Ιδιαίτερα ανήσυχοι για τους χειρισμούς της οικονομικής κρίσης στην Ευρωζώνη εμφανίστηκαν δύο πρώην πρωθυπουργοί, ο Τζουλιάνο Αμάτο της Ιταλίας και ο Άλφρεντ Σαντ της Μάλτας, στο συνέδριο με θέμα «Η νέα οικονομική διακυβέρνηση της Ευρώπης», που οργάνωσε ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Δημοσίου Δικαίου (EPLO) στο Κοινοβούλιο της Μάλτας, στη Βαλέτα, στις 20 και 21 Ιουλίου.
«Τα όσα έγιναν είναι λιγότερα από όσα απαιτούνται και έγιναν αργότερα από τότε που χρειάζονταν», τόνισε ο καθηγητής Τζουλιάνο Αμάτο, προσθέτοντας: «Η προσέγγιση της κρίσης δεν είναι πια διακυβερνητική, αλλά πολυεπίπεδη, με τη συμμετοχή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου».
Σκεπτικός για το μέλλον της Ενωμένης Ευρώπης, ο πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας αναρωτήθηκε: «Σε μια στιγμή που η κρίση απαιτεί μεγαλύτερη ενοποίηση, τα κράτη της Ευρωζώνης απομακρύνονται το ένα από το άλλο και οι λαοί γίνονται εχθρικοί μεταξύ τους. Πώς μπορούν η συναίνεση και η εμπιστοσύνη να ευδοκιμήσουν, όταν υπάρχει τόση εχθρότητα;»
«Η τρέχουσα κρίση αποκάλυψε τα ελαττώματα στο σχεδιασμό του κοινού νομίσματος» τόνισε ο Δρ. Άλφρεντ Σάντ, πρώην πρωθυπουργός της Μάλτας. «Οι κατευθυντήριες γραμμές του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης έχουν αντικατασταθεί από τις αυστηρότερες κατευθυντήριες γραμμές της Δημοσιονομικής Συμφωνίας, με επιμονή στη λιτότητα. Αυτό έχει επηρεάσει αρνητικά τον τρόπο ζωής των Ευρωπαίων πολιτών».
Ο υπουργός Οικονομικών της Μάλτας, κ. Τόνι Φένεκ, πιο αισιόδοξος, απέδωσε την ευθύνη όχι μόνο στο γεγονός ότι η αρχική αρχιτεκτονική δεν ήταν η σωστή, αλλά και στο γεγονός ότι το πλαίσιο, όπως είπε, δεν έγινε σεβαστό. «Σήμερα -τόνισε- κάποιοι προτείνουν ότι μόνο μία ομοσπονδιακή Ευρώπη στα πρότυπα της ομοσπονδιακής Αμερικής, θα μπορέσει να υποστηρίξει το Ευρώ. Μην ξεχνάμε ότι το αμερικανικό χρέος είναι υψηλότερο από το ευρωπαϊκό, ωστόσο οι αγορές συμπεριφέρονται διαφορετικά στην Ευρώπη απ' ότι στις ΗΠΑ. Αυτό συμβαίνει γιατί οι αγορές επιζητούν ασφάλεια και ενώ οι ΗΠΑ μπορούν να τους τη δώσουν, δεν υπάρχει ακόμη στην Ευρώπη μια συμφωνία για παροχή ανάλογης κοινής ασφάλισης».
Ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Μάλτας, Josef Bonnici, αναφέρθηκε στη γένεση της κρίσης και στο τι κάνουν η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων μέσα στο πλαίσιο αυτό.
Ο καθηγητής Ton van der Brink από το Πανεπιστήμιο της Ουτρέχτης, είπε ότι η κρίση επέφερε ένα μετασχηματισμό των διαδικασιών λήψης αποφάσεων της ευρωζώνης, όπως είναι η εισαγωγή της ειδικής πλειοψηφίας σε περίπτωση αρνητικής ψήφου. Αυτό, όπως είπε, οδηγεί σε «σούπερ εθνικοποίηση» του Συμβουλίου. Τα Κοινοβούλια, επίσης, αποκτούν ένα ισχυρότερο εργαλείο σε σχέση με τις κυβερνήσεις, τόνισε.
Το συνέδριο της Μάλτας εντάσσεται στο θεσμό "EPLO Malta Meetings". Πρόκειται για μια ετήσια εκδήλωση που εγκαινιάστηκε το 2011 και αποσκοπεί στη συγκέντρωση διακεκριμένων Ευρωπαίων με σκοπό την εξέταση σημαντικών θεμάτων του δημοσίου δικαίου.
Είναι μια κοινή πρωτοβουλία του καθηγητή Τζουλιάνο Αμάτο, πρώην πρωθυπουργού της Ιταλίας και του Dr. Μάϊκλ Φρέντο, Προέδρου της Βουλής των αντιπροσώπων, του Κοινοβουλίου της Μάλτας, που είναι και ο οικοδεσπότης της εκδήλωσης, ενώ επιστημονικός διευθυντής των "EPLO Malta Meetings" είναι ο καθηγητής Τζούλιο Ναπολιτάνο- Πανεπιστήμιο Roma Tre, Ιταλία-, γιός του Προέδρου της Ιταλικής Δημοκρατίας.
Την έναρξη του φετινού συνεδρίου κήρυξε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Μάλτας και υπουργός Εξωτερικών, Δρ. Τόνιο Μποργκ, διατυπώνοντας επισήμως το αίτημα της Μάλτας για ένταξη στον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Δημοσίου Δικαίου, τονίζοντας ότι «τα συμφέροντα της χώρας ταυτίζονται με τις αρχές και τους στόχους του ΕPLO».
Οι Αμάτο και Φρέντο ήταν οι βασικοί προεδρεύοντες κατά τις διήμερες εργασίες του συνεδρίου, στο οποίο συμμετείχε ο Διευθυντής του EPLO, καθηγητής Σπυρίδων Φλογαΐτης, και σημαντικές προσωπικότητες από πολλές χώρες της Ευρώπης, όπως οι καθηγητές Χρήστος Γκόρτσος και Κωνσταντίνος Α. Στεφάνου (Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα), Michael Brenner (Πανεπιστήμιο Τζένα, Γερμανία), Flora Goudappel, (Πανεπιστήμιο Erasmus, Ρότερνταμ, Ολλανδία), John O' Dowd (Πανεπιστήμιο College, Δουβλίνο, Ιρλανδία), Pascale Idoux, (Πανεπιστήμιο Μονπελιέ, Γαλλία), Ian Refalo (Πανεπιστήμιο Μάλτας) και Migena Leskoviku (Πανεπιστήμιο European, Τίρανα, Αλβανία).
Μετά τη λήξη του "EPLO Malta Meetings", ο πρέσβης της Ελλάδος στη Μάλτα παρέθεσε γεύμα στους συνέδρους.