είχαν καλές προθέσεις, αφού παρόλο που ο Παλάσιος έδωσε τα απαιτούμενα λύτρα και με το παραπάνω, το πτώμα του μικρού Έντουιν εντοπίστηκε 2 χρόνια μετά θαμμένο σε ορεινή περιοχή της Ονδούρα, σε σημείο που τους υπέδειξαν συλληφθέντα μέλη της συμμορίας.
Μαρία Γκοροστιέτα - Η δήμαρχος
Ακόμη μία ιστορία που τάραξε τα νερά της γειτονικής ηπείρου ήταν η ανακάλυψη του πτώματος της πρώην δημάρχου της πόλης Τικιτσέο του Μεξικού, Μαρίας Γκοροστιέτα, η οποία από την πρώτη στιγμή ανάληψης των καθηκόντων της είχε ορκιστεί να πολεμήσει το οργανωμένο έγκλημα στο Μεξικό, ενώ είχε ήδη επιβιώσει από δύο επιθέσεις δολοφονίας.
Η Γκοροστιέτα απήχθη την προηγούμενη εβδομάδα, αφού μέλη συμμορίας της έστησαν ενέδρα στον δρόμο ενώ πήγαινε την κόρη της στο σχολείο. Σύμφωνα με αναφορές, οι απαγωγείς την έβγαλαν με το ζόρι από το αυτοκίνητό της, τη χτύπησαν και την έβαλαν στο όχημα στο οποίο επέβαιναν ενώ η γυναίκα προσπαθούσε να αφήσει την κόρη της σ' ένα βαν. Το κοριτσάκι ούρλιαζε , ενώ οι αυτόπτες που παρακολούθησαν σαν κινηματογραφική σκηνή την απαγωγή ανέφεραν ότι αρχικά η πρώην δήμαρχος αντιστάθηκε αλλά στη συνέχεια ακολούθησε τους απαγωγείς της από φόβο μην βλάψουν την κόρη της.
Το πτώμα της βρέθηκε πέντε ημέρες αργότερα πεταμένο σε ένα πάρκο με εμφανή σημάδια βασανισμού: είχε πληγές από χειροπέδες στα χέρια και τα πόδια ενώ σε ολόκληρο το σώμα είχε υποστεί μαχαιριές και καψίματα. Αιτία θανάτου ωστόσο θεωρείται πυροβολισμός στο πίσω μέρος του κεφαλιού.
Η συγκεκριμένη επίθεση ήταν η Τρίτη και μοιραία που έγινε σε βάρος της. Είχε προηγηθεί μία τον Οκτώβριο του 2009 όταν οι δολοφόνοι επιτέθηκαν με αυτόματα όπλα στο αυτοκίνητο που επέβαινε και κυριολεκτικά το γάζωσαν σκοτώνοντας τον άντρα της, αλλά αυτή επέζησε.
Η δεύτερη επίθεση έγινε πάλι στο αυτοκίνητό της τον Ιανούαριο του 2010, αυτή τη φορά οι σφαίρες διαπέρασαν το κορμί της και υπέστη σοβαρά τραύματα από τα οποία επέζησε αν και με χρόνιο πόνο.
Μαρία Σουζάνα Φλόρες
Ο τελευταίος και πιο πρόσφατος θάνατος στις μάχες των καρτέλ, αφορά τα «σκοτεινά μυστικά» της μις Μεξικό 2011. Η εντυπωσιακή 22χρονη Μαρία Σουζάνα Φλόρες Γκάμες σκοτώθηκε το Σάββατο 24 Νοεμβρίου 2012 σε ανταλλαγή πυρών μεταξύ εμπόρων ναρκωτικών και του στρατού στην πολιτεία Σιναλόα του βορειοανατολικού Μεξικού.
Σύμφωνα με την έκθεση που διαβίβασαν οι στρατιωτικοί στη γενική εισαγγελία, η Μαρία Σουζάνα Φλόρες Γκάμες ήταν αρραβωνιασμένη με ένα από τα μέλη του καρτέλ Σιναλόα, ο οποίος επίσης σκοτώθηκε και η κοπέλα χρησιμοποιήθηκε ως «ανθρώπινη ασπίδα» από τα μέλη της συμμορίας σε ανταλλαγή πυρών με δυνάμεις της αστυνομίας.
Η ανταλλαγή πυρών και η καταδίωξη από τις αστυνομικές δυνάμεις έγινε στην περιοχή Μοκορίτο και έπεσαν νεκροί, εκτός από την Φλόρες και τον αρραβωνιαστικό της, άλλοι 2 άντρες και μία γυναίκα.
Στο σημείο όπου σημειώθηκε η ανταλλαγή πυρών, οι στρατιώτες βρήκαν επτά πυροβόλα ΑΚ-47, έναν όλμο, ένα πιστόλι, δύο χειροβομβίδες, ένα πυροβόλο 4 εκατοστών και χίλια φυσίγγια, σύμφωνα με πληροφορίες του Τύπου.
Αυτό είναι το Μεξικό που παραλαμβάνει από σήμερα ο Πένα Νιέτο, υποσχόμενος ότι θα αλλάξει την κατάσταση. Ωστόσο μία τέτοια υπόσχεση αποτελεί μεγάλη δέσμευση αλλά και επικίνδυνο εγχείρημα σε μία χώρα που τα όπλα έχουν τον πρώτο λόγο και ξαναγράφουν από την αρχή τους νόμους.
Δείτε στα βίντεο που ακολουθούν στοιχεία για την καθημερινή ζωή στις συμμορίες του Μεξικού σε μορφή ντοκιμαντέρ με συνεντεύξεις από τα μέλη τους.