Με αυτό τον τίτλο σε σημερινό κεντρικό δημοσίευμα της εφημερίδας Handelsblatt ο Γερμανός δημοσιογράφος Γκαμπόρ Στάινγκαρτ απευθύνει ανοιχτή επιστολή προς τον Έλληνα πρωθυπουργό Γιώργο Παπανδρέου. «Μη μειώνετε τις δαπάνες, αλλά επενδύστε: αυτό θα ήταν το νέο σύνθημα» γράφει ο Στάινγκαρτ, ο οποίος από πέρυσι, μετά τη συνέντευξη που του παραχώρησε ο Έλληνας πρωθυπουργός, παρακολουθεί τις εξελίξεις γύρω από την ελληνική οικονομία. «Αντιληφθείτε τη νέα, δυσάρεστη πραγματικότητα, πριν σας χτυπήσει την πόρτα. Κινείται ήδη απειλητικά προς το μέρος σας», τονίζει.
«Αξιότιμε κύριε πρωθυπουργέ,
Με μεγάλο σεβασμό παρακολουθεί ο Δυτικός κόσμος τις προσπάθειές σας να αντιμετωπίσετε την κρίση του χρέους της χώρας σας. Καμία άλλη δημοκρατική χώρα δεν έχει δοκιμάσει κάτι παρόμοιο. Συρρικνώνετε τον κρατικό μηχανισμό, πολεμάτε τη διαφθορά, μαθαίνετε τους πολίτες της χώρας σας να επιδεικνύουν φορολογική ειλικρίνεια. "Θέλω να επιστρέψει το χαμόγελο στα χείλη των Ελλήνων", είχατε δηλώσει το βράδυ της εκλογής σας. Αλλά στην πραγματικότητα επιθυμείτε να επιστρέψει στους Έλληνες κάτι πολύ πιο πολύτιμο: η ανεξαρτησία τους, την οποία έχασαν κατά τη διάρκεια της οικονομικής κρίσης. Οι εταίροι σας είναι οι τράπεζες. Η σύμβαση συνεργασίας έχει συναφθεί σε ένα μεγάλο χρεόγραφο.
Για μένα είστε ένα σύγχρονος ήρωας. Προσπαθείτε να επιτύχετε το ακατόρθωτο. Ως υιός ενός πολιτικού, ο οποίος κυνηγήθηκε από τη στρατιωτική χούντα, μεγαλώσατε με έναν κίνδυνο. Όταν οι αξιωματικοί αναζητούσαν τον πατέρα σας, ο οποίος κρυβόταν στη σοφίτα, σας έβαζαν ένα απασφαλισμένο πιστόλι στο μέτωπο και σας ζητούσαν να μιλήσετε. Αποφύγατε τόσο επίμονα να μαρτυρήσετε τον πατέρα σας, μέχρι που εκείνος -ο οποίος με τη σειρά του είχε αγωνία για τη ζωή του παιδιού του- αποκαλύφθηκε, αφήνοντας το σημείο που κρυβόταν και εμφανίστηκε. Τέλος φύγατε μαζί του για την Αμερική, όπου και περάσατε τα χρόνια της νεότητάς σας. Τα αγγλικά σας είναι έξοχα, η αντίληψή σας αιχμηρότατη και η θέλησή σας σιδηρά. Όλα αυτά είχα την ευκαιρία να τα διαπιστώσω, όταν την περασμένη άνοιξη στο πλαίσιο μιας συζήτησης συναντηθήκαμε στο υπηρεσιακό σας γραφείο. Είστε αυτό που οι Αμερικανοί ονομάζουν larger-than-life-character.
Οι προηγούμενες κυβερνήσεις οδήγησαν τη χώρα σας στα πρόθυρα της καταστροφής. Ο κρατικός προϋπολογισμός της Ελλάδας είναι επιβαρυμένος με 340 δισεκατομμύρια ευρώ χρέους. Αυτό αντιστοιχεί στο 155πλάσιο του κέρδους των 60 μεγαλύτερων επιχειρήσεων της χώρας σας και το 1,5πλάσιο εκείνου, το οποίο επιτρέπει η Συνθήκη του Maastricht.
Αυτή η εφημερίδα πριν από ένα χρόνο είχε απευθύνει κάλεσμα για αγορά ελληνικών κρατικών ομολόγων, προκειμένου να δώσει στη χώρα αυτό το οποίο η Ελλάδα χρειάζεται πολύ περισσότερο από ό,τι τα χρήματα: εμπιστοσύνη. Επιθυμούσαμε να βοηθήσουμε στο να βρεθεί μια λύση ιδιωτικής χρηματοδότησης για τα προβλήματά σας, χωρίς να απαιτηθούν χρήματα από τους Ευρωπαίους φορολογούμενους. Επιθυμούσαμε να βοηθήσουμε ώστε να χαλαρώσει ο κλοιός της αυξανόμενης αμφιβολίας και των αυξανόμενων τόκων. Αυτό το ήθελαν όλοι, όσοι σας έδιναν εγγυήσεις και ενέκριναν κονδύλια: Η Ευρωπαϊκή Ένωση, το ΔΝΤ, οι ηγέτες των Κυβερνήσεων.
Ωστόσο, από τότε ο κλοιός σφίγγει ολοένα και πιο γρήγορα, όχι πιο αργά. Μέχρι το 2013 στα 298 δισεκατομμύρια χρέους από την ανάληψη των καθηκόντων σας μόνο από τις πιστώσεις διάσωσης θα προστεθούν και άλλα 110 δισεκατομμύρια. Και την ερχόμενη Δευτέρα θα πρέπει να εγκριθούν εκ νέου 60 δισεκατομμύρια ευρώ. Όταν συναντηθήκαμε, το Μάιο του 2010, το επιτόκιο με το οποίο δανειζόταν η χώρα σας για δέκα χρόνια ήταν 8 τοις εκατό. Σήμερα το πρωί ήταν 16 τοις εκατό. Και θα μπορούσε να αυξηθεί ακόμα περισσότερο. Ήδη από επιτόκιο 16 τοις εκατό δεν αποδίδει καμία επιχειρηματική επένδυση και «σκοτώνεται» η οικοδομική δραστηριότητα. Κανένα κράτος στον κόσμο δε μπορεί να πληρώνει μονίμως τόκους με επιτόκιο 16 τοις εκατό. Η πικρή αλήθεια, την οποία θα πρέπει να δεχτείτε εσείς και όλοι, όσοι επιθυμούν να βοηθήσουν την Ελλάδα είναι, ότι η βοήθεια δε βοηθά. Η χώρα περιέρχεται σε ένα διαρκώς μεγαλύτερο αδιέξοδο.
Οι επενδυτές απαιτούν μια τόσο υψηλή προσαύξηση κινδύνου, διότι δεν εμπιστεύονται τον εαυτό τους. Στο 16 τοις εκατό συνυπολογίζεται και η μερική απώλεια της επένδυσης. Οι επενδυτές «μεθούν» με τα υψηλά επιτόκια.
Εσείς ως Πρωθυπουργός προσπαθείτε, να απαλλάξετε τους επενδυτές από τις ανησυχίες τους, με το να εξοικονομείτε όσο περισσότερα χρήματα μπορείτε, με το να πουλάτε κρατικές επιχειρήσεις και με το να βάζετε στο λαό σας ολοένα μεγαλύτερους φόρους. Παρόλα αυτά το ίδιο το πρόγραμμα καταπολέμησης της ανησυχίας καλλιεργεί ένα κλίμα μεγαλύτερης ανησυχίας. Ο λαός υποφέρει, τα χρέη διογκώνονται, η οικονομία συρρικνώνεται, με αποτέλεσμα από μια πίτα που ολοένα μικραίνει να πρέπει να δίνετε στους επενδυτές ολοένα μεγαλύτερα κομμάτια. Το ακαθάριστο εθνικό προϊόν εντός του 2011 θα μειωθεί κατά τουλάχιστον τρία τοις εκατό. Θα έπρεπε ωστόσο να αυξηθεί κατά 3 τοις εκατό, αν μέχρι το 2040 θέλετε να μειώσετε το χρέος σας στα όρια που έχει θέσει η Συνθήκη του Maastricht. Αυτό καθίσταται ολοένα και λιγότερο ρεαλιστικό.
Ας μιλήσουμε τη γλώσσα της αλήθειας. Η αλήθεια είναι η δίδυμη αδερφή της πραγματικότητας. Και στην πραγματικότητα μπορεί να συμβεί, αυτό που συμβαίνει σε ένα οικοσύστημα που έχει υπερλιπανθεί. Καταρρέει. Έχει υποστηριχθεί υπέρ το δέον. Ακόμα και η πραγματικότητα, ότι η Ελλάδα πρέπει να μειώσει τις δαπάνες της έχει μεταβληθεί σε κάτι ανέφικτο. Η ελληνική Εθνική Οικονομία δεν αντέχει πλέον αυτή την αλήθεια, αντιδρά αλλεργικά σε αυτήν. Το ορθό πλέον είναι το λάθος. Μειώσατε ήδη τις συντάξεις, οι μισθοί των δημοσίων υπαλλήλων μειώθηκαν κατά 30 της εκατό, οι τιμές πετρελαίου και βενζίνης αυξήθηκαν κατά 50 τοις εκατό περίπου. Δε μπορείτε να κάνετε περισσότερη οικονομία στη χώρα σας. Και η Ευρωπαϊκή Ένωση δε μπορεί να σας υποστηρίζει με νέες πιστώσεις.
Πλησιάζει η μέρα, κατά την οποία το κουρασμένο σώμα της ελληνικής οικονομίας δε θα μπορεί να αποδώσει άλλο. Η ελληνική οικοδομική δραστηριότητα έχει μειωθεί κατά 70 τοις εκατό. Ο τζίρος των εμπόρων αυτοκινήτων έχει μειωθεί κατά το ήμισυ. Ημερήσιες εξαγωγές ύψους ενός τρισεκατομμυρίου Ευρώ, σύμφωνα με το παράδειγμα της Γερμανίας, είναι μη ρεαλιστικό για μια μικρή χώρα. Αλλά τα 50 εκατομμύρια, τα οποία επιτυγχάνει το εξωτερικό εμπόριο της Ελλάδας σε ημερήσια βάση, είναι πολύ λίγα. Αν η ελληνική εθνική οικονομία ήταν μάτι, θα δάκρυζε. Αν η ελληνική εθνική οικονομία θα μπορούσε να πει μόνο μια λέξη, αυτή θα ήταν: σταματήστε! Πλησιάζει η μέρα, η οποία θα κάνει τους επενδυτές να βλέπουν εφιάλτες τη νύχτα. Σε αυτή την ημέρα όλα τα στόματα θα ψελλίζουν τη λέξη "αφερέγγυος".
Αυτή ωστόσο είναι και η ημέρα, κατά την οποία γεννιέται και μια νέα αλήθεια: Μη μειώνετε τις δαπάνες, αλλά επενδύστε: αυτό θα ήταν το νέο σύνθημα. Προκειμένου η ελληνική εθνική οικονομία να αναπτυχθεί και πάλι. Όχι χρέη στα χρέη, θα ήταν τότε μια καλή συμβουλή, αλλά επιμήκυνση του χρέους, κούρεμα, ίσως και πλήρης αναστολή για ένα διάστημα. Για να ατενίσετε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία.
Θα ειναι μια μέρα υπερβολικών απαιτήσεων, κυρίως για εκείνους, οι οποίοι δάνεισαν χρήματα σε εσάς και στο λαό σας. Οι αγορές θα παγώσουν από φόβο. Και έπεται συνέχεια. Από την Αργεντινή του έτους 2001, το Μεξικό της έναρξης της δεκαετίας του '80 και της Γερμανίας μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο γνωρίζουμε ότι υπάρχει ζωή μετά θάνατον, τουλάχιστον για υπερχρεωμένα κράτη.
Αξιότιμε κύριε Παπανδρέου, έχετε πολλές απαιτήσεις από τον εαυτό σας και το κράτος σας. Μέχρι σήμερα προσπαθήσατε το ακατόρθωτο. Τώρα θα πρέπει να κάνετε το εφικτό. Όπως ως ανήλικος ξεγελάσατε τους αξιωματικούς και δεν προδώσατε τον πατέρα σας, έτσι και τώρα δε θα πρέπει να προδώσετε την υπερηφάνεια των Ελλήνων – προκειμένου να σώσετε τη χώρα σας. Αντιληφθείτε τη νέα, δυσάρεστη πραγματικότητα, πριν σας χτυπήσει την πόρτα. Κινείται ήδη απειλητικά προς το μέρος σας.
Με εκτίμηση,
υμέτερος
Γκαμπόρ Στάϊνγκαρτ»