Είναι ο κόσμος μας εικονικό προϊόν ενός προγράμματος προσομοίωσης που «κάποιος» έχει βάλει να «παίξει» στον «συμπαντικό υπολογιστή» ή ο κόσμος στον οποίο ζούμε είναι ο μόνος δυνατός πραγματικός κόσμος; Τη λύση στο πρόβλημα επιχειρεί να δώσει ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο της Βόννης στη Γερμανία υπό την καθοδήγηση του θεωρητικού φυσικού Silas Beane.
Το πρόβλημα δεν έχει πάψει να απασχολεί την ανθρώπινη σκέψη από την εποχή του μύθου του Πλατωνικού Σπηλαίου μέχρι τον πλανερό Καρτεσιανό Κακό Δαίμονα και το Χολιγουντιανό Matrix των αδελφών Ουακόφκσι.
Ο καθηγητής, όμως Silas Beane και η ομάδα του διατείνονται πως βρίσκονται καθ' οδόν προς την εύρεση μιας τελικής απάντησης, κάτι παραπάνω από 2.000 χρόνια από τότε που ο Παρμενίδης και ο Πλάτων εισήγαγαν τη μεταφυσική ιδέα ότι ο αισθητός κόσμος, αυτός δηλαδή που αντιλαμβανόμαστε μέσω των αισθήσεων μας, δεν είναι παρά ένα προπέτασμα, μία πλάνη, μία αυταπάτη, ένα ομοίωμα, ένα επίπλαστο κατασκεύασμα προϊόν των αισθήσεών μας.
Σύμφωνα με δηλώσεις του καθηγητή Beane στο σταθμό Radio 4, η πρόταση της ομάδας ενδέχεται να εγκαινιάσει μία νέα εποχή στην ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού, καθώς σκοπός της είναι να χρησιμοποιήσει μαθηματικά μοντέλα, προσπαθώντας να αναδημιουργήσει, σε θεωρητικό επίπεδο, μία προσομοιωμένη πραγματικότητα.
Για να μπορέσουν μάλιστα να είναι όσο πιο ακριβείς γίνεται, θα πρέπει να κατασκευάσουν μία δική τους προσομοίωση/εκδοχή του σύμπαντος, με την ελπίδα να διαγνώσουν κατά πόσο μία τέτοια άσκηση-δοκιμή είναι θεωρητικά δυνατή ή όχι.
Καθώς φαίνεται, οι επιστήμονες του 21ου αιώνα είναι οι δικοί μας σύγχρονοι μεταφυσικοί και θεολόγοι. Αποζητούν πάση θυσία την απόδειξη, εξίσου φανατικά με τους θεολόγους που, θέλοντας πάση θυσία να κατοχυρώσουν την ύπαρξη της μεγάλης Αρλούμπας εν τοις ουρανοίς, είναι ικανοί να επινοήσουν τα πιο σατανικά επιχειρήματα περί πίστης.
Υπήρξαν, όμως, πραγματικοί φιλόσοφοι που όντως έδωσαν λύση στο πρόβλημα: η απάτη και η πλάνη – λένε αυτοί οι φιλόσοφοι – δεν είναι οι σκιές που βλέπουν οι έγκλειστοι εντός του σπηλαίου, όπως έλεγε ο Πλάτων, αλλά η πεποίθηση ότι μπορεί να οδεύσει κανείς εκτός σπηλαίου, η υπόσχεση μίας και μοναδικής αλήθειας.