Σαν σήμερα, πριν από 67 χρόνια ο πρόεδρος των ΗΠΑ Χάρι Τρούμαν έδωσε μια από τις πλέον μακάβριες εντολές στην παγκόσμια ιστορία. Να ρίξει η αεροπορία των ΗΠΑ μία ατομική βόμβα στην ιαπωνική πόλη Χιροσίμα. Δεκάδες χιλιάδες άνθρωποι παραβρέθηκαν στην τελετή μνήμης για τους 140.000 νεκρούς και ακριβώς την ώρα που το αμερικανικό βομβαρδιστικό «Ενόλα Γκέι» έριξε την βόμβα ουρανίου, τηρήθηκε ενός λεπτού σιγή.
Περίπου 50.000 άνθρωποι παρακολούθησαν την τελετή στο πάρκο Ειρήνης με το δήμαρχο της Χιροσίμα να κάνει έκκληση για την εξάλειψη των πυρηνικών όπλων.
«Δεσμευόμαστε να μεταδώσουμε στον κόσμο τις εμπειρίες και να κάνουμε ό,τι περνά από το χέρι μας για να επιτύχουμε μια πραγματική ειρήνη σε έναν κόσμο χωρίς πυρηνικά όπλα» είπε ο δήμαρχος της μαρτυρικής ιαπωνικής πόλης.
Στις 6 και 9 Αυγούστου του 1945 αντίστοιχα η κλιμάκωση των συμμαχικών διαβουλεύσεων οδήγησαν στη ρίψη των Little Boy και Fat Man (υποκοριστικά των δύο ατομικών βομβών) στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι αντίστοιχα.
Στο μήνυμά του ο πρωθυπουργός της χώρας Γιοσιχίκο Νόντα τόνισε ότι το δίδαγμα της Χιροσίμα δεν πρέπει να ξεχαστεί. Σύμφωνα με το BBC, παρών στην τελετή μνήμης ήταν και ο Κλίφτον Τρούμαν Ντάνιελ, εγγονός του πρώην προέδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Χάρι Τρούμαν. Ηταν η πρώτη φορά που μέλος της οικογένειας Τρούμαν παραβρέθηκε στην ετήσια τελετή για το πυρηνικό ολοκαύτωμα.
Στο νέο του βιβλίο με τίτλο «Χιροσίμα-Ναγκασάκι», ο αυστραλός ιστορικός Πολ Χαμ, όπως αποκαλύπτουν τα Νέα, επιφυλάσσει μπόλικο δηλητήριο για τον Οπενχάιμερ και τους άλλους επιστήμονες που είχαν την ευθύνη του πυρηνικού προγράμματος των ΗΠΑ και απορρίπτει κάθε επιχείρημα υπέρ μιας «αναγκαστικής λύσης».
«Η επιλογή μιας πυρηνικής επίθεσης υπήρξε απολύτως συνειδητή και επιθυμητή, και όχι μια οδυνηρή ύστατη λύση. Η αμερικανική κυβέρνηση ουδέποτε συζήτησε κάποια εναλλακτική στρατηγική. Το ζήτημα που απασχόλησε τους υπεύθυνους αξιωματούχους ήταν το πώς, το πού και το πότε, όχι το αν θα πρέπει να χρησιμοποιηθούν ατομικά όπλα» γράφει ο Πολ Χαμ.
Το πιο συγκλονιστικό κομμάτι του βιβλίου αφορά στις μαρτυρίες των Hibakusha (των ανθρώπων που επηρεάστηκαν από τη βόμβα, όπως κατ'ευφημισμόν αποκαλούνται οι επιζήσαντες), ειδικά η περιγραφή μιας γυναίκας, 13χρονο κορίτσι τότε) που θυμάται ότι ένοιωσε «σαν να έπεφτε ο ουρανός και να προσγειωνόταν μπροστά μας». Αναφέρεται, επίσης, η μαρτυρία του Τσουτόμου Γιαμαγκούτσι ο οποίος επέζησε με τρομερά εγκαύματα στη Χιροσίμα, κατάφερε να βρει καταφύγιο σε συγγενείς στο Ναγκασάκι, όπου επίσης επέζησε της δεύτερης βόμβας, για να ζήσει ως το 2010.
Ο ιστορικός Πολ Χαμ ισχυρίζεται ότι ο βομβαρδισμός αποσκοπούσε στην καθιέρωση των ατομικών όπλων. «Είχαν στόχο τον άμαχο πληθυσμό, όχι στρατιωτικές βάσεις» αναφέρει. Ακόμη και μετά την καταστροφή, οι επιζήσαντες δεν αντιμετωπίστηκαν ως θύματα αλλά ως πειραματόζωα: «Δεν εκφράστηκε καμία στιγμή ούτε καν η πρόφαση ότι οι συμμαχικές ιατρικές ομάδες που πήγαν στη Χιροσίμα και το Ναγκασάκι βρίσκονταν εκεί για να απαλύνουν τον πόνο των πληγέντων» γράφει.
Ο επικεφαλής του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού Τζέημς Φόρεσταλ υπέδειξε τον πειραματικό ρόλο των θυμάτων : «Οι αρχικές έρευνες αφορούν περίπου 14.000 Ιάπωνες οι οποίοι εξετέθησαν σε ατομική ακτινοβολία. Θεωρούμε ότι αυτοί και άλλοι που θα ακολουθήσουν, αποτελεούν μια μοναδική ευκαιρία για να μελετήσουμε τις ιατρικές και βιολογικές επιδράσεις της ραδιενέργειας -έρευνα πρωτίσητς σημασίας για τις Ηνωμένες Πολιτείες».
Στις ΗΠΑ πολλοί επιστήμονες αλλά και εκπρόσωποι του κλήρου έκαναν λόγο για την «Αμερικανική Ατομική Ακρότητα», υποχρεώνοντας την Ουάσινγκτον να εξαπολύσει καταιγισμό προπαγάνδας υπέρ της θεωρίας της «αναγκαίας χρήσης ατομικών όπλων». Αποκορύφωμα υπήρξε το μακροσκελές σχετικό άρθρο στο έγκυρο περιοδικό Harper's το 1974 και έκανε λόγο για τη «λιγότερο επαχθή επιλογή». Για αρκετό καιρό και μέχρι τις μέρες μας αυτή ήταν η επικρατούσα άποψη και την άποψη αυτή ανατρέπει το βιβλίο του Πολ Χαμ.