Στοίχημα για την τρικομματική κυβέρνηση, μετά τη θετική έκβαση του Eurogroup, είναι πλέον η ταχύτατη υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων για να εκταμιευθεί η πρώτη δόση. Το βάρος πέφτει τώρα στις πλάτες του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα ο οποίος καλείται να ολοκληρώσει σε χρόνο ρεκόρ όλα τα προαπαιτούμενα βήματα.
«Τίποτα δεν είναι εύκολο, αλλά προσπαθούμε πάντα. Είμαι αισιόδοξος», δήλωσε ο κ. Στουρνάρας εξερχόμενος στις 11:00 σήμερα το πρωί από το Μέγαρο Μαξίμου όπου πραγματοποιήθηκε η συνάντηση των τριών κυβερνητικών εταίρων.
Ο κ. Στουρνάρας ενημέρωσε τους τρεις πολιτικούς αρχηγούς για τα αποτελέσματα του Eurogroup και τα όσα προκύπτουν από αυτήν.
Σε ερώτηση δημοσιογράφων για την επαναγορά του ελληνικού χρέους είπε ότι ο ΟΔΔΗΧ θα βγάλει σχετική ανακοίνωση τις επόμενες ημέρες ενώ άφησε ανοικτό το ενδεχόμενο αναφορικά με το αν θα συμμετέχουν σε αυτό οι ελληνικές τράπεζες.
Δυσκολία πρώτη: Ασφυκτική εποπτεία και μηνιαίοι έλεγχοι από την Τρόκα
Η πρώτη δυσκολία που έχει να αντιμετωπίσει ο Γιάννης Στουρνάρας και η κυβέρνηση είναι ότι οι αποφάσεις των εταίρων μας για μείωση του ελληνικού χρέους συνοδεύονται με ένα ασφυκτικό πλαίσιο εποπτείας. Το πλαίσιο αυτό περιέχει ρήτρες για «αυτόματη» λήψη μέτρων, όταν ο προϋπολογισμός εμφανίζει αποκλίσεις ή όταν δεν επιτυγχάνεται ο στόχος για έσοδα από αποκρατικοποιήσεις.
Η αρχή των αυστηρών ελέγχων θα γίνει από μηνιαίους ελέγχους που θα πραγματοποιεί η Τρόικα για να διαπιστώσει αν έχουν υλοποιηθεί οι προαπαιτούμενες διαρθρωτικές αλλαγές, ώστε να αποδεσμευτούν σταδιακά και οι επόμενες δόσεις της δόσης, δηλαδή το ποσό των 9,3 δισ. ευρώ μέχρι τα τέλη Μαρτίου του 2013.
Δυσκολία δεύτερη: Κούρεμα πριν τη δόση
Η δεύτερη μεγάλη δυσκολία που θα αντιμετωπίσει ο Γιάννης Στουρνάρας είναι ότι το μεγαλύτερο μέρος της δόσης (34,4 δισ. ευρώ) θα εκταμιευθεί αμέσως μετά τη συνεδρίαση του μεθεπόμενου Eurogroup, στις 13 Δεκεμβρίου, με την προϋπόθεση ότι θα έχει ολοκληρωθεί με επιτυχία η επαναγορά ομολόγων σε τρέχουσες τιμές, όπως το έθεσε κατηγορηματικά η επικεφαλής του ΔΝΤ Κριστίν Λαγκάρντ.
Το πρόβλημα είναι μεγάλο γιατί στο πρόγραμμα κουρέματος θα κληθούν να συμμετάσχουν και ελληνικοί φορείς όπως τράπεζες, ασφαλιστικά ταμεία και λοιποί οργανισμοί. Ωστόσο, τόσο οι εγχώριοι όσο και οι ξένοι επενδυτές δεν είναι ξεκάθαρο για το αν τελικά θα θελήσουν να «κλειδώσουν ζημίες» έναντι κάποιων μετρητών και κάποιας λογιστικής υπεραξίας που θα αποκομίσουν «εδώ και τώρα».
Οταν λέμε κούρεμα εννοούμε τίτλους συνολικού ύψους 62 δισ. ευρώ, εκ των οποίων:
- τα 30 δισ. ευρώ βρίσκονται σε χαρτοφυλάκια ξένων τραπεζών και funds,
- τα 17 δισ. ευρώ διακρατούνται από εγχώρια πιστωτικά ιδρύματα,
- τα 13 δισ. ευρώ από τα ασφαλιστικά ταμεία και
- τα 2 δισ. ευρώ από ιδιώτες που συμμετείχαν στο PSI του περασμένου Φεβρουαρίου.
Όπως έχει διαρρεύσει από ξένα ειδησεογραφικά πρακτορεία, η τιμή επαναγοράς δεν θα είναι υψηλότερη του 35% της ονομαστικής αξίας των τίτλων. Αυτό σημαίνει ότι κάποιος που θα συμμετάσχει στο πρόγραμμα θα έχει υποστεί μαζί με την πρώτη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, συνολικό «κούρεμα» της τάξης του 75%.
Τι θα κάνουν οι τράπεζες
Η Ελλάδα αναμένεται να ξεκινήσει εντός των ημερών τη διαδικασία επαναγοράς ομολόγων αξίας πολλών δισεκατομμυρίων ευρώ, σχέδιο που απαίτησαν οι διεθνείς πιστωτές της, γράφει η Wall Street Journal.
Ένα σχέδιο το οποίο θα μπορούσε να προσθέσει επιπλέον βάρος στις τράπεζες της χώρας και έρχεται παρά τις αμφιβολίες για το αν θα μπορούσε να λειτουργήσει και να μειώσει τα υψηλά χρέη της χώρας.
To σχέδιο έχει στόχο, γράφει η εφημερίδα, να «ξυρίσει» 25 δισ. ευρώ από το χρέος, αλλά προκάλεσε ρευστοποιήσεις στις ελληνικές τραπεζικές μετοχές, οι οποίες υποχώρησαν 9,8% την Τρίτη.
Πολλοί επενδυτές φοβούνται ότι η κυβέρνηση μπορεί να εκβιάσει τις ελληνικές τράπεζες να διαθέσουν τα ελληνικά κρατικά ομόλογά τους σε χαμηλή τιμή, αναγκάζοντάς τες να παραιτηθούν από μελλοντικά κέρδη.
«Σε μια μέση σταθμισμένη τιμή των 30 - 35 σεντς ανά μετοχή, θα μπορούμε να έχουμε τώρα ένα μικρό κέρδος, αλλά αυτό σημαίνει ότι δεν θα έχουμε καμία προσδοκία για περισσότερα οφέλη. Έχω χάσει τα πάντα», δηλώνει στη Wall Street Journal ένας ανώτερος Έλληνας τραπεζίτης. «Αυτό είναι εντελώς... χαζομάρα. Κάνουν άλλη μία αναδιάρθρωση του χρέους επειδή τα έκαναν μαντάρα την πρώτη φορά και τώρα κάνουν τη χαζομάρα για δεύτερη φορά».
Δυσκολία τρίτη: το μπαράζ μεταρρυθμίσεων ως την Παρασκευή!
Ως το επόμενο Eurogroup που θα γίνει στις 3 Δεκεμβρίου η Ελλάδα απαιτείται να έχει ολοκληρώσει 15 διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν μέχρι την Παρασκευή, 30 Νοεμβρίου, καθώς η τρόικα έχει βάλει χρονικό όριο το τέλος Νοεμβρίου.
Ετσι τα προβλήματα που πρέπει άμεσα να διευθετηθούν είναι ότι το βάρος πέφτει στους φόρους υπέρ τρίτων που βαίνουν προς κατάργηση, στις ληξιπρόθεσμες οφειλές, στην προετοιμασία της φορολογικής μεταρρύθμισης, στην ενίσχυση του πλαισίου εποπτείας ιδιωτικοποιήσεων, δικών και στατιστικών στοιχείων και στην απελευθέρωση επαγγελμάτων.
Στις παραπάνω δεσμεύσεις του μνημονίου προστίθενται και τα μέτρα που οριστικοποιήθηκαν την προηγούμενη Δευτέρα: οι αιρεσιμότητες για την καταβολή της δόσης και κάποια συμπληρωματικά μέτρα που φέρεται να ζητά η τρόικα για τη διασφάλιση των στόχων του ελλείμματος για το 2012- 2013.
Δυσκολία τέταρτη: Η πληρωμή (σε λίγους) των ληξιπρόθεσμων οφειλών
Ως μάννα εξ ουρανού περιμένουν τις πληρωμές που τους χρωστάει το Δημόσιο εξαγωγικές, κατασκευαστικές, φαρμακευτικές και λοιποί προμηθευτές. Τα χρέη ανέρχονται σε 7 δισ. αλλά τα χρήματα δεν φτάνουν και θα εξοφληθεί μόνο μέρος των ληξιπρόθεσμων οφειλών. Εχει ήδη συμφωνηθεί, με υπουργική απόφαση, ότι ληξιπρόθεσμη οφειλή πάνω από 300.000 ευρώ απαιτείται απόφαση και υπογραφή του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα.
Το Δημόσιο χρωστάει:
- 2 δισ. ευρώ σε επιστροφές ΦΠΑ προς τους εξαγωγείς
- 2 δισ. ευρώ σε φαρμακοβιομηχανίες
- 1,8 δισ. ευρώ σε κατασκευαστικές εταιρείες
- 1,5 δισ. ευρώ σε επιστροφές ΦΠΑ προς τους εμπόρους
- 1,3 δισ. ευρώ σε λοιπούς προμηθευτές
Ο Πρωθυπουργός δήλωσε ότι από τα 34,4 δισ. ευρώ της δόσης του Δεκεμβρίου μόνο το 10% θα πάει σε πληρωμές χρέους και τα υπόλοιπα θα μείνουν στη χώρα. Οπως τόνισε τα 7 δισ. ευρώ θα πάνε άμεσα στην οικονομία με πληρωμές για την κάλυψη του φετινού πρωτογενούς ελλείματος, ειδικά για την κάλυψη προμηθειών του Δημοσίου και με εξόφληση μέρους των ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου προς τους ιδιώτες.