H αισιοδοξία που επικρατούσε στην κυβέρνηση ότι υπάρχει φως στην άκρη του τούνελ και ότι με την αλλαγή του κλίματος υπέρ της Ελλάδας στην Ευρώπη η χώρα μας θα μπορούσε σύντομα να ορθοποδήσει έχει κλονιστεί ανεπανόρθωτα αφού δύο μη αναμενόμενες εξελίξεις ήρθαν να χαλάσουν το θετικό κλίμα: Η πρώτη είναι η σοβαρή εμπλοκή στις διαπραγματεύσεις με την Τρόικα και η δεύτερη η σκανδαλολογία για παράνομο πλουτισμό πολιτικών.
Στο Μέγαρο Μαξίμου παρακολουθούν με αγωνία τις εξελίξεις καθώς υπάρχουν φόβοι για ανεξέλεγκτες καταστάσεις που εκδηλώνονται λίγο πριν περάσουν από τη Βουλή τα μέτρα των 11,6 δισ. ευρώ. Η κυβέρνηση φοβάται ότι το κλίμα σκανδαλολογίας που δηλητηριάζει ξανά την πολιτική ζωή θα δώσει επιπλέον επιχειρήματα στην αντιπολίτευση εναντίον των παραδοσιακών κομμάτων που δεν μπορούν να διαχειριστούν τα φαινόμενα διαφθοράς αλλά και στους πολίτες που θα αντιδράσουν αφού μένουν ατιμώρητοι πολιτικοί που πλουτίζουν την ώρα που οι μη προνομιούχοι Ελληνες πληρώνουν ακριβά τον λογαριασμό.
Η παραίτηση του Ευάγγελου Μεϊμαράκη από την προεδρία της Βουλής αποτελεί χτύπημα στην κυβέρνηση που πρέπει τώρα να αναθεωρήσει ριζικά την ατζέντα της για να αντιμετωπίσει τα νέα δεδομένα. Κι αυτό διότι ακόμη και αν αποδειχθεί η αθωότητα του κ. Μεϊμαράκη το κύρος του θα έχει τρωθεί και η δυσπιστία των πολιτών θα έχει ενταθεί απέναντι στο πολιτικό σύστημα.
Αποσταθεροποιεί την κυβέρνηση η παραίτηση Μεϊμαράκη
Ειναι χαρακτηριστικό ότι ο κ. Μεϊμαράκης στην ανακοίνωση του ανέφερε ότι «δημιουργείται αποσταθεροποιητικό κλίμα την ώρα που η Ελληνική Βουλή καλείται να λάβει καθοριστικές αποφάσεις για το μέλλον της χώρας». Αφηνε έτσι να εννοηθεί ότι είναι αθώος και σκοπεύει να επανακάμψει δριμύτερος αλλά, σε κάθε περίπτωση και με δεδομένο το κλίμα καχυποψίας στην κοινή γνώμη, οι σκιές θα παραμείνουν για το σύνολο των πολιτικών.
Το απόγευμα της Δευτέρας ο πρόεδρος της Βουλής κάλεσε τους αντιπροέδρους στους οποίους ανακοίνωσε την απόφασή του να τον αναπληρώσουν προσωρινά και μέχρις ότου δημοσιοποιηθεί το πόρισμα του ΣΔΟΕ, στη διεύθυνση των συνεδριάσεων της Ολομέλειας και της Διάσκεψης των Προέδρων. Για τη συνάντησή του με τον Εισαγγελέα του Αρείου Πάγου και για την απόφασή του αυτή, ενημέρωσε και τους πολιτικούς αρχηγούς.
Ο κ. Μεϊμαράκης μετά τη συνάντησή του με τον εισαγγελέα του Αρείου Πάγου δήλωσε ότι «ουδεμία εμπλοκή δική του υπάρχει στα αναφερόμενα στα δημοσιεύματα» και πρόσθεσε : «Είμαι παρών και θα κάνω ό,τι χρειαστεί προκειμένου να λάμψει η αλήθεια».
Σκιές και φήμες για νέα ονόματα
Την ίδια ώρα μετά τους Μιχάλη Λιάπη και Γιώργο Βουλγαράκη που διέψευσαν την εμπλοκή τους σε μίζες ή ξέπλυμα χρήματος, μια σειρά από βουλευτές και στελέχη που τα ονόματα τους είδαν το φως της δημοσιότητας, όπως ο Παναγιώτης Μελάς και η Έλενα Κουντουρά, προχώρησαν σε ανάλογες ανακοινώσεις.
Όμως, στα πολιτικά και τα δημοσιογραφικά γραφεία διακινούνται πλέον συνεχώς πληροφορίες για ονόματα πολιτικών που βρίσκονται στις λίστες του ΣΔΟΕ αλλά και συγγενικών τους προσώπων μέσω των οποίων διακινήθηκαν μεγάλα ποσά στο εξωτερικό τα προηγούμενα τρία χρόνια.
Η παραφιλολογία δεν έχει προηγούμενο κι ένας μεγάλος αριθμός βουλευτών έχουν ζητήσει ήδη αρμοδίως να δοθούν στην δημοσιότητα όλα τα ονόματα των πολιτικών προσώπων που με τον ένα ή με τον άλλο τρόπο φέρονται να εμπλέκονται σε υποθέσεις που ερευνά το ΣΔΟΕ, ακόμα κι αν δεν έχουν φτάσει στην Δικαιοσύνη.
Η Τρόικα παγιδεύει την κυβέρνηση
Την ίδια ώρα η κυβέρνηση καλείται να επιλύσει το νέο γρίφο που προέκυψε με τις απαιτήσεις της Τρόικα για νέα μέτρα. Νέο σχεδιασμό καλείται να κάνει η κυβέρνηση ώστε να κλείσει το πακέτο μέτρων το οποίο αναμένεται να παρουσιαστεί στο Εuro Working Group την Παρασκευή 28 Σεπτεμβρίου από τον πρόεδρο του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων Πάνο Τσακλόγλου και εκπροσώπους της Τρόικα η οποία θα επιστρέψει στην Αθήνα την 1η Οκτωβρίου προκειμένου να ολοκληρωθεί τη συμφωνία και η έκθεση για την Ελλάδα που θα παρουσιαστεί στο Eurogroup της 8ης Οκτωβρίου.
Φαίνεται πλέον καθαρά ότι η διαπραγμάτευση με την Τρόικα είναι δυσκολότερη απ' ό,τι όλοι περίμεναν, η δόση όσο πάει και απομακρύνεται ενώ οι απαιτήσεις για νέα μέτρα διογκώνονται σε τέτοιο σημείο που ούτε η κοινωνία ούτε η τρικομματική κυβέρνηση μπορούν να τα αντέξουν.
Στα μάτια των δανειστών μας η πολιτική αναποφασιστικότητα και τα διαδοχικά προεκλογικά παγώματα των μεταρρυθμίσεων στην Ελλάδα έχουν καταστήσει εκ νέου το ελληνικό χρέος μη βιώσιμο (δεν μπορεί, δηλαδή, να συρρικνωθεί στο 120% του ΑΕΠ το 2020).
Κι άλλα μέτρα πολλών δισ.
Εκ του καταστατικού του το ΔΝΤ δεν μπορεί να χρηματοδοτεί μη βιώσιμες οικονομίες. Ετσι εξηγείται η σκληρή στάση του Πόλ Τόμσεν και η «φυγή» της Τρόικα πριν ολοκληρωθεί η διαπραγμάτευση. Από την πλευρά του ΔΝΤ υπάρχει πλέον η πεποίθηση ότι για να αποκατασταθεί η βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους ως το 2020 απαιτούνται μέτρα μεταξύ των 18 και 20 δισ. ευρώ, και όχι μέτρα 13,5 δισ., όπως αποκάλυψε το γερμανικό περιοδικό Spiegel. Το δημοσίευμα πάντως «υποβαθμίστηκε» χτες τόσο από την γερμανική όσο και από την ελληνική κυβέρνηση που το διέψευσε.
Είναι χαρακτηριστικό ότι ο επικεφαλής της Τρόικα και εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Πολ Τόμσεν, ζήτησε κυριολεκτικά την τελευταία στιγμή και ρήτρα νέων αυτόματων περικοπών από το 2013 στους μισθούς και συντάξεις σε περίπτωση που δεν επιτευχθούν οι στόχοι του φετινού προϋπολογισμού.
Επιπλέον το ΔΝΤ ανησυχεί για το ενδεχόμενο να δοθεί επιμήκυνση στο ελληνικό πρόγραμμα προσαρμογής για την οποία θα απαιτηθούν επιπλέον χρήματα. Ποιός θα πληρώσει τα χρήματα αυτά αφού οι ευρωπαίοι ηγέτες -με πρώτη την Ανγκελα Μέρκελ- απορρίπτουν την ιδέα ενός νέου πακέτου για την Ελλάδα;
Είναι λοιπόν σημαντικό για το ΔΝΤ να γνωρίζει ποιος θα καλύψει αυτή τη νέα δημοσιονομική «τρύπα» και αναμένει τις απαντήσεις από την πλευρά των ευρωπαίων δανειστών. Αν η επιμήκυνση δοθεί χωρίς επιπλέον χρήματα ίσως χρειαστούν νέα σκληρά μέτρα, όπως στην περίπτωση της Πορτογαλίας που αποφασίστηκε επιπλέον περικοπή 8% των μισθών για να της δοθεί επιπλέον χρόνος. Στην περίπτωση που και η Ελλάδα επιτύχει την επιμήκυνση τότε το ΔΝΤ αμφιβάλλει ότι η χώρα μας θα μπορούσε να ανταποκριθεί σε τέτοιες περικοπές από την ώρα που δεν μπορεί να εφαρμόσει ούτε το βασικό πρόγραμμα.
Εμπόδιο οι αμερικανικές και γερμανικές εκλογές
Ολα δείχνουν ότι το ΔΝΤ δεν πρόκειται να λάβει τις οριστικές του αποφάσεις για την Ελλάδα πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου. Κι αυτό γιατί όπως έχει διαμηνύσει ο πρόεδρος Μπάρακ Ομπάμα δεν θα επιθυμούσε να προκληθεί ένταση στην ευρωπαϊκή οικονομία κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Εμπόδιο στη λήψη θετικών αποφάσεων για την Ελλάδα αποτελούν και οι γερμανικές εκλογές που είναι προγραμματισμένες εντός του 2013. Η Ανγκελα Μέρκελ έχει κάθε (εκλογικό) συμφέρον να δηλώνει παντού ότι δεν συζητάει θέμα πρόσθετης βοήθειας προς την Ελλάδα αφού στην γερμανική κοινή γνώμη είναι αντιδημοφιλείς οι συνεχείς πιστώσεις προς τη χώρα μας.
Τα σπασμένα αυτής της βραδυπορίας πληρώνει, φυσικά, η χώρα μας η οποία ενώ θα έπρεπε να είχε εισπράξει τρεις δόσεις εντός του 2012 εισέπραξε μόνο μία.
Αρνητική γνώμη του ΔΝΤ για τους Ελληνες πολιτικούς
Ωστόσο αυτό που κυριαρχεί στην ανάλυση των εταίρων και κυρίως του ΔΝΤ είναι ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις έχουν αποδειχθεί εντελώς ανίκανες να εφαρμόσουν τις μεταρρυθμίσεις, να ανοίξουν τα κλειστά επαγγέλματα, να πατάξουν τη φοροδιαφυγή, να προχωρήσουν τις ιδιωτικοποιήσεις και να ολοκληρώσουν την αναδιάρθρωση στον τραπεζικό τομέα.
Πηγές αναφέρουν ότι ένας από τους λόγους που το ΔΝΤ βραδυπορεί και καθυστερεί την ολοκλήρωση της έκθεσης είναι να πιέσει την κυβέρνηση με «ασφυξία» λόγω της δόσης ώστε να αναγκαστεί να πάρει όλα τα απαιτούμενα μέτρα ώστε το χρέος να καταστεί βιώσιμο.
Ανησυχητικά δημοσιεύματα στον ξένο Τύπο
Το σαββατοκύριακο που πέρασε σειρά δημοσιευμάτων στον ξένο Τύπο κλόνισε ακόμη περισσότερο την αισιοδοξία της κυβέρνησης ότι μπορεί να ευρεθεί λύση στο ελληνικό πρόβλημα ενόψει της Συνόδου Κορυφής της 18ης Οκτωβρίου. Στο περιοδικό Spiegel αναφερόταν ότι υπάρχει διάσταση μεταξύ Βερολίνου και Βρυξελλών για τη χρηματοδότηση της Ελλάδας. Οι Βρυξέλλες θέλουν να κλείσει το θέμα στο Συμβούλιο Κορυφής του Οκτωβρίου ενώ το Βερολίνο θεωρεί ότι πριν από τον Νοέμβριο δεν μπορεί η Ελλάδα να ευελπιστεί σε λύση.
Το πρακτορείο Reuters παρουσίασε το ίδιο σενάριο και σε τηλεγράφημά του την Παρασκευή ανέφερε ότι δεν θα δοθεί η βοήθεια στην Ελλάδα πριν από τις αμερικανικές εκλογές της 6ης Νοεμβρίου. Την πληροφορία αυτή διέψευσε ο «τροικανός» Ματίας Μορς λέγοντας ότι «δεν είναι αλήθεια».
Το σαββατοκύριακο η εφημερίδα The Wall Street Journal έκανε λόγο για αντιπαράθεση μεταξύ των δανειστών της Ελλάδας για το ποιος θα καλύψει το χρηματοδοτικό κενό. Η εφημερίδα ανεβάζει το νούμερο για τα απαιτούμενα μέτρα ως το 2014 στα 30 δισ.ευρώ προκειμένου να πάρει η χώρα τη δόση και να μη ξεμείνει από ρευστό. Το δημοσίευμα αναφέρει ότι η έκθεση της τρόικα θα επισημαίνει ότι το χρέος της Ελλάδας δεν είναι βιώσιμο και ότι θα χρειαστεί νέο «κούρεμα».