Είναι από καιρό γνωστό ότι τα γήινα μέταλλα όπως ο χρυσός και το ασήμι δημιουργούνταν κατά την διάρκεια εκρήξεων σουπερνόβα, αλλά την ακριβή προέλευση των μετάλλων κάλυπτε ένα πέπλο μυστηρίου. Τώρα μια νέα μελέτη έχει προσδιορίσει τη μοναδική «πυρηνική συνταγή» για το σχηματισμό του ασημιού.
Ενώ τα περισσότερα κοινά στοιχεία φωτός όπως το υδρογόνο και το ήλιο δημιουργήθηκαν στο «big bang», τα βαρύτερα στοιχεία, όπως ο άνθρακας και το οξυγόνο σχηματίζονται μέσα στα αστέρια μέσω της πυρηνικής σύντηξης.
Σπάνια βαρέα μέταλλα, όπως το ασήμι και το χρυσό, όμως, χρειάζονται πιο ακραία αστρικά περιβάλλοντα να σχηματιστούν και βρέθηκαν μόνο κατά τις εκρήξεις των άστρων (σουπερνόβα).
Όταν αυτοί οι αστρικοί τιτάνες πεθαίνουν και εκρήγνυνται, διασπείρουν νέα υλικά στο διάστημα, από τα οποία προέρχονται τα βαρέα μέταλλα της Γηςεξηγεί η Καμίλα Χάνσεν, επικεφαλής της μελέτης και αστρονόμος στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης στη Γερμανία.
Για να επισημάνει πόσο ασήμι παράγεται, η ομάδα της Χάνσεν παρατήρησε ηλεκτρονικά πάνω από 70 μεγάλα αστέρια.
Η ομάδα ανέλυσε μήκη κύματος του φωτός ώστε να διακρίνει τις χημικές επικαλύψεις των άστρων. «Το ποσοστό κάθε στοιχείου συνδέεται άμεσα με το πόσο ισχυρές είναι οι φασματικές γραμμές, οι οποίες μ τη σειρά τους σχετίζονται με το πόσο ζεστό είναι το αστέρι» δήλωσε η Χάνσεν.
Οι ερευνητές κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι η παραγωγή αργύρου λαμβάνει χώρα σε λιγότερο ογκώδη αστέρια από εκείνα που παράγουν χρυσό και μέσα από ένα εντελώς διαφορετικό είδος της πυρηνικής σύντηξης, που ονομάζεται αδύναμη διαδικασία «R».
Η ανακάλυψη αυτή, επέτρεψε στην ομάδα να θέσει ένα όριο για τα μέταλλα που ορισμένοι τύποι σουπερνόβα μπορούν να δημιουργήσουν.
«Τα αστέρια με μάζες 8-9 φορές μεγαλύτερη από τον ήλιο μπορούν να εκραγούν στο τέλος της ζωής τους ως μικρές σουπερνόβα και να δημιουργήσει στοιχεία όπως το παλλάδιο και το ασήμι» εξηγεί η Χάνσεν, «αλλά όχ βαρύτερα».
Επιπλέον, είπε, «φαίνεται ότι αυτή η διαδικασία «R» συμβαίνει σε σουπερνόβα με πολύ μικρότερες μάζες από ό, τι νομίζαμε προηγουμένως.»
Έτσι, ενώ η ποσότητα του μετάλλου που εκτινάσσεται από ένα άστρο μπορεί να είναι αρκετά χαμηλή -μόλις ένα δισεκατομμυριοστό της αρχικής μάζας του αστέρα- Οι σούπερνόβα που παράγουν ασήμι είναι πολύ πιο διαδεδομένες από τα μεγαλύτερα «ξαδέρφια» τους που παράγουν χρυσό.
Η κοσμική ανισότητα, επισημαίνει η Χάνσεν μπορεί να βοήθησει να καταλάβουμε γιατί το ασήμι στη Γη είναι πολύ περισσότερο από ό, τι το χρυσό.