Περίεργο πλάσμα ο άνθρωπος. Παρατηρώ τον εαυτό μου και βλέπω συνήθειες χρονών να αλλάζουν σταδιακά, χωρίς να ξέρω το γιατί. Τα τελευταία χρόνια παρατήρησα μια μείωση στις ώρες του ύπνου. Έχει εξαφανιστεί τελείως αυτή η παροιμιώδης φοιτητικοεργένικη αναισθησία μου και ασυναίσθητα το καθημερινό μου πρόγραμμα ύπνου μεταφέρεται απρόσκλητο στο σαββατοκύριακο, με αποτέλεσμα να ξυπνάω από τις εφτάμιση. Το ίδιο έγινε και την προηγούμενη Κυριακή. Μερικά λεπτά πάλη μπας και συνεχισθεί ο ύπνος και μετά το πάτημα του τηλεκοντρόλ για να παρακολουθήσω κάποια από τα λίγα τηλεοπτικά προγράμματα που βλέπω: ντοκιμαντέρ στο National Geographic ή στο Discovery Channel.
Υπάρχει μια περίεργη ηρεμία στο σπίτι τα κυριακάτικα πρωινά. Παρ' όλα τα νεύρα από το πρωινό ξύπνημα, ξέροντας ότι δεν θα χτυπήσουν ξυπνητήρια και τηλέφωνα, κάνω στα γρήγορα μια κούπα καφέ και λιώνω βλέποντας πότε κάτι ψαράδες που κυνηγούν βασιλικά καβούρια σε μανιασμένες θάλασσες, πότε κάτι τρελούς με φορτηγά να ανεβαίνουν σε παγωμένους δρόμους και πότε κάτι άλλους τρελούς να κυνηγούν ανεμοστρόβιλους. Αυτή τη φορά το μάτι μου έπεσε στον αρχηγό τον τρελών, ο οποίος είχε ελληνικό ονοματεπώνυμο -ΤΙΜ SAMARAS έγραφε κάπου στους υπότιτλους. Με το που το είδα, έτρεξα να ανοίξω γρήγορα το laptop για να ψάξω γρήγορα πληροφορίες γι’ αυτόν. Δεν χρειάσθηκαν παραπάνω από μερικά δευτερόλεπτα, μέχρι η μηχανή αναζήτησης να με πληροφορήσει ότι ο συμπατριώτης μας είναι ένας σπουδαίος επιστήμονας κάτοχος ρεκόρ Guiness, ιδρυτής ερευνητικής ομάδας και πολλά ακόμα.
Κατάφερα να βρω τον Tim Samaras κάπου στην ανατολική Νεμπράσκα. Tη στιγμή που μιλήσαμε με ενημέρωσε ότι μόλις είχε τελειώσει από το κουραστικό κυνήγι και την παρατήρηση 4 μεγάλων ανεμοστρόβιλων στην περιοχή. Παρόλα αυτά, και αν και πολύ κουρασμένος, δέχθηκε με χαρά να απαντήσει στις ερωτήσεις που του έκανα αποκλειστικά για το Iefimerida.gr σχετικά με το ποιος είναι και και γιατί τον συναρπάζει τόσο να κυνηγάει ανεμοστρόβιλους σε όλη την Αμερική.
Ο Τim είναι μετεωρολόγος και κατάγεται από το Lakewood του Colorado. Φυσικά δεν έμεινε σ’ αυτό, έχει κάνει παρά πολύ σπουδαία πράγματα μέχρι τώρα στην ζωή του. Πρόσφατα συμπλήρωσε 32 χρόνια στο κυνήγι και την παρατήρηση καιρικών φαινομένων (τυφώνες, καταιγίδες, κεραυνούς, ανεμοστρόβιλους). Είναι επίσης παρατηρητής αστρονομίας, ασχολείται με εφευρέσεις, ενώ είναι κάτοχος ρεκόρ Guiness για την μέτρηση της χαμηλότερης πίεσης ενός ανεμοστρόβιλου (στην ουσία ήταν στην κυριολεξία μέσα στο μάτι του κυκλώνα) και είναι ο μόνος άνθρωπος που έχει βιντεοσκοπήσει το φαινόμενο αυτό. Εδώ και μερικά χρόνια ασχολείται με το ερευνητικό πρόγραμμα TWISTEX (Tactical Weather Instrumented Sampling in Tornadoes Experiment, www.twistex.org), στο οποίο 4 εξοπλισμένα αυτοκίνητα, κινητοί μετεωρολογικοί σταθμοί σαρώνουν τις μεσοδυτικές πολιτείες των ΗΠΑ για να παρατηρήσουν την δημιουργία αυτών των καιρικών φαινομένων. Από το 2007 μέχρι και σήμερα ο Τιμ και η ομάδα του συμμετέχουν στην εβδομαδιαία εκπομπή του DISCOVERY CHANNEL «Storm Chasers», κυνηγώντας κάθε άνοιξη ανεμοστρόβιλους στην Τornado Alley (μια περιοχή μεταξύ των Βραχωδών και των Απαλαχίων Ορέων), προσπαθώντας να φθάσουν όσο γίνεται πιο κοντά στους ανεμοστρόβιλους. Τους παρατηρούν και στη συνέχεια συγκεντρώνουν στοιχεία που μπορούν να βοηθήσουν να σωθούν ανθρώπινες ζωές και περιουσίες.
Ένα τεράστιο respect από μένα στον Tim γιαυτά που έχει κάνει. Και γι’ αυτά που θα κάνει στο μέλλον, γιατί είπαμε, είναι γεννημένος επιστήμονας και κυνηγός…
Είσαι πραγματικά Έλληνας όπως υποδεικνύει το όνομά σου;
Ναι.
Πώς βρέθηκε η οικογένειά σου στην Αμερική;
Απ’ ό,τι θυμάμαι, κατάγομαι από μια αποικία που είχε αλβανικές ρίζες. Ο παππούς μου ήταν ένα από τα τρία αδέρφια που μετανάστευσαν στην Αμερική γύρω στο 1910. Και οι τρεις δούλευαν για να μαζέψουν λεφτά για να στείλουν τον πρώτο αδελφό, τον πιο μεγάλο, στην Αμερική. Όταν έφτασε στην Αμερική κι άρχισε να δουλεύει έκανε οικονομίες για να φέρει το δεύτερο αδερφό, και στη συνέχεια δούλεψαν μαζί για να έρθει κι ο τρίτος. Ο παππούς μου νομίζω ότι ήταν ο τρίτος που ήρθε τελευταίος.
Πόσο καιρό κυνηγάς ανεμοστρόβιλους;
Εδώ και είκοσι χρόνια.
Πώς άρχισες να ασχολείσαι;
Είχα πάντα ένα ιδιαίτερο ενδιαφέρον για την ατμόσφαιρα.
Τι αισθάνεσαι όταν το κάνεις αυτό;
Είναι σίγουρα μια απίστευτη εμπειρία το να κυνηγάς το πιο δύσκολο πράγμα που μπορείς να βρεις πάνω στον πλανήτη: τον ανεμοστρόβιλο.
Ποιος είναι ο πιο μεγάλος ανεμοστρόβιλος που έχεις αντιμετωπίσει; Έχεις κινδυνέψει ποτέ;
Έχουμε έρθει σε απόσταση αναπνοής με τους EF4 και EF5 (από τους πιο καταστροφικούς που έχουν καταγραφεί) και ναι, υπάρχει πάντα το ρίσκο του κινδύνου.
Πες μου λίγα πράγματα για τον τρόπο που σχηματίζεται ένας ανεμοστρόβιλος.
Οι ανεμοστρόβιλοι σχηματίζονται από πολύ δυνατές καταιγίδες που ονομάζονται Supercells. Μια τέτοια καταιγίδα προκαλείται από δυνατούς ανέμους σε μεγάλο ύψος, μεγάλη υγρασία στο έδαφος και δυνατή ανύψωση. Παρόλο που δεν είμαστε ακριβώς βέβαιοι για τους μηχανισμούς που συντελούν στη γέννηση ενός ανεμοστρόβιλου, πιστεύουμε ότι σχετίζεται με την ανύψωση μιας στροβιλιζόμενης στήλης αέρα σε κάθετη θέση και στη συνέχεια μια δυνατή ώθηση προς τα κάτω βοηθάει να «σφίξει» αυτό το στροβίλισμα. Σίγουρα είναι πολύ πιο περίπλοκο απ’ αυτό, αλλά σε γενικές γραμμές αυτά είναι τα βασικά.
Έχει σχέση με τις κλιματικές αλλαγές που παρατηρούνται στον πλανήτη;
Όχι, δεν έχει πραγματική σχέση. Δεν ξέρουμε όμως τις μακροπρόθεσμες επιπτώσεις των αλλαγών στο κλίμα που συμβαίνουν αυτή τη στιγμή. Πρόσφατα είχαμε ανεμοστρόβιλους στην Πελοπόννησο, στην Ελλάδα, που δεν τους είχαμε ξαναδεί ποτέ.
Θα μπορούσαμε να δούμε στο μέλλον και στην Ελλάδα ανεμοστρόβιλους με την ίδια ένταση που βλέπουμε σε κάποιες αμερικάνικες πολιτείες;
Ναι, σίγουρα είναι δυνατό να συμβούν. Η τοπογραφία σίγουρα υποδεικνύει ότι υπάρχουν πιθανότητες να υπάρξει δυνατός ανεμοστρόβιλος.
Μπορείς να δώσεις μερικές συμβουλές σε όποιον βρεθεί κοντά σε τέτοιο φαινόμενο;
Η καλύτερη συμβουλή είναι να αναζητήσει καταφύγιο σε ένα μέρος κάτω απ’ τη γη, όπως υπόγεια ή κελάρια. Να συρθεί κάτω από ένα μεγάλο τραπέζι και να καλύψει καλά το κεφάλι του. Αν δεν έχει υπόγειο, να μπει μέσα στην μπανιέρα του μπάνιου κι αν έχει χρόνο, να ρίξει ένα στρώμα πάνω του. Αν είσαι στο αυτοκίνητο το πιο πιθανό είναι να οδηγείς σε κατεύθυνση που να τρέχεις να ξεφύγεις. Αν είσαι πολύ κοντά και δεν προλαβαίνεις, το καλύτερο που μπορείς να κάνεις είναι να βγεις από το αυτοκίνητο και να ψάξεις για ένα βαθύ χαντάκι ή κάποιον αγωγό και να καλύψεις το κεφάλι σου.
Τι μουσική ακούς στο αυτοκίνητο όταν κυνηγάς ανεμοστρόβιλους;
Γενικά δεν ακούμε μουσική, είμαστε πολύ απασχολημένοι προσπαθώντας να προβλέψουμε την περιοχή που θα χτυπήσει. Μετά το κυνήγι ακούμε εναλλακτικό ροκ.
Έχεις έρθει ποτέ στην Ελλάδα;
Όχι, δεν έχω έρθει ποτέ και θα ήθελα πολύ να έρθω κάποτε…
http://dsc.discovery.com/tv/storm-chasers/#mkcpgn=fbdsc22