Ο δρόμος για την ολοκληρωμένη διαχείριση των απορριμμάτων στην Αττική ανοίγει μετά από την ομόφωνη απόφαση της συνεδρίασης της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΕΔΣΝΑ, καθώς αναμένεται ολοκληρωθούν τέσσερις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων.
Η υποβολή του αιτήματος έγινε προς την Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ του υπουργείου Ανάπτυξης, Ανταγωνιστικότητας, Υποδομών, Μεταφορών και Δικτύων για την υλοποίηση του έργου «Μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση, τεχνική διαχείριση και λειτουργία τεσσάρων Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων στην Αττική» που εντάσσεται στον Περιφερειακό Σχεδιασμό Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) για την Αττική.
Με την απόφασή της αυτή η Ειδική Γραμματεία του ΕΔΣΝΑ δρομολογεί ουσιαστικά τις εξελίξεις για την διευθέτηση αυτού του χρόνιου, όσο και εξαιρετικά κρίσιμου για το λεκανοπέδιο ζητήματος, που απασχόλησε από το 1979 και μετά πολλούς υπουργούς και αιρετούς της αυτοδιοίκησης χωρίς ωστόσο ποτέ να δοθεί ολοκληρωμένη λύση.
Με τη λειτουργία των νέων εγκαταστάσεων, ο ΕΔΣΝΑ σε συνεργασία με την ελληνική Κυβέρνηση και τους ΟΤΑ α' και β' βαθμού στοχεύει :
- Στην εξεύρεση άμεσης λύσης στη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής ενόψει του επικείμενου κορεσμού (εντός δύο - δυόμισι ετών) των υπαρχόντων διατιθέμενων χώρων υγειονομικής ταφής
- Στην εκπλήρωση των υποχρεώσεων της Ελλάδας έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την αποφυγή ταφής των βιοαποδομήσιμων υλικών, σύμφωνα με τους στόχους της οδηγίας 99/31 για το έτος 2013 καθώς και το έτος 2020.
- Στην αξιοποίηση χρήσιμων πρώτων υλών που βρίσκονται στα απορρίμματα με την ανακύκλωση τους, καθώς και την αξιοποίηση του παραγόμενου βιοαερίου κατά την διαδικασία αποδόμησης των απορριμμάτων.
- Στην ενεργειακή αξιοποίηση τυχόν παραγόμενων δευτερογενών καυσίμων.
- Στην αξιοποίηση πιθανώς παραγομένου κατάλληλου εδαφοβελτιωτικού υλικού (compost).
- Στη μείωση του υπολείμματος προς ταφή.
Ειδικότερα, το συγκεκριμένο έργο περιλαμβάνει τη μελέτη, χρηματοδότηση, κατασκευή, συντήρηση, τεχνική διαχείριση και λειτουργία τεσσάρων Μονάδων Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) στην Αττική και συγκεκριμένα δύο ΜΕΑ στη Δυτική (Φυλή & Άνω Λιόσια) και δύο ΜΕΑ στην Ανατολική Αττική (Γραμματικό & Κερατέα) που θα επεξεργάζονται 1.350.000 τόνους σύμμεικτων αστικών στερεών αποβλήτων ανά έτος και για χρονικό διάστημα από 23 έτη έως 27 έτη.
Το κόστος μελέτης και κατασκευής των τεσσάρων ΜΕΑ υπερβαίνει τα 430 εκ. ευρώ, ενώ η συνολική αξία της σύμβασης, συμπεριλαμβανομένης της λειτουργίας των έργων, εκτιμάται ότι θα κυμαίνεται μεταξύ 1-1,5 δις €, σύμφωνα και με την προκαταρκτική προκήρυξη του έργου.
Η Αναθέτουσα Αρχή θα συμμετάσχει στη χρηματοδότηση κατασκευής των τεσσάρων ΜΕΑ με την καταβολή ποσού έως 150 εκ. ευρώ, μέσω του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων (Π.Δ.Ε.), που θα προέρχεται από Κοινοτικούς και Εθνικούς Πόρους. Το τελικό ποσοστό συμμετοχής του Δημοσίου στην χρηματοδότησή τους θα εξειδικευθεί και στο πλαίσιο του Ανταγωνιστικού Διαλόγου, χωρίς να δεσμεύεται εκ των προτέρων η Αναθέτουσα Αρχή για το ύψος της συμμετοχής της. Παράλληλα θα εξετασθεί και η χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) η οποία έχει εκφράσει επί της αρχής την πρόθεσή της να εξετάσει τη χρηματοδότηση των συγκεκριμένων έργων.
Σύμφωνα με το σχεδιασμό, στο διαγωνισμό θα γίνουν δεκτές όλες οι δόκιμες τεχνολογίες επεξεργασίας στερεών αποβλήτων υπό την προϋπόθεση ότι τηρούν τις απαιτήσεις της περιβαλλοντικής νομοθεσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ότι έχουν ήδη δοκιμαστεί με επιτυχία.
Το ακριβές χρονικό διάστημα κάθε σύμβασης σύμπραξης θα καθορισθεί στο πλαίσιο της προτεινόμενης διαδικασίας ανάθεσης του Ανταγωνιστικού Διαλόγου. Οι διαγωνιστικές διαδικασίες θα βασίζονται σε αντικειμενικό και διαφανή τρόπο αξιολόγησης τόσο στη φάση προεπιλογής όσο και στη φάση υποβολής δεσμευτικών προσφορών.
Λόγω των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του και για την ταχύτερη και αποτελεσματικότερη υλοποίησή του, το έργο προτείνεται να δημοπρατηθεί μέσω τεσσάρων χωριστών διαγωνιστικών διαδικασιών, έναν για κάθε ΜΕΑ και περιοχή. Η επιλογή αυτή κρίνεται σκόπιμη και για τη μείωση του ρίσκου εμπλοκής λόγω προσφυγών και ενστάσεων και επειδή στη σημερινή οικονομική συγκυρία ένα ενιαίο έργο θα μείωνε σημαντικά την δυνατότητα ικανοποιητικού αριθμού συμμετοχής.
Σε ό,τι αφορά τις Σ.Δ.Ι.Τ. αξίζει να σημειωθεί ότι αποτελούν ένα χρήσιμο εργαλείο ανάπτυξης στους τομείς των υποδομών και της παροχής υπηρεσιών από την πλευρά του Δημοσίου Τομέα, το οποίο φιλοδοξεί να συμβάλει σημαντικά στην ανάπτυξη της Ελληνικής οικονομίας και κοινωνίας στα επόμενα χρόνια, προσφέροντας στο Δημόσιο τη δυνατότητα να αξιοποιήσει τα πλέον σύγχρονα μέσα για την παροχή υποδομών και υπηρεσιών προς τους πολίτες.
Η μέθοδος της υλοποίησης έργων Ολοκληρωμένης Διαχείρισης Απορριμμάτων με τη διαδικασία των Σ.Δ.Ι.Τ. αποτελεί κοινή πρακτική σε πολλές χώρες στη Διαχείριση Αποβλήτων, και κυρίως στην Ευρώπη, με ιδιαίτερα θετικά αποτελέσματα, καθώς δίνεται λύση σε όλα τα επίπεδα Διαχείρισης των Απορριμμάτων της εξυπηρετούμενης περιοχής, ενώ ταυτόχρονα εξασφαλίζεται στους πολίτες η υψηλού επιπέδου παροχή υπηρεσιών. Αυτό συμβαίνει γιατί ο Δημόσιος Φορέας δεν προμηθεύεται απλώς υποδομές και εξοπλισμό αλλά ολοκληρωμένες υπηρεσίες.
Στην παρούσα δε δυσχερή οικονομική συγκυρία, οι Σ.Δ.Ι.Τ. δε δίνουν μόνο νέα ώθηση στην οικονομική ανάπτυξη διασφαλίζοντας την έγκαιρη και προσήκουσα ολοκλήρωση αναγκαίων υποδομών, αλλά, συμβάλλουν παράλληλα στην απελευθέρωση κρατικών πόρων, προκειμένου αυτοί να χρησιμοποιηθούν σε κοινωνικές και αναπτυξιακές προτεραιότητες, προς όφελος των πολιτών.
Σε περίπτωση θετικής αξιολόγησης της πρότασης της Ε.Ε. του ΕΔΣΝΑ από την Ειδική Γραμματεία ΣΔΙΤ και ένταξής της στον Κατάλογο Προτεινομένων Συμπράξεων, ακολούθως θα υποβληθεί αίτηση προς τη Διυπουργική Επιτροπή ΣΔΙΤ για την υπαγωγή της προτεινόμενης Σύμπραξης στις διατάξεις του Ν. 3389/2005.
Σε δηλώσεις του ο Περιφερειάρχης Αττικής και Πρόεδρος του ΕΔΣΝΑ Γιάννης Σγουρός επεσήμανε ότι «Επιτέλους μετά από πολλά άγονα χρόνια διαβουλεύσεων, συζητήσεων, εκπόνησης μελετών και σχεδιασμών, χωρίς ουσιαστικό αντίκρισμα, κάναμε το πρώτο βήμα για την επίλυση του καυτού προβλήματος της διαχείρισης των απορριμμάτων των 5 εκ. πολιτών της Αττικής. Αδιαπραγμάτευτος πλέον στόχος μας είναι αυτή να συνοδευτεί με την επίτευξη του βέλτιστου περιβαλλοντικού αποτελέσματος, με το μικρότερο κόστος για τους πολίτες και όλα αυτά με όρους απόλυτης διαφάνειας, διασφάλισης του δημοσίου συμφέροντος και ασφαλώς των θέσεων εργασίας των εργαζομένων. Αυτή όμως είναι μόνο η αρχή. Τα δύσκολα ξεκινούν τώρα και εδώ θα κριθούμε όλοι μας. Κρίσιμη λέξη στο όλο εγχείρημα θα είναι η Συνοχή. Η συνοχή και η συνεργασία που θα έχουμε όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς, από την κεντρική διοίκηση μέχρι τους ΟΤΑ α' και β' βαθμού είναι αυτή που θα κρίνουν την επιτυχία του εγχειρήματος. Γιατί ο χρόνος για τη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής μετρά αντίστροφα, τα κονδύλια από το ΕΣΠΑ δεν θα μας περιμένουν για πάντα και πλέον δεν υπάρχουν περιθώρια για υπαναχωρήσεις και άλλες αναβολές».
Στη συνέχεια της συνεδρίασης, η Ε.Ε. του ΕΔΣΝΑ έλαβε μεταξύ άλλων τις παρακάτω αποφάσεις :
- Να συνεχιστεί σε προσεχή συνεδρίαση η συζήτηση για την παραχώρηση στον Δήμο Αθηναίων της χρήσης του οικοπέδου του ΕΔΣΝΑ στον Ελαιώνα με σκοπό τη δημιουργία Σταθμού Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων, σύμφωνα με τις προβλέψεις του Περιφερειακού Σχεδιασμού Διαχείρισης Απορριμμάτων (ΠΕΣΔΑ) για την Αττική.
- Ενέκρινε την 2η Αναμόρφωση του οικονομικού προϋπολογισμού του ΕΔΣΝΑ
- Κατακύρωσε το αποτέλεσμα του διαγωνισμού προμήθειας υγρών καυσίμων για τις ανάγκες των οχημάτων - μηχανημάτων του ΕΔΣΝΑ και ενέκρινε την πληρωμή πιστώσεων καυσίμων μηνός Ιουλίου και μέρος του Αυγούστου
- Κήρυξε άγονους τους διαγωνισμούς για την συντήρηση και επισκευή των συμπιεστικών μηχανημάτων και των προωθητήρων και αποφάσισε την επανάληψη τους
- Ενέκρινε τη διάθεση πίστωσης ύψους 200.000 € στον Δήμο Κερατσινίου - Δραπετσώνας για την πληρωμή μέρους αντισταθμιστικών οφελών παρελθόντων οικονομικών ετών και 200.000 € στον Δήμο Ασπροπύργου για την πληρωμή μέρους αντισταθμιστικών οφελών
- Ενέκρινε τη διάθεση πιστώσεων ύψους 213.457,68 € για την καταβολή οφειλών παρελθόντων οικονομικών ετών
- Ενέκρινε τη διάθεση πιστώσεων ύψους 370.985,45 € για τις εργασίες συντήρησης εξειδικευμένου ηλεκτρομηχανολογικού εξοπλισμού και συντήρησης εξειδικευμένων υπερκατασκευών πλαισίων οχημάτων μονάδων μεταφόρτωσης Σ.Μ.Α. Σχιστού δυνάμει υπογεγραμμένων συμβάσεων
- Ενέκρινε τη διάθεση πιστώσεων για την πληρωμή των συμβασιούχων έργου του ΕΔΣΝΑ, για υπόλοιπα μηνών Μαΐου - Ιουνίου και μηνός Ιουλίου 2012, ποσού 311.466,82
- Ενέκρινε τη διάθεση πιστώσεων ύψους 11.905,13 € για την πληρωμή προμήθειας ειδών ατομικής προστασίας