Κόντρα σε όλα τα προγνωστικά, αλλά και του κλίματος που επικρατεί στη χώρα ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ελλάδα έχει ανακάμψει τον Ιούλιο κατά 2 μονάδες σύμφωνα με το ΙΟΒΕ. Μάλιστα παρατηρείται και περαιτέρω άνοδος της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, σύμφωνα με τα αποτελέσματα ερευνών οικονομικής συγκυρίας του Ιδρύματος Οικονομικών και Βιομηχανικών Ερευνών.
Ειδικότερα, στις 76,1 μονάδες, εξέλιξη, όπως επισημαίνει ο ΙΟΒΕ, η οποία εκπορεύεται από τη βελτίωση των επιχειρηματικών προσδοκιών, κυρίως, στο λιανικό εμπόριο και τις κατασκευές, αλλά και από την άνοδο της καταναλωτικής εμπιστοσύνης, για πέμπτο διαδοχικό μήνα. Οι προσδοκίες στη βιομηχανία υποχώρησαν οριακά, ενώ στις υπηρεσίες παρέμειναν αμετάβλητες τον Ιούλιο.
«Η συγκρότηση κυβέρνησης φαίνεται να λειτούργησε θετικά, κυρίως στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, για την οποία φαίνεται να υπάρχουν μετεκλογικές προσδοκίες για επικείμενες αλλαγές στην εφαρμοζόμενη πολιτική. Οι επιχειρηματικές προσδοκίες, γενικά, είναι πολύ συγκρατημένες, καθώς αυτό το οποίο αποτιμάται θετικά είναι, κυρίως, η εντονότερη κινητικότητα της κυβέρνησης, σε σχέση με την αδράνεια των προηγούμενων μηνών», αναφέρεται χαρακτηριστικά.
Αναλυτικότερα:
Στη βιομηχανία, έντονη πτώση καταγράφουν οι προβλέψεις για τη βραχυπρόθεσμη εξέλιξη της παραγωγής, ενώ οι απαισιόδοξες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για το τρέχον επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης ενισχύονται ελαφρά, αν και τα αποθέματα αποκλιμακώνονται.
Στις υπηρεσίες, οι δυσοίωνες εκτιμήσεις των επιχειρήσεων για την τρέχουσα δραστηριότητά τους και οι αντίστοιχες για την τρέχουσα ζήτηση εμμένουν, αν και διατυπώνονται λιγότερο απαισιόδοξες προβλέψεις για τη ζήτηση του τομέα.
Στο λιανικό εμπόριο, ο αρνητικός δείκτης των εκτιμήσεων των επιχειρήσεων για τις τρέχουσες πωλήσεις βελτιώνεται, ενώ και οι αρνητικές προβλέψεις για τις βραχυπρόθεσμες προοπτικές των πωλήσεων αμβλύνονται, με τις εκτιμήσεις για τα αποθέματα να υποχωρούν ελαφρά, υποδηλώνοντας ρευστοποίηση.
Στις κατασκευές, οι πολύ απαισιόδοξες προβλέψεις για το πρόγραμμα εργασιών των επιχειρήσεων βελτιώνονται ελαφρώς, όπως άλλωστε και οι πολύ αρνητικές προσδοκίες για την απασχόληση του τομέα.
Στην καταναλωτική εμπιστοσύνη, οι αρνητικές προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού και την οικονομική κατάσταση της χώρας αμβλύνονται σημαντικά και αυτόν το μήνα, ενώ αντίθετα στην ήδη χαμηλή πρόθεση για αποταμίευση, το επόμενο 12μηνο, σημειώνεται κάμψη. Έκπληξη προκαλεί πάντως η άμβλυνση των πολύ δυσοίωνων προβλέψεων για την εξέλιξη της ανεργίας, από εξαιρετικά χαμηλά επίπεδα ωστόσο.
Πτωτικό το οικονομικό κλίμα στην EE και την Ευρωζώνη
Ο δείκτης οικονομικού κλίματος στην Ευρωπαϊκή Ένωση περιορίστηκε, τον Ιούλιο, κατά 1,4 μονάδες, φθάνοντας στις 89,0 μονάδες και στην Ευρωζώνη κατά 2 μονάδες, κινούμενος στις 87,9, απέχοντας σημαντικά πλέον από το μακροχρόνιο μέσο όρο του και στις δύο ζώνες.
Σύμφωνα με την έρευνα, η επιδείνωση των προσδοκιών στις υπηρεσίες αποτέλεσε τη βασική αιτία της πτώσης του κλίματος στην ΕΕ, ενώ στην ευρωζώνη, η υποχώρηση εκπορεύεται, κατά κύριο λόγο, από την υποχώρηση των προσδοκιών στη βιομηχανία και την καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Ειδικότερα, στη βιομηχανία ο δείκτης κλίματος συνεχίζει την πτωτική πορεία του, η οποία έχει ξεκινήσει από τον Μάρτιο τόσο στην ΕΕ (κατά -0,7 μονάδες) όσο και στην ευρωζώνη, όπου η πτώση είναι εντονότερη (-2,2). Η εξέλιξη αυτή είναι ανάλογη με εκείνη στις υπηρεσίες, όπου ο σχετικός δείκτης υποχωρεί, για τέταρτο κατά σειρά μήνα, περισσότερο, όμως, στην ΕΕ και λιγότερο στην Ευρωζώνη (κατά -3,1 και -1,1 μονάδες, αντίστοιχα).
Στο λιανικό εμπόριο, μετά την αισθητή άνοδο του Ιουνίου και στις δύο ζώνες, τον Ιούλιο, ο αντίστοιχος δείκτης περιορίζεται ελαφρά (κατά -0,3 και -0,6 μονάδες, αντίστοιχα, σε ΕΕ και ευρωζώνη), ενώ και στις κατασκευές σημειώνεται αντίστοιχη ήπια εξασθένιση και στους δύο δείκτες (-0,5 σε ΕΕ και -0,3 σε ευρωζώνη).
Τέλος, ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης κινείται και πάλι πτωτικά στην ΕΕ (-0,5) και περισσότερο στην ευρωζώνη (-1,7), λόγω των ασθενέστερων προβλέψεων για τη μελλοντική οικονομική κατάσταση κάθε χώρας, την ενίσχυση των δυσοίωνων προβλέψεων για την εξέλιξη της ανεργίας και τις επιφυλακτικότερες διατυπώσεις των Ευρωπαίων καταναλωτών ως προς την πρόθεση για αποταμίευση.
Περαιτέρω άνοδος της καταναλωτικής εμπιστοσύνης
Ο δείκτης καταναλωτικής εμπιστοσύνης βελτιώνεται και τον Ιούλιο, για πέμπτο κατά σειρά μήνα και διαμορφώνεται στις -64,7 μονάδες (από -70,4), στην υψηλότερη επίδοση της τελευταίας διετίας.
Όπως τονίζεται στην έρευνα, «ο ρόλος του εκλογικού κύκλου διατήρησε την ιστορική του τάση, που θέλει, κάθε φορά που πλησιάζουν εκλογές, την ανάκαμψη των προσδοκιών των πολιτών– καταναλωτών. Υπάρχουν προσδοκίες για αλλαγή στην εφαρμοζόμενη πολιτική, ενώ είναι σαφές ότι και η ίδια η άρση της κυβερνητικής αδράνειας των προηγούμενων μηνών επηρεάζει θετικά την καταναλωτική εμπιστοσύνη.
Ωστόσο, έχει, επίσης, ιστορικά επιβεβαιωθεί η μετεκλογική υποχώρηση αυτής της αισιοδοξίας, καθώς, μάλιστα, στην προκειμένη περίπτωση, οι αβεβαιότητες παραμένουν και αφορούν τον προσανατολισμό και τη θέση της χώρας στο διεθνές περιβάλλον. Άλλωστε, οι Έλληνες παραμένουν οι πιο απαισιόδοξοι Ευρωπαίοι, ενώ ακολουθούν σταθερά η Κύπρος, η Πορτογαλία, η Ουγγαρία και η Βουλγαρία. Η καταναλωτική εμπιστοσύνη κινείται ανοδικά σε 12 ευρωπαϊκές χώρες, τον Ιούλιο, ενώ θετικοί δείκτες καταγράφονται εκ νέου στη Φινλανδία, τη Σουηδία και τη Δανία».
Αναλυτικότερα, για την Ελλάδα:
Αισθητή υποχώρηση των αρνητικών προβλέψεων για την οικονομική κατάσταση των νοικοκυριών
Οι αρνητικές προβλέψεις των Ελλήνων καταναλωτών, τον Ιούλιο, για την οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού τους, τους προσεχείς 12 μήνες, αμβλύνονται περαιτέρω, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -54,5 μονάδες (από -62,9).
Το 20% (από 12%) των καταναλωτών κρίνει ότι, το επόμενο διάστημα, η οικονομική κατάστασή τους δεν θα μεταβληθεί, ενώ υπάρχει και ένα 8% (από μηδενικό ποσοστό), που θεωρεί ότι θα βελτιωθεί ελαφρά. Οι σχετικοί δείκτες στην ΕΕ και την ευρωζώνη διαμορφώνονται, αντίστοιχα, στις -9,0 και -10,3 μονάδες.
Περιορίζονται και οι έντονα δυσοίωνες προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας
Αντίστοιχη εξέλιξη καταγράφεται και στις προβλέψεις για την οικονομική κατάσταση της χώρας, το προσεχές 12-μηνο, με το σχετικό δείκτη να κερδίζει 4 μονάδες και να διαμορφώνεται στις -57,6 μονάδες, στην καλύτερη επίδοση των τελευταίων 2 ετών.
Το ποσοστό των καταναλωτών, που προβλέπει ελαφρά ή αισθητή βελτίωση, διπλασιάζεται στο 12%, ενώ οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και ευρωζώνη διαμορφώνονται στις -26,6 και -27,9 μονάδες.
Πτώση της πρόθεσης για αποταμίευση
Ο δείκτης της πρόθεσης για αποταμίευση, τους προσεχείς 12 μήνες, τον Ιούλιο, υποχωρεί κοντά στην ιστορικά χαμηλή επίδοση του Μαΐου, στις -79,8 μονάδες.
Το 81% (από 79%) από τα ελληνικά νοικοκυριά δεν θεωρεί καθόλου πιθανή την αποταμίευση, το επόμενο 12μηνο, ενώ το 7% (από 8%) τη θεωρεί αρκετά πιθανή. Οι αντίστοιχοι αρνητικοί δείκτες σε ΕΕ και ευρωζώνη περιορίζονται ελαφρά στις -9,6 και -11,2 μονάδες.
Σημαντικά εξασθενημένες οι απαισιόδοξες προβλέψεις για την εξέλιξη της ανεργίας
Ο δείκτης πρόβλεψης για την εξέλιξη της ανεργίας, τους προσεχείς 12 μήνες, βελτιώνεται, για τρίτο κατά σειρά μήνα, κερδίζοντας 12 μονάδες, τον Ιούλιο και φθάνοντας στις 67 μονάδες.
Το ποσοστό των πολιτών, που προβλέπει ότι η ανεργία θα αυξηθεί ελαφρά ή αισθητά, περιορίζεται κατά 10 ποσοστιαίες μονάδες, στο 78%, ενώ το 9% (από 3%) προβλέπει το αντίθετο. Οι αντίστοιχοι δείκτες σε ΕΕ και ευρωζώνη αυξάνονται στις +35,7 και +36,5 μονάδες.
Σε ιστορικό χαμηλό οι προβλέψεις για μείζονες αγορές
Η πρόθεση των καταναλωτών για σημαντικές αγορές, τους προσεχείς 12 μήνες, (επίπλων, ηλεκτρικών συσκευών, κλπ) περιορίζεται σημαντικά, τον Ιούλιο, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -78,8 μονάδες (από -70,1).
Το 83% των Ελλήνων καταναλωτών (από 81%) προβλέπει ότι θα προβεί σε πολύ ή λίγο λιγότερες δαπάνες έναντι του 2% (από 4%), που δηλώνει το αντίθετο. Οι σχετικοί ευρωπαϊκοί δείκτες αυξάνονται οριακά στις -24,3 και -23,7 μονάδες σε ΕΕ και ευρωζώνη, αντίστοιχα.
Αναμενόμενη υποχώρηση τιμών
Ο δείκτης πρόβλεψης των τιμών, τους προσεχείς 12 μήνες, καταγράφει περαιτέρω έντονη πτώση των περίπου 10 μονάδων και αυτό τον μήνα και διαμορφώνεται, για πρώτη φορά, σε αρνητικά επίπεδα, υποδηλώνοντας την ασθενή κυριαρχία των αποπληθωριστικών προσδοκιών από τους Έλληνες καταναλωτές.
Έτσι, ο δείκτης καταγράφει ιστορικό χαμηλό στις -2,8 μονάδες, στη χαμηλότερη ευρωπαϊκή επίδοση. Το ποσοστό εκείνων που προβλέπουν αύξηση τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό περιορίζεται στο 35% (από 41%), ενώ, όσοι αναμένουν σταθερότητα, αυξάνονται στο 30% (από 25%). Οι αντίστοιχοι ευρωπαϊκοί δείκτες σε ΕΕ και ευρωζώνη διαμορφώνονται στις +21,4 και +21,6 μονάδες.
Άνοδος του ποσοστού εκείνων που «μόλις τα βγάζουν πέρα»
Στις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» αυξάνεται ελαφρά στο 58% (από 56%), ενώ το ποσοστό εκείνων που αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους περιορίζεται στο 15% (από 18%). Το 10-11% των καταναλωτών, το τελευταίο δίμηνο, δηλώνει ότι αποταμιεύει λίγο ή πολύ, ενώ τέλος παραμένει στο 15% το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι έχουν χρεωθεί.
Τον Ιούλιο, στην έρευνα καταναλωτών εξετάζονται τρία επιπρόσθετα ζητήματα, σε τριμηνιαία βάση, τα οποία εξειδικεύουν ακόμα περισσότερο την πρόθεση για μείζονες αγορές διαρκών καταναλωτικών αγαθών (αυτοκίνητο, κατοικία) και έχουν ιδιαίτερο ενδιαφέρον ως πρόδρομοι δείκτες για την ιδιωτική κατανάλωση.
Αναλυτικότερα:
Η πρόθεση αγοράς αυτοκινήτου, εντός των επόμενων 12 μηνών, κινείται ελαφρώς ανοδικά από τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα του Απριλίου, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται κατά 2 μονάδες υψηλότερα, στις -94,5 μονάδες. Οι σχετικοί δείκτες στην ΕΕ και την ευρωζώνη μεταβάλλονται οριακά θετικά, φθάνοντας στις -74,6 και -77,7 μονάδες, αντίστοιχα. Το ποσοστό των Ελλήνων καταναλωτών που δηλώνει ότι είναι αρκετά ή πολύ πιθανό να προβεί σε αγορά αυτοκινήτου, το επόμενο 12μηνο, αυξάνεται στο 2% (από 1%).
Σε νέο διαδοχικό ιστορικά χαμηλό ρεκόρ διαμορφώνεται, τον Ιούλιο, η πρόθεση για αγορά ή κατασκευή κατοικίας, εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να περιορίζεται στις -98,2 μονάδες (από -96,9). Η επίδοση αυτή είναι δυσμενέστερη από τους αντίστοιχους ευρωπαϊκούς δείκτες, οι οποίοι μειώνονται οριακά στις -89,1 και -90,3 μονάδες σε ΕΕ και ευρωζώνη. Στην περιοχή κάτω του 1% κινείται το ποσοστό των νοικοκυριών που δηλώνει ότι είναι πολύ πιθανό να προβεί σε αγορά/κατασκευή κατοικίας, τον επόμενο χρόνο.
Πτωτική σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα είναι τον Ιούλιο και η πρόθεση πραγματοποίησης σημαντικών δαπανών για βελτίωση/ανανέωση της κατοικίας, εντός των επόμενων 12 μηνών, με το σχετικό δείκτη να διαμορφώνεται στις -88,8 μονάδες (από -88,1).
Οι ευρωπαϊκοί δείκτες μειώνονται, επίσης, ήπια στις -58,5 και -61,0 μονάδες σε ΕΕ και ευρωζώνη, αντίστοιχα. Το ποσοστό των ελληνικών νοικοκυριών που δηλώνουν ότι είναι πιθανό να πραγματοποιήσουν σημαντικές σχετικές δαπάνες, το επόμενο διάστημα, περιορίζεται κι άλλο στο 10% (από 12%).