Οι κεντρικές τράπεζες της Ευρωζώνης έχουν τη δυνατότητα να ανταλλάξουν τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν προκειμένου να μειωθεί το ποσό που θα πρέπει να διαθέσουν οι κυβερνήσεις στην Ελλάδα.
Σύμφωνα με έγγραφο που προέκυψε από το κρίσιμο Eurogroup αυτής της εβδομάδας και αποκαλύπτει το πρακτορείο Reuters με τον τρόπο αυτό θα επιτευχθεί μείωση κατά 5,6 δισεκατομμύρια ευρώ, και το συνολικό ποσό θα φτάσει μόλις τα 2 δισ. ευρώ. Μία τέτοια κίνηση, αναμένεται να αυξήσει σημαντικά τις πιθανότητες έγκρισης της συμφωνίας για την Ελλάδα από τα εθνικά κοινοβούλια των χωρών της Ευρωζώνης.
Έπειτα από τις αποφάσεις των υπουργών Οικονομικών τη Δευτέρα, η Ελλάδα θα χρειαστεί να λάβει 1,8 δισεκατομμύριο ευρώ σε επιπλέον χρηματοδότηση το 2012-2014 και άλλα 5,8 δισεκατομμύρια μεταξύ του 2015 και του 2016. Ωστόσο, όπως επισημαίνεται στο έγγραφο, αν οι εθνικές κεντρικές τράπεζες των 17 χωρών μελών της Ευρωζώνης αποφασίσουν να αντικαταστήσουν τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν με νέα κατά την ωρίμανσή τους, αυτό θα απαλλάξει την Ελλάδα από την ανάγκη να αποπληρώσει 3,7 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012-2014 και 1,9 δισεκ. ευρώ το 2015-2016.
Ανώτερος αξιωματούχος της Ευρωζώνης σημείωσε ότι μόνον 13 από τις 17 κεντρικές τράπεζες των χωρών μελών της Ευρωζώνης διακρατούν ελληνικά ομόλογα στο επενδυτικό τους χαρτοφυλάκιο και ότι με εξαίρεση τη Γαλλία, την Ισπανία και την Πορτογαλία, αυτά αφορούν εν γένει μικρά ποσά.
Όταν συμφωνήθηκε το δεύτερο σχέδιο διάσωσης της Ελλάδας τον Φεβρουάριο, οι εθνικές κεντρικές τράπεζες είχαν συμφωνήσει εκείνη την εποχή να μεταβιβάσουν στην Ελλάδα τα κέρδη που θα είχαν από τα ελληνικά ομόλογα που διακρατούν στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια, αλλά να μην ανταλλάξουν τα ομόλογα.
Η μεταβίβαση μόνον των κερδών από τα ANFA θα απέφερε μόνον 1,7 δισεκατομμύριο ευρώ ως το 2014, σύμφωνα με το Δεύτερο Πρόγραμμα Οικονομικής Προσαρμογής για την Ελλάδα, το οποίο δημοσιεύτηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
Η ιδέα αυτή για την ανταλλαγή διαχωρίζεται από το θέμα της επιστροφής από την ΕΚΤ στην Αθήνα κερδών που εξασφάλισε βάσει του Προγράμματός της Αγοράς Ομολόγων (SMP) από το χαρτοφυλάκιο των ελληνικών ομολόγων. Αυτό θα μειώσει τις χρηματοδοτικές ανάγκες της Ελλάδας κατά 4,1 δισεκατομμύρια ευρώ το 2012-2014 και κατά άλλα 3 δισεκατομμύρια το 2015-2016.
Παράλληλα, προϋποθέτει ότι όλα τα κέρδη από το χαρτοφυλάκιο των ομολόγων του SMP θα επιστραφούν, αλλά αυτό δεν έχει αποφασιστεί ακόμη οριστικά. Ο πρόεδρος της Μπούντεσμπανκ Γενς Βάιντμαν δήλωσε την Πέμπτη ότι εναπόκειται στο γερμανικό κοινοβούλιο να αποφασίσει τι θα κάνει με το γερμανικό μερίδιο των κερδών από το SMP.
Η επιστροφή αυτή όλων των κερδών -μαζί με την μείωση των επιτοκίων των δανείων της Ευρωζώνης προς την Ελλάδα, μια αναβολή της καταβολής των τόκων, την παράταση της ωρίμανσης και κάποια άλλα μέτρα- επέτρεψε στην Ευρωζώνη να μειώσει το ποσό του νέου δανεισμού προς την Ελλάδα ως το 2016 σε 7,6 δισεκατομμύρια ευρώ από 32 δισεκατομμύρια ευρώ.
Μια ανταλλαγή ελληνικών ομολόγων που διακρατούν στα επενδυτικά τους χαρτοφυλάκια οι κεντρικές τράπεζες θα αυξήσει το συνολικό ελληνικό δημόσιο χρέος κατά 0,1% του ΑΕΠ το 2020 και 2022, σύμφωνα με το έγγραφο. Ωστόσο αυτό θα αντισταθμιστεί από νέα μέτρα ελάφρυνσης του χρέους που θα σχεδιαστούν από τους διεθνείς δανειστές για τα ερχόμενα χρόνια, τα οποία θα μειώσουν το ελληνικό χρέος κατά 2,7% του ΑΕΠ ως το 2020 και 5,1% του ΑΕΠ ως το 2022, προστίθεται στο έγγραφο.
Η νέα αυτή ελάφρυνση του χρέους θα μπορούσε να γίνει πραγματικότητα μόλις η Ελλάδα επιτύχει ένα πρωτογενές πλεόνασμα -ένα θετικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών πριν από την εξυπηρέτηση του χρέους- και αν οι ελληνικές μεταρρυθμίσεις βρίσκονται σε καλό δρόμο, αποφάσισαν χθες οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρωζώνης.