Τα 22 χρόνια από την ένωση Ανατολικής και Δυτικής Γερμανίας τιμούν οι κάτοικοι της Γερμανίας, με τις εορταστικές εκδηλώσεις να επικεντρώνονται φέτος στο Μόναχο. Ωστόσο ο απολογισμός είναι αρνητικός και το χάσμα αρχίζει να γίνεται αισθητό με την οικονομία του πρώην ανατολικού κρατιδίου να μειώνεται κατά 2% τη στιγμή που η αγορά εργασίας παραμένει πιο ελκυστική για τους νέους στα δυτικά κρατίδια.
Ωστόσο, αυτός δεν είναι λόγος να μην γιορτάζει η χώρα τη λύση του λεγόμενου γερμανικού ζητήματος, που πέρασε μία για πάντα στην ιστορία με την πλήρη επανένωση Δυτικής και Ανατολικής Γερμανίας στις 3 Οκτωβρίου του 1990, έναν χρόνο μετά την Πτώση του Τείχους του Βερολίνου.
Το επίκεντρο των εκδηλώσεων είναι φέτος το Μόναχο, καθώς η Ημέρα Γερμανικής Ενότητας -η μοναδική εθνική γιορτή της Γερμανίας- γιορτάζεται κάθε χρόνο στο κρατίδιο που προεδρεύει της Άνω Βουλής (εν προκειμένω η Βαυαρία).
Η Ενωση διχάζει
Μετά την επανένωση η γερμανική εταιρεία Τόιχαντ ανέλαβε την ιδιωτικοποίηση εταιρειών της Ανατολικής Γερμανίας με αμφιλεγόμενα αποτελέσματα. Πρόσφατα η εφημερίδα Ζιντόιτσε Τσάιτουνγκ αναφέρθηκε στην πρόταση ευρωπαίων πολιτικών να ακολουθήσει η Ελλάδα το παράδειγμα της Τρόιχαντ. «Τίθεται το ερώτημα αν η εταιρεία ξεπούλησε την κρατική περιουσία κι αν δεν υπήρχε εναλλακτική λύση στις γρήγορες ιδιωτικοποιήσεις» έγραψε η εφημερίδα, υπενθυμίζοντας ότι το κόστος που κλήθηκε να πληρώσει η γερμανική κοινωνία μετά την ενοποίηση.
Η επανένωση της Γερμανίας ήταν ένα τεράστιο εγχείρημα, πρωτοφανές στη σύγχρονη ιστορία. Η ροή των γεγονότων στα τέλη της δεκαετίας του '80, που ακολούθησαν την περεστρόικα του Μιχαήλ Γκορπατσόφ και η ιστορική πρόκληση επανένωσης της χώρας δεν άφησαν τα περιθώρια μακροπρόθεσμου σχεδιασμού.
Το πάντρεμα της ισχυρότερης οικονομίας της Ευρώπης με το «πτωχοκομείο» της στα ανατολικά, την σοσιαλιστική οικονομία του κεντρικού σχεδιασμού της Ανατολικής Γερμανίας, είχε φοβερό κόστος, το οποίο συνεχίζεται. Με λίγα λόγια η δυτική πλευρά ήταν τελείως απροετοίμαστη για το τι θα ακολουθούσε.
Στη Γερμανία κυκλοφόρησε τελευταία ένα βιβλίο με τον τίτλο «Δεν είμαστε ο ίδιος λαός» στο οποίο αναφέρεται ότι δεν υπάρχει κανένας λόγος για να γιορτάσουν την επανένωση οι Γερμανοί, οι οποίοι, όπως υποστηρίζει, ζουν σε δύο διαφορετικές κοινωνίες, τη δυτική και την ανατολική.
Συγγραφέας του είναι ο Βόλφγκαγκ Χέρλες, δημοσιογράφος του Δεύτερου Τηλεοπτικού Προγράμματος ZDF κατά τον οποίο η κυριότερη αιτία για τα προβλήματα που δημιούργησε η ενοποίηση είναι ένας κακώς εννοούμενος πατριωτισμός, ο οποίος και την επέφερε. Κατά τον κ. Χέρλες, στη διαδικασία της επανένωσης έγιναν τρία σημαντικά λάθη:
1. «Άλλαξαν στη λάθος χρονική στιγμή, δηλαδή πάρα πολύ νωρίς, και με λάθος ισοτιμία το ανατολικογερμανικό με το δυτικογερμανικό μάρκο. Ρεαλιστική ισοτιμία θα ήταν ένα προς 7-8, για πολιτικούς όμως λόγους η ανταλλαγή έγινε στην ισοτιμία ένα προς ένα.
Με λίγα λόγια, δια μιάς αυξήθηκε τρομακτικά η αξία του ανατολικογερμανικού νομίσματος. Απόρροια αυτού του γεγονότος ήταν ότι τα εγχώρια προϊόντα της Ανατολικής Γερμανίας δεν έβρισκαν πλέον αγορές και έτσι εκατοντάδες χιλιάδες άνθρωποι βρέθηκαν άνεργοι.
2. «Το δεύτερο λάθος ήταν ότι το σύστημα κοινωνικών ασφαλίσεων, που ήταν και είναι υψηλού επιπέδου στη Δυτική Γερμανία τέθηκε σε ισχύ και στην πρώην Λαϊκή Δημοκρατία, εκεί που οι άνθρωποι δεν είχαν πληρώσει ούτε δεκάρα σε εισφορές. Δισεκατομμύρια ευρώ μετακινήθηκαν από τα δυτικά στα ανατολικά και έτσι το ασφαλιστικό σύστημα στα δυτικά έφθασε στο χείλος της καταστροφής. Και βλέπουμε τώρα όλες αυτές τις μεταρρυθμίσεις που δρομολογούνται και οι οποίες στην ουσία είναι εργασίες επιδιόρθωσης.
3. «Το τρίτο λάθος ήταν η εξομοίωση των μισθών σε ανατολή και δύση τόσο σύντομα μετά την επανένωση. Έτσι η ανατολικογερμανική βιομηχανία δεν ήταν πλέον ανταγωνιστική, πράγμα που σημαίνει ότι η κατάσταση που προέκυψε απαιτούσε τεράστια ποσά για αντιστάθμιση, που μετακινήθηκαν επίσης από τα δυτικά προς τα ανατολικά.
Ως συμπέρασμα μένει ότι όλα αυτά έκαναν πολύ κακό στη Γερμανία, η οποία έμεινε πίσω σε σχέση με άλλες ευρωπαϊκές χώρες», είπε στην Ελληνική Υπηρεσία του ΒΒC ο Βόλφγκαγκ Χέρλες.