O Γουίλιαμ Κέντριτζ άκουγε τον λευκό αστό πατέρα του -συνεργάτης του Μαντέλα και από τους μεγαλύτερους πολέμιους του απαρχάιντ- να του αφηγείται ιστορίες από την Αρχαία Ελλάδα, με εμβληματικό το μύθο του Περσέα. Ο Κέντριτζ έχει εγγράψει αυτές τις αφηγήσεις στο σύνολο της δουλειάς του που έχει κατακτήσει την παγκόσμια σκηνή και που από αύριο θα έχουμε την ευκαιρία να δούμε και στην Αθήνα στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών.
Μιλά με απαλή σιγανή φωνή. Πολύ σιγανή. Αναφέρεται σε θέματα μεγαλειώδη: στον χρόνο, τις πολιτικές συνθήκες, την αποικιοκρατία και το πρόσωπο του μένει ανέκφραστο. Έχει βγάλει το μαύρο σακάκι και τη ρεπούμπλικά του, ακούμπησε την υφασμάτινη μαύρη τσάντα του στο πάτωμα και σκύβοντας μπροστά στο τραπέζι μίλησε σαν να αφηγείται παραμύθι στους Έλληνες δημοσιογράφους για την τέχνη του, τη σχέση του με την Ελλάδα, από τη μυθολογία μέχρι τον Μίκη Θεοδωράκη και το Ζ του Γαβρά. Άλλωστε η σχέση του με τη χώρα μας ξεκίνησε από τα παραμύθια που του αφηγείτο ο πατέρας του με υλικό την ελληνική μυθολογία.
Αισθάνεται προνομιούχος που βρίσκεται στην Αθήνα αυτή τη στιγμή, σε αυτή τη συνθήκη «όχι εξαιτίας της κρίσης αυτής καθαυτής».Τον ενδιαφέρει αυτή η φάση εξαιτίας των προβληματισμών που αναδύονται, της νέας θεώρησης των πραγμάτων. Μια συνθήκη που προσφέρεται για τη θέαση της όπερας δωματίου «Refuse the Hour» που θα παρουσιάσει στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών στις 22, 23, 24,25 Νοεμβρίου. Το έργο του ασχολείται με τον χρόνο- όπως μαρτυρά ο τίτλος- και εκκινεί από τον μύθο του Περσέα. Ένα έργο σύνθετο, μοναδικό: ο ίδιος στη σκηνή δεν υποδύεται, αλλά ουσιαστικά κάνει μια διάλεξη, ανάμεσα σε 16 μουσικούς και χορευτές, ενώ ταυτόχρονα γίνονται προβολές φωτός και εικόνων.Πρόκειται για τη θεατρική εκδοχή του μεγάλου installation project «The Refusal of Time», με το οποίο συμμετείχε στην Documenta 13 του Κάσσελ.
Ξεκινά την αφήγησή του από το μύθο του Περσέα για να καταλήξει στον Αϊνστάιν, την έννοια του χωροχρόνου και τις μαύρες τρύπες.Τα πάντα έχουν σχέση με το χρόνο, μετρονόμοι κυριαρχούν επί σκηνής, ενώ ακόμα και το σώμα των χορευτών αντιμετωπίζεται σαν ρολόι. «Και ο Γαλιλαίος αυτό έκανε. Αντιλαμβανόταν τον χρόνο μετρώντας τους σφυγμούς του. Χρησιμοποίησε την καρδιά του ως ρολόι...».
Όταν ήταν 8 χρονών ο πατέρας του τού αφηγήθηκε για πρώτη φορά το μύθο του Περσέα. Συγκλονίστηκε. Την αφηγήθηκε και ο ίδιος στον γιό του όταν ήταν και αυτός 8 ετών. Ακόμη και μέσω αυτών των αφηγήσεων από γενιά σε γενιά, η έννοια της διαχείρισης και διαμόρφωσης του χρόνου «σαν τις ανάσες που παίρνει το σώμα» είναι κυρίαρχο θέμα. Στο «Refuse the hour» – το οποίο περιέγραψε ως το αντίθετο του Sieze the day (άδραξε τη μέρα) δεν αναφέρεται τόσο στο «δημοφιλές» σκέλος του αποκεφαλισμού της Μέδουσας, όσο στον θάνατο του παππού του και στην επαλήθευση του χρησμού της Πυθίας.
Η Γερμανία ως αποικιοκράτης της Ελλάδας
Δηλώνει βομβαρδισμένος από ειδήσεις για όσα συμβαίνουν στην Ελλάδα. Προφανώς λάθος ειδήσεις. «Μου έλεγαν που πας; Δεν υπάρχουν ταξί, τα κτίρια είναι βομβαρδισμένα, που θα ανεβάσεις την παράσταση»; Έφτασε στην Αθήνα το βράδυ της Δευτέρας και το πρώτο που έκανε ήταν να πάει σε μια ψαροταβέρνα στον Πειραιά – που τον έβαλε σε σκέψεις καθώς την συνέκρινε με το ελληνικό εστιατόριο που υπάρχει στις όχθες μίας τεχνητής λίμνης στην πόλη του. Γνωρίζει καλά αυτό που ζουν οι 'Ελληνες στο σύνολο των πολιτικών, κοινωνικών, οικονομικών διαστάσεων. «Οι Γερμανοί από την πατρίδα τους σας δίνουν οδηγίες: κάνε αυτό κάνε εκείνο. Μου θύμίζει την στάση της Αγγλίας ως αποικιοκράτη απέναντι στη Νότιο Αφρική». Βρίσκει ομοιότητες με την περίοδο του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου ή την εποχή που οι Γερμανοί αρχαιολόγοι μετέφεραν την κλασική Ελλάδα στο εξωτερικό...Γνωρίζει καλά τον ελληνικό πολιτισμό. Δηλώνει πως ως έφηβος καθορίστηκε όταν είδε στον κινηματογράφο το Ζ του Γαβρά και όταν άκουσε το Canto General του Μίκη Θεοδωράκη.
Ποιός είναι ο Νοτιαφρικανός καλλιτέχνης που κατέκτησε τον κόσμο
Ο Ουίλλιαμ Κέντριτζ, είναι γόνος λευκής εύπορης οικογένειας νομικών με λιθουανο-εβραϊκές ρίζες. Γεννήθηκε το 1955 στο Γιοχάνεσμπουργκ. Η ιστορία της πόλης του είναι κυρίαρχη στο σύνολο του έργου του, η καταπίεση του απαρχάιντ σε συνδυασμό με τους ελληνικούς μύθους το στοιχειώνουν. Είναι γιος του δικηγόρου Σίντνεϋ Κέντριτζ, συνεργάτης του Νέλσον Μαντέλα και υπερασπιστής των θυμάτων του απαρτχάιντ, όπως του δολοφονηθέντα Steve Biko για τον οποίο έγραψε ένα τραγούδι ύμνο ο Peter Gabriel.
Επιχείρησε να σπουδάσει υποκριτική στη Δραματική Σχολή του Jacques Lecoq στο Παρίσι. Όπως ομολόγησε και σήμερα στους Έλληνες δημοσιογράφους συνειδητοποίησε γρήγορα πως είναι κάκιστος ηθοποιός και στράφηκε σε άλλες μορφές τέχνης. Τη δεκαετία του '90, οι μετα-εξπρεσιονιστικές μικρού μήκους ταινίες κινούμενων σχεδίων του, φτιαγμένες από σκίτσα ζωγραφισμένα στο χέρι με κάρβουνο, έκαναν τον Κέντριτζ γνωστό πέρα από τα σύνορά της χώρας του. Βρίσκει πως η ζωγραφική, τα σκίτσα «αποτυπώνουν ένα γεγονός, μια στιγμή. Το animation δείχνει την εξέλιξη, την μετάλλαξη του χρόνου και των καταστάσεων», εξηγεί από τον 6ο όροφο της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών όπου επί σχεδόν μιάμιση ώρα μιλούσε με τους δημοσιογράφους. Παρόλα αυτά, τα σκίτσα του είναι περιζήτητα με τιμή που φτάνει μέχρι και τα 100.000 ευρώ.
Το 2010 το Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης στη Νέα Υόρκη του αφιέρωσε αναδρομική έκθεση που είχε περισσότερους από 10.000 επισκέπτες, ενώ μεγάλη επισκεψιμότητα έχει το installation του που παρουσιάζεται αυτή την εποχή στην Tate Gallery. Η επόμενη μεγάλη στάση του είναι στην Αθήνα και είναι... τώρα!