Στο πακέτο ρυθμίσεων που θα γίνουν στα στεγαστικά και επιχειρηματικά δάνεια φαίνεται ότι κατέληξαν χτες ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης με το προεδρείο της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών, με στόχο να δοθεί ανακούφιση σε νοικοκυριά και επιχειρηματίες.
Ειδικότερα, σύμφωνα με την εφημερίδα «Εθνος», το πακέτο μέτρων περιλαμβάνει:
- Ρύθμιση στεγαστικών και μη δανείων ώστε η μηνιαία δόση που πληρώνει ο δανειολήπτης να μην υπερβαίνει το 30% του εισοδήματός του. Γι' αυτό το σκοπό εξετάζεται η θέσπιση πλαφόν στις δόσεις των δανείων με παράλληλη επιμήκυνση της περιόδου απόπληρωμής από τα 40 χρόνια στα 50 ή ακόμα και στα 99 χρόνια.
- Καθιέρωση αντικειμενικών κριτηρίων για τη ρύθμιση των δανείων. Δηλαδή, οι τράπεζες συζητούν να κάνουν ευνοϊκές ρυθμίσεις (μικρότερες δόσεις, ή πιθανώς υπαγωγή στο νόμο Κατσέλη) για τους συνεπείς δανειολήπτες, οι οποίοι όμως έχουν υποστεί μείωση εισοδημάτων, ώστε να μην γίνονται και τα δικά τους δάνεια «κόκκινα».
- Αλλαγές στο νόμο Κατσέλη. Η κυβέρνηση εξετάζει την βελτίωση του νόμου για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά, ώστε να μπορούν να υπάγονται σε αυτόν και άλλες κατηγορίες δανειοληπτών, όπως για παράδειγμα οι επαγγελματίες. Επίσης συζητείται για πρώτη φορά και το φλέγον θέμα της επίσπευσης των διαδικασιών μια και οι δικάσιμοι στα Ειρηνοδικεία έχουν φτάσει πλέον στο 2018!
- Ευνοϊκότερος Τειρεσίας. Εξετάζεται το ενδεχόμενο να υπάρχουν ελαστικότερα κριτήρια για τους επιχειρηματίες που βρίσκονται στον Τειρεσία, ώστε να μπορούν να εκδίδουν μπλοκ επιταγών και να λαμβάνουν χρηματοδότηση.
Εκτός από τις παραπάνω γενικές ρυθμίσεις, η κυβέρνηση εξετάζει πιο συγκεκριμένες παρεμβάσεις στα στεγαστικά. Έτσι, ένα εναλλακτικό σχέδιο είναι να ανέβει η μέγιστη διάρκεια αποπληρωμής από τα 40 χρόνια στα 50 χρόνια.
Τα άλλα τρία μοντέλα
Επιπλέον, οι τράπεζες συζητούν την υιοθέτηση του «αγγλικού μοντέλου» σύμφωνα με το οποίο ο δανειολήπτης δεν αγοράζει το ακίνητο, αλλά τη χρήση του για 99 χρόνια. Έτσι, το ύψος κάθε δόσης πέφτει σημαντικά ενώ ο δανειολήπτης μπορεί αργότερα, όταν οι τιμές ανέβουν, να πουλήσει τη χρήση και να κερδίσει. Ωστόσο αυτό θεωρείται δύσκολο να υλοποιηθεί στην Ελλάδα, καθώς δεν υπάρχουν οι κατάλληλες υποδομές (ηλεκτρονικό κτηματολόγιο-υποθηκοφυλακεία, κοκ).
Μια άλλη πρόταση που εξετάστηκε στη χτεσινή συνάντηση Χατζηδάκη-τραπεζιτών είναι το αποκαλούμενο «ισπανικό μοντέλο». Σύμφωνα με αυτό, το δάνειο για αγορά κατοικίας που έχει πάρει ο δανειολήπτης μετατρέπεται αυτόματα σε μακροχρόνια μίσθωση. Ουσιαστικά είναι μια μορφή sale and lease back, καθώς η τράπεζα αποκτά την ιδιοκτησία του ακινήτου, το οποίο μισθώνει στον δανειολήπτη με μακροχρόνια σύμβαση. Έτσι, ο τελευταίος δεν επιβαρύνεται με την υποθήκη του στεγαστικού -αν και πλέον δεν του ανήκει το ακίνητο- και επιπλέον μπορεί να μείνει στο σπίτι για όλη τη διάρκεια της μίσθωσης (25-30 χρόνια) καταβάλλοντας ένα τίμημα που μπορεί να είναι μικρότερο και ενός ενοικίου. Στο τέλος της μίσθωσης μπορεί να «αγοράσει» το ακίνητο καταβάλλοντας επιπλέον ποσά (είτε εφάπαξ στο τέλος ή κατά τη διάρκεια της μίσθωσης).
Τέλος, η κυβέρνηση συζητά το ενδεχόμενο να παγώσουν οι πληρωμές κεφαλαίου για τα στεγαστικά για ένα διάστημα έως και πέντε ετών. Στο διάστημα αυτό, οι δανειολήπτες θα αποπληρώνουν μόνο τους τόκους.
Για παράδειγμα, ένας δανειολήπτης που έχει πάρει δάνειο 200.000 ευρώ, με επιτόκιο 4% και διάρκεια 25 έτη, θα πληρώνει 660 ευρώ το μήνα από 1.055 ευρώ που είναι η δόση του κανονικά, χωρίς να κινδυνεύει.