Σε μέγγενη αμφισβήτησης βρίσκεται ο Ευάγγελος Βενιζέλος, μόλις πέντε μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας του ΠΑΣΟΚ. Η λίστα όσων επικρίνουν τους χειρισμούς του μακραίνει καθημερινά ενώ εντείνονται οι παρασκηνιακές κινήσεις όσων επιδιώκουν την απομάκρυσή του από την ηγεσία του κόμματος.
Το πάλαι ποτέ κραταιό ΠΑΣΟΚ κινδυνεύει, εντός των επόμενων ημερών ή εβδομάδων, να βρεθεί σε νέα δίνη εσωκομματικών συγκρούσεων που στόχο θα έχει αυτή τη φορά τον ίδιο τον πρόεδρό του. Πώς, αυτός ο ευφυής πολιτικός και έμπειρος συνταγματολόγος, κατάφερε να τους στρέψει όλους εναντίον του;
Δημοσκοπικά το ΠΑΣΟΚ καταποντίστηκε στις εκλογές του Ιουνίου 2012 και συνεχίζει να βυθίζεται μέσα στο πλαίσιο της τρικομματικής κυβέρνησης. Ενώ η ΝΔ και η ΔΗΜΑΡ βγαίνουν, προς το παρόν, σχεδόν αλώβητες από τις συμπληγάδες της κρίσης μόνο το ΠΑΣΟΚ δείχνει να εισπράττει την κυβερνητική φθορά. Σήμερα το άλλοτε κραταιό κόμμα της Ιπποκράτους έχει μονοψήφια ποσοστά στις έρευνες ενώ το κύμα φυγής των στελεχών και ψηφοφόρων του προς άλλα κόμματα -ιδιαίτερα προς τον ΣΥΡΙΖΑ και την ΔΗΜΑΡ- συνεχίζεται με αμείωτη ένταση.
Κακοί χειρισμοί προσώπων
Ο Ευάγγελος Βενιζέλος, όπως ομολογούν ακόμη και οι στενοί του συνεργάτες, κατόρθωσε να θεωρείται μόνος υπεύθυνος της πολιτικής και ιδεολογικής κατάρρευσης του ΠΑΣΟΚ, παρότι βρίσκεται μόνο πέντε μήνες στα ηνία της παράταξης. Τον κατηγορούν ότι εξεδίωξε από την Ιπποκράτους τα κορυφαία στελέχη Ανδρέα Λοβέδρο, Αννα Διαμαντοπούλου, Γιάννη Ραγκούση -«φοβούμενος ότι θα τον αμφισβητήσουν μελλοντικά», όπως λένε- ενώ έστρεψε εναντίον του ακόμη και τους «βαρώνους» του ΠΑΣΟΚ που διατηρούν διαύλους επικοινωνίας με τους δύο πρώην Πρωθυπουργούς.
Νεώτερα στελέχη που τον στήριξαν στην εκλογή του στην αρχηγία του κόμματος, όπως ο Νάσος Αλευράς, ο Κώστας Καρτάλης, η Εύα Καϊλή, ο Δημήτρης Λιτζέρης, η Σούλα Μερεντίτη κ.ά. απομακρύνθηκαν από το πλευρό του ενώ δεκάδες επώνυμα κομματικά και τοπικά στελέχη πήραν αποστάσεις από την πολιτική του. Η βασική τους κριτική εστιάζεται στο γεγονός ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος θέλησε να οικοδομήσει ένα αυστηρά προσωποπαγές κόμμα, το οποίο να κινείται γύρω από την δική του τροχιά, πιστεύοντας ότι κάνει αλάνθαστες επιλογές και έχοντας υπερβολική αυτοπεποίθηση για τις πολιτικές και στρατηγικές του ικανότητες.
Αμφισβήτιση σε όλη την πυραμίδα
Την πολιτική παρουσία και τις επιλογές του Ευάγγελου Βενιζέλου αμφισβητούν κατεξοχήν οι δύο πρώην πρωθυπουργοί Γιώργος Παπανδρέου και Κώστας Σημίτης. Χωρίς να προβαίνουν σε δημόσιες δηλώσεις οι δύο πρώην ηγέτες του ΠΑΣΟΚ φαίνεται να θεωρούν ανεπιτυχή την θητεία του κ. Βενιζέλου στο τιμόνι της παράταξης, εκτιμούν ότι δεν κινείται με σοβαρότητα και συνοχή απέναντι στον κυβερνητικό συνασπισμό και ανησυχούν για τη συνέχεια του κόμματος. Ο κ. Παπανδρέου, σε κατ' ιδίαν συζητήσεις, μεταφέρει την πικρία του γιατί προεκλογικά ο κ. Βενιζέλος υπονόμευσε ανοιχτά την εκλογή του στην Αχαία και δεν κρύβει τη δυσαρέσκειά του για το γεγονός ότι ουδέποτε στήριξε τις επιλογές του ή επιχείρησε να τον προφυλάξει από τις κακοήθειες που ακούγονται εις βάρος του.
Στην κομματική πυραμίδα, αμέσως κάτω από τους δύο πρώην Πρωθυπουργούς, τόσο η «σημιτική» όσο και η «παπανδρεϊκή» πτέρυγα βρίσκονται πλέον απέναντι στον Ευάγγελο Βενιζέλο. Στη σημιτική πτέρυγα, με την ευρεία έννοια του όρου, ανήκουν ο Ανδρέας Λοβέρδος και η Αννα Διαμαντοπούλου οι οποίοι δείχνουν να εκτιμούν ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος δεν θα μακροημερεύσει στην ηγεσία της παράταξης και κρίνουν ότι δεν είναι κατάλληλος για να ηγηθεί ενός κεντροαριστερού πόλου που θα μπορούσε να αντέξει τις νέες προκλήσεις της κρίσης.
Τα δύο κορυφαία στελέχη συνομιλούν με τοπικά στελέχη σε όλη την Ελλάδα και αναμένεται να κινηθούν πολιτικά το αμέσως επόμενο διάστημα.
Στελέχη που παρακολουθούν με προσοχή τις εξελίξεις αναφέρουν ότι προετοιμάζεται ένα κεντροαριστερό όχημα, στα πρότυπα της ιταλικής «Ελιάς», αμέσως μόλις απομακρυνθεί ο Ευάγγελος Βενιζέλος από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Οι «παπανδρεϊκοί» πνέουν τα μένεα
Αλλά και τα στελέχη που υπήρξαν κορυφαίοι υπουργοί και στελέχη επί Γιώργου Παπανδρέου κινούνται πλέον σε τροχιά σύγκρουσης με τον Ευάγγελο Βενιζέλο. Ο Χρήστος Παπουτσής, ο Δημήτρης Ρέππας, η Μαριλίζα Ξενογιαννακοπούλου, ο Μιχάλης Καρχιμάκης, ο Γιάννης Ραγκούσης, ο Γιώργος Παπακωνσταντίνου, ο Μίμης Ανδρουλάκης χωρίς να έχουν τον ίδιο σχεδιασμό, ή να κινούνται ως ομάδα, δεν πιστεύουν ότι ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα παραμείνει για καιρό στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ και κινούνται για να σχεδιάσουν την επόμενη ημέρα. Ακόμη και η Φώφη Γεννηματά, η οποία στήριξε τον κ. Βενιζέλο στην κούρσα διαδοχής παίρνει αποστάσεις από τους χειρισμούς του και αναζητά τον βηματισμό της εντός του ΠΑΣΟΚ.
Κοντά στους «βαρώνους» του παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ βρίσκεται αρκετοί βουλευτές που δεν στήριξαν τον κ. Βενιζέλο για την ηγεσία και κινούνται παρασκηνιακά για τον σχεδιασμό της επόμενης ημέρας. Ο Μάρκος Μπόλαρης, ο Θάνος Μωραίτης, ο Γιάννης Δριβελέγκας, ο Σίμος Κεδίκογλου αλλά και πρώην βουλευτές, όπως ο Μιχάλης Κατρίνης, ο Θανάσης Οικονόμου, η Ροδούλα Ζήση κάνουν συναντήσεις και συζητήσεις ανησυχώντας για το μέλλον της παράταξης.
Μια ιδιότυπη περίπτωση αποτελεί ο Κώστας Σκανδαλίδης, ο οποίος στήριξε τον κ. Βενιζέλο στην κούρσα διαδοχής και σχεδόν μοιράστηκε μαζί του την εξουσία στην Ιπποκράτους, μετά τις εκλογές. Πηγές αναφέρουν ότι ο κ. Σκανδαλίδης αφού οδήγησε τον κ. Βενιζέλο σε λάθος επιλογές προσώπων και πολιτικών, με ήξεις-αφίξεις σχετικά με την ψήφιση των μέτρων και αφού τον προέτρεψε να εκδιώξει στελέχη όπως οι κκ. Λοβέρδος, Ραγκούσης και η κυρία Διαμαντοπούλου, τώρα παίρνει αποστάσεις και υποστηρίζει ότι «το ΠΑΣΟΚ με τον Βαγγέλη στο τιμόνι θα πάει στο 3%».
Ρήγμα με Σαμαρά και Κουβέλη
Πέρα από τα εσωκομματικά μέτωπα ο Ευάγγελος Βενιζέλος κατάφερε, σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές, να διαρρήξει τη σχέση του με τον Πρωθυπουργό και τον πρόεδρο της ΔΗΜΑΡ. Η τρικομματική κυβέρνηση ανέδειξε μια καλή χημεία μεταξύ του Αντώνη Σαμαρά και του Φώτη Κουβέλη, όπως φάνηκε σε όλες τις κρίσιμες διαβουλεύσεις για το πακέτο των μέτρων αλλά και για τη διαχείριση της πολιτικής και έθεσε στο περιθώριο της σχέσης τον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ.
Το σοβαρότερο είναι ότι, όπως όλα δείχνουν, δεν πρόκειται απλώς για καλή χημεία των δύο εταίρων αλλά και για συνεννόηση προκειμένου να εκτοπιστεί ο τρίτος εταίρος από το κυβερνητικό σχήμα, ο Ευάγγελος Βενιζέλος. Από την επιλογή του υπουργού Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα -την οποία πολέμησε λυσσαλέα ο κ. Βενιζέλος- έγινε σαφές ότι Σαμαράς και Κουβέλης σχεδόν μιλούν την ίδια γλώσσα. Οπως φάνηκε στην πρόσφατη επίσκεψη της Ανγκελα Μέρκελ η σχέση των δύο εταίρων είναι πολύ καλή και συνεννοήθηκαν να χειριστεί την επίσκεψη αποκλειστικά ο Πρωθυπουργός αφήνοντας τον κ. Βενιζέλο να γκρινιάζει με non paper και να κατηγορεί τη ΔΗΜΑΡ για το θέμα.
Το ρήγμα ΔΗΜΑΡ-ΠΑΣΟΚ θα ενταθεί αμέσως μετά την ψήφιση των μέτρων οπότε με τον αναμενόμενο ανασχηματισμό ο Ευάγγελος Βενιζέλος θα ανακοινώσει αν θέλει ή όχι να συμμετάσχει στην κυβέρνηση. Ο Φώτης Κουβέλης δεν δείχνει πρόθεση να καταλάβει θέση αντιπροέδρου στην επόμενη κυβέρνηση Σαμαρά ενώ ο κ. Βενιζέλος θα ήθελε να συμπεριληφθεί σε ένα κυβερνητικό σχήμα προκειμένου να κοπάσει το εσωκομματικό μέτωπο εναντίον του.
Οι χαμηλοί τόνοι Κουβέλη σε ό,τι αφορά τη συμμετοχή στο κυβερνητικό σχήμα ταιριάζουν γάντι στη στρατηγική του Μεγάρου Μαξίμου, το οποίο προτιμά τη σχετική αυτονομία.
Πάγος όμως μπήκε και στα σχέδια για πολιτική συμπόρευση ΔΗΜΑΡ-ΠΑΣΟΚ. Πηγές αναφέρουν ότι δεν είναι τυχαία η αναφορά του Σπύρου Λυκούδη ότι το ΠΑΣΟΚ πρέπει να ανακτήσει την πολιτική και ηθική του αξία πριν αναζητηθούν οποιαδήποτε περιθώρια συνεργασίας.
Η λίστα Λαγκάρντ
Η ατμόσφαιρα για τον Ευάγγελο Βενιζέλο έγινε πιο ασφυκτική μόλις άρχισαν οι αποκαλύψεις για τη λίστα Λαγκάρντ και αποκαλύφθηκε ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ την κρατούσε στο γραφείο του και δεν την είχε χρησιμοποιήσει για να πατάξει τη φοροδιαφυγή, όσο ήταν υπουργός Οικονομικών. Εντός και εκτός ΠΑΣΟΚ το ζήτημα της λίστας Λαγκάρντ αλλά και η αδυναμία Βενιζέλου να πείσει για τους χειρισμούς του ή να πείσει ότι δεν την έχει χρησιμοποιήσει κατά το δοκούν, θεωρείται ως η σταγόνα που έκανε το ποτήρι να ξεχειλίσει και θα αποτελέσει τη θρυαλλίδα εξελίξεων που θα κρίνει την παραμονή του Ευάγγελου Βενιζέλου στο τιμόνι του ΠΑΣΟΚ.