Η οικονομική κρίση που πλήττει νοικοκυριά και επιχειρήσεις φέρνει γενναίες ρυθμίσεις στα στεγαστικά δάνεια. Οι τράπεζες σχεδιάζουν την επιμήκυνση του χρόνου αποπληρωμής τους έως και τα 99 χρόνια, χωρίς να αυξήσουν τα επιτόκια, ενώ στα σχέδιά τους είναι να εξυγιάνουν το χαρτοφυλάκιο των οφειλετών σε αδυναμία πληρωμής.
Η τεράστια αύξηση των «κόκκινων» δανείων που προσεγγίζουν τα 40 δισ. ευρώ, και η κακή οικονομική συγκυρία που ενισχύει τον φόβο ότι τα επισφαλή δάνεια μπορεί να γίνουν περισσότερα αναγκάζει τις εμπορικές τράπεζες να προχωρήσουν το επόμενο διάστημα σε ουσιαστικές ρυθμίσεις για τους δανειολήπτες που δυσκολεύονται να αποπληρώσουν το στεγαστικό τους.
Ο υπουργός Ανάπτυξης Κωστής Χατζηδάκης σε συνεννόηση με τον υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα έχει δώσει εντολές στον υφυπουργό Ανάπτυξης Θανάση Σκορδά και στον γενικό γραμματέα Καταναλωτή Γιώργο Στεργίου, ώστε να ξεκινήσουν κύκλο επαφών με τις τράπεζες και φορείς, όπως οι δικηγορικοί σύλλογοι, η Ενωση Δικαστών και Εισαγγελέων, οι καταναλωτικές οργανώσεις, ο Συνήγορος του Καταναλωτή, ο Τραπεζικός Διαμεσολαβητής κλπ.
Κούρεμα δανείων όχι διαγραφή
Το υπουργείο Ανάπτυξης εξετάζει τη δυνατότητα νομοθετικής παρέμβασης για οριζόντια ρύθμιση των καταναλωτών που πληρώνουν με συνέπεια τις δόσεις των στεγαστικών τους δανείων αλλά και βελτίωσης του νόμου περί υπερχρεωμένων νοικοκυριών.
Στο θέμα των στεγαστικών δανείων η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης απορρίπτει κάθε λογική διαγραφής χρεών και ξεκαθαρίζει ότι οι διατάξεις-ανάσα θα αφορούν μόνο τους ενήμερους οφειλέτες, δηλαδή τους καλοπληρωτές που εμφανίζουν μείωση στα εισοδήματά τους.
Σύμφωνα με πληροφορίες, τις οποίες δημοσίευσε το Εθνος, οι σχεδιαζόμενες ρυθμίσεις έχουν τεθεί από την Ενωση Ελληνικών Τραπεζών υπόψη της κυβέρνησης, η οποία επιθυμεί να κάνει πράξη την εξαγγελία του πρωθυπουργού για μείωση της μηνιαίας δόσης των στεγαστικών δανείων στο 30% των μηνιαίων εσόδων του νοικοκυριού.
Συγκεκριμένα σχεδιάζεται :
Επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής από τα 40 χρόνια που είναι σήμερα έως και τα 99 χρόνια, αφού μόνο έτσι θα μπορέσει να μειωθεί έως και 50% η μηνιαία δόση του στεγαστικού δανείου.
Η επιμήκυνση αυτή να γίνει χωρίς να αυξηθεί το επιτόκιο που πληρώνει ο δανειολήπτης, παρά το γεγονός ότι θα πρόκειται για μια νέα σύμβαση.
Δυνατότητα ενοικίασης από τον δανειολήπτη της κατοικίας του για ένα συγκεκριμένο χρονικό διάστημα, 3 ή 5 χρόνια, και στη συνέχεια να υπάρχει η προοπτική επαναγοράς της κατοικίας με νέο δάνειο και νέους όρους, εφόσον βέβαια υπάρχει η δυνατότητα.
Η δυνατότητα ενοικίασης είναι ένα σενάριο που εξετάζεται πολύ σοβαρά. Ετσι, ο οφειλέτης θα μπορεί να μείνει στο «σπίτι» του για 25 ή 30 χρόνια πληρώνοντας τίμημα αντίστοιχο ή κατώτερο του ενοικίου.
Με τον τρόπο αυτόν μειώνεται το ποσό που πληρώνει ως δόση ο δανειολήπτης -έχει το πλεονέκτημα της φοροαπαλλαγής-, ενώ μπορεί να αποκτήσει το ακίνητο στη λήξη της σύμβασης, υπό την προϋπόθεση ότι κατά τη διάρκεια της σύμβασης ή στη λήξη της θα καταβάλει στην τράπεζα επιπλέον ποσό, που αντιστοιχεί στην αξία του σπιτιού.
Μπαμπούλας η κρίση
Το ενδεχόμενο ευνοικών ρυθμίσεων για τους δανειολήπτες προκύπτει όχι μόνο από πολιτική βούληση της κυβέρνησης αλλά και και από την ανησυχία των τραπεζών αφού 800.000 δάνεια μπήκαν σε ρύθμιση το πρώτο εξάμηνο του 2012 και ο αριθμός βαίνει αυξανόμενος.
Οπως προκύπτει από στοιχεία της Ενωσης Ελληνικών Τραπεζών, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2011 τα πιστωτικά ιδρύματα της χώρας είχαν προχωρήσει σε ρυθμίσεις δανείων -στεγαστικών και καταναλωτικών- που ξεπερνούσαν τα 29 δισ. ευρώ.
Σύμφωνα με στοιχεία, για το πρώτο πεντάμηνο του 2012, τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια (καθυστέρηση από 90 ημέρες και άνω) ξεπερνούν τα 50 δισ. ευρώ ή το 20% της συνολικής πιστωτικής επέκτασης. Πρωταθλητές στις επισφάλειες για τις τράπεζες είναι τα καταναλωτικά δάνεια, όπου πλέον 4 στα 10 δεν εξυπηρετούνται αλλά στο «κόκκινο» μπαίνουν και τα στεγαστικά δάνεια.
Ο νόμος Κατσέλη
Το δεύτερο πεδίο παρέμβασης της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Ανάπτυξης είναι ο νόμος για τα υπερχρεωμένα νοικοκυριά ή γνωστός και ως «νόμος Κατσέλη» ο οποίος αναμένεται να βελτιωθεί.
Βασική επιδίωξη του υπουργείου Ανάπτυξης είναι να ενισχυθεί το στάδιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού του οφειλέτη με τις τράπεζες. Σήμερα η διαδικασία αυτή δεν προχωρά, καθώς σε περιπτώσεις οφειλέτη δανείων σε περισσότερες από μία τράπεζες, κάποιος ή κάποιοι από τους πιστωτές διαφωνούν στο ποσό της εξωδικαστικής ρύθμισης.
Σε αυτή την περίπτωση μπορεί να ορίζεται Τραπεζικός Διαμεσολαβητής για λογαριασμό των πιστωτών ώστε να υπάρχει μεγαλύτερη πιθανότητα επιτυχούς έκβασης του εξωδικαστικού διακανονισμού. Π.χ. αν ένας καταναλωτής χρωστά σε πέντε τράπεζες, να διαπραγματεύεται με έναν εκπρόσωπο για λογαριασμό όλων των τραπεζών, ο οποίος θα συνεννοείται με εκείνες για το ύψος της δόσης αντί να εμπλέκεται ο οφειλέτες σε κυκεώνα διαπραγματεύσεων.