Τρία από τα σημαντικότερα μνημεία του Ορχομενού, το Αρχαίο Θέατρο, ο Θολωτός τάφος του Μινύου και ο Ναός της Παναγίας Σκριπούς, θα αναδειχθούν με τη δημιουργία του «Αρχαιολογικού Πάρκου Ορχομενού Βοιωτίας», ένα έργο πνοής για την πόλη, το οποίο μπαίνει σε φάση υλοποίησης.
Το πρώτο βήμα έγινε με τη θετική γνωμοδότηση που έδωσε το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο στο Α' στάδιο της αρχιτεκτονικής μελέτης, η οποία εκπονήθηκε από τους αρχιτέκτονες Δημήτρη Διαμαντόπουλο και Θεμιστοκλή Μπιλλή για λογαριασμό του σωματείου «Διάζωμα».
Η δημιουργία του ενιαίου αρχαιολογικού πάρκου θα αποτυπώνει όλη την ιστορία του Ορχομενού, μιας πόλης με εξέχουσα σημασία στην αρχαιότητα. Μεταξύ των παρεμβάσεων, προτείνεται η διαμόρφωση διαδρομών υποδοχής των επισκεπτών, η δημιουργία ενός άτυπου χώρου στάθμευσης μόνο για ΙΧ στα ανατολικά της Εκκλησίας, η πεζοδρόμηση της οδού Μινύου στην περιοχή που τέμνει τον αρχαιολογικό χώρο και η κατασκευή ενός μικρού κτηρίου για τη στέγαση εκδοτηρίου, WC, αναψυκτηρίου και βοηθητικών χώρων.
Όσον αφορά την Εκκλησία της Σκριπούς, που χτίστηκε το 874 μ. Χ. και αποτελεί τον πιο σημαντικό ναό του τύπου «σταυροειδής μεταβατικός» στην Ελλάδα, θα γίνουν ήπιες επεμβάσεις στο προαύλιο χώρο της (πλακόστρωση, δημιουργία νέας κλίσης και διευθέτηση της χλωρίδας, με απομάκρυνση γερασμένων δέντρων και φύτευση νέων, ώστε να αναδεικνύεται καλύτερα ο ναός). Η στερέωση του μνημείου έχει ήδη πραγματοποιηθεί με κονδύλια από το Γ΄ ΚΠΣ.
Τέλος, ως προς το μυκηναϊκό κτήριο που έχει εντοπιστεί δίπλα στην Εκκλησία -επίσης ένα σημαντικό κομμάτι της ιστορίας της πόλης- τα μέλη του Συμβουλίου γνωμοδότησαν, κατά πλειοψηφία, να καταχωθεί προσωρινά και να επισημανθεί η θέση του με πινακίδα.
Το Αρχαίο Θέατρο του Ορχομενού βρίσκεται ανάμεσα στον θολωτό τάφο και το βυζαντινό ναό της Σκριπούς. Χτισμένο μέσα στην τειχισμένη Ακρόπολη και σε χρήση μέχρι την ύστερη αρχαιότητα, το μνημείο κατασκευάστηκε στους ελληνιστικούς χρόνους (4ος αι. π. Χ.) και αποκαλύφθηκε κατά τις ανασκαφές της Θ΄ Εφορείας Προϊστορικών και Κλασικών Αρχαιοτήτων στις αρχές της δεκαετίας του '70.
Για την αποκατάστασή του, το «Διάζωμα» έχει ήδη αναθέσει την εκπόνηση μελέτης, έργο που θα πραγματοποιηθεί μετά την ανασκαφική έρευνα και αποτύπωση του μνημείου, όπως έχει οριστεί στα πλαίσια της Προγραμματικής Σύμβασης Πολιτισμικής Ανάπτυξης μεταξύ της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας και του ΥΠΑΙΘΠΑ.
Ο Θολωτός Τάφος του Μινύου, που κατασκευάστηκε τον 13ο αι. π. Χ., ανασκάφτηκε αρχικά από τον Ερρίκο Σλήμαν τον 19ο αιώνα. Η μεγαλοπρέπειά του εντυπωσίασε τον Παυσανία, ο οποίος στα μέσα του 2ου αι. μ. Χ. τον αντιπαράβαλλε με τα κυκλώπεια τείχη της Τίρυνθας και τις πυραμίδες της Αιγύπτου. Η συνέχιση της χρήσης του και μετά τη μυκηναϊκή εποχή είναι μια πρακτική άγνωστη για τους τάφους της περιόδου, αναφέρει το ΑΜΠΕ.
Στον αρχαιολογικό χώρο του Ορχομενού σώζονται επίσης κατάλοιπα ναϊκών κατασκευών, που αποδίδονται στη λατρεία του Διονύσου και του Ασκληπιού, καθώς και τμήματα της οχύρωσης της πόλης του 4ου αι. π. Χ., η οποία ενισχύθηκε από τον Φίλιππο Β΄ της Μακεδονίας μετά τη νίκη το 338 μ.Χ. στη μάχη της Χαιρώνειας εναντίον του συνασπισμού των Θηβαίων και Αθηναίων. Στην τελευταία αυτή φάση ανήκει και ο Πύργος, χτισμένος με το ισόδομο σύστημα, που δεσπόζει και σήμερα στην ψηλότερη κορυφή του Ακοντίου όρους, στην ανατολική απόληξη του οποίου βρίσκεται ο αρχαιολογικός χώρος του Ορχομενού.