Έζησε έναν από τους πλέον πολυτάραχους βίους του αιώνα του. Γόνος οικογένειας με βαθιές ρίζες στην αριστοκρατία της νότιας Γαλλίας, σπούδασε σε μία από τις αυστηρότερες στρατιωτικές ακαδημίες εκείνης της εποχής, πολέμησε, τιμήθηκε για τα ανδραγαθήματά του, ταξίδεψε, προξένησε σεξουαλικά και άλλα σκάνδαλα, διώχθηκε από τις αρχές και κρατήθηκε, αρχικά σε φυλακή κι έπειτα σε άσυλο φρενοβλαβών, κυρίως λόγω της πεθεράς του που τον απεχθανόταν και ήθελε να τον εξαλείψει από προσώπου γης, κάτι που πέτυχε και λόγω των διασυνδέσεών της με το παλάτι.
Το όνομα αυτού: Μαρκήσιος ντε Σαντ (1740-1814).
Έγραψε χιλιάδες σελίδες συγκλονιστικής λογοτεχνίας, γεμάτες φιλοσοφικό στοχασμό, αστείρευτο χιούμορ, θάνατο και μπαρόκ όργια μοναδικής ομορφιάς και λεπτομερούς περιγραφής. Και εν τω μέσω όλων αυτών λουκούλλεια γεύματα και δείπνα που λάμβαναν χώρα σε απροσπέλαστα κάστρα, μακριά από τα αδιάκριτα βλέμματα, μέσα σε πυκνά δάση, απόκρημνες οροσειρές και απάτητα εδάφη.
Ένας σκασμός πολυτέλειας και αφειδούς κατανάλωσης κάθε είδους τροφίμων – προορισμένων να κατασιγάσουν την ακόρεστη, τερατώδη όρεξη των εξίσου τερατωδών μυθιστορηματικών χαρακτήρων του – παρελαύνει μπροστά από τον φαντασιακό οφθαλμό του αναγνώστη του, τροφοδοτώντας τον με ό,τι πιο ακραίο και άγριο μπορεί να προσφέρει ο ανθρώπινος νους.
Δεκάδες μπουκάλια εκλεκτού κρασιού Βουργουνδίας, συνοδευόμενα από τα πιο εκλεκτά εδέσματα: ελάφια και γουρουνόπουλα, φασιανοί και κουνέλια, παραγεμισμένα με τα πιο σπάνια φρούτα και μπαχαρικά – και όλα αυτά σε ποσότητες που ξεπερνούν κάθε ανθρώπινο μέτρο, διότι ο άνθρωπος δεν ήταν ποτέ το μέτρο του θεϊκού μαρκήσιου.
Αντιθέτως, γι' αυτόν, ο άνθρωπος ήταν υπερβολικά λίγος για να αναλάβει την τυχαιότητα της ύπαρξής του και να τη μετουσιώσει σε καθαρή απόλαυση δίχως θεολογικά βαρίδια και ηθικές αλυσίδες.
Το ίδιο ισχύει και για την όρεξή του, σεξουαλική ή στομαχική: μπροστά στην ακόρεστη πείνα που καθοδηγεί τους χαρακτήρες του προς κάθε είδους απόκλιση και διαστροφή – πράγμα για το οποίο χρειάζονται αστείρευτες δυνάμεις – η όρεξη του κοινού ανθρώπου της κοινής λογικής φαντάζει αδιανόητα ασήμαντη.
Μία «χορταστική» γεύση από τις λογοτεχνικο-γαστριμαργικές ακροβασίες του Μαρκήσιου μπορεί να πάρει ο αναγνώστης από το υπέροχα μεταφρασμένο στα ελληνικά έργο του με τίτλο: Ζυστίν ή οι δυστυχίες της αρετής, το οποίο κυκλοφόρησε πέρυσι από τις εκδόσεις Νεφέλη σε εξίσου εκλεπτυσμένα ορεκτική έκδοση.
ΑΠΟΣΠΑΣΜΑ ΑΠΟ ΤΟΝ ΠΡΟΛΟΓΟ-ΑΦΙΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΣΥΓΓΡΑΦΕΑ ΣΤΗ ΦΙΛΗ ΤΟΥ ΚΟΝΣΤΑΝΣ:
Ναι, Κονστάνς, σε σένα απευθύνω αυτό το έργο. Παράδειγμα λαμπρό και συνάμα τιμή για το φύλο σου, συνδυασμός της πιο ευαίσθητης ψυχής με το πιο δίκαιο και φωτισμένο πνεύμα, εσύ μόνο δικαιούσαι να γνωρίσεις την απαλότητα των δακρύων που γεννά η ταλανισμένη αρετή. Είμαι σίγουρος ότι εσύ που αποστρέφεσαι τα σοφίσματα της ελευθεριότητας και της αθρησκίας, που τα αντιμάχεσαι αδιάλειπτα με τις πράξεις και τα λόγια σου, δεν θα πτοηθείς από όσα τέτοια επιβάλλει αναγκαστικά, σ’ αυτά τα Απομνημονεύματα, το είδος των προσώπων που συνέθεσα. Ούτε ο κυνισμός ορισμένων περιγραφών (που παρά ταύτα μετριάστηκαν όσο ήταν δυνατόν) θα σε τρομάξει επιπλέον. Η φαυλότητα είναι αυτή που, φο- βούμενη μήπως αποκαλυφθεί, φωνάζει για σκάνδαλα μόλις δεχθεί επίθεση. Η δίκη του Ταρτούφου έγινε από θρησκόληπτους. Εκείνη της Ζυστίν θα είναι έργο των ελευθέριων, δεν έχω την παραμικρή αμφιβολία γι’ αυτό. Γνωρίζω όμως ότι τα κίνητρά μου, μόλις τα αποκαλύψεις, δεν πρόκειται να αποδοκιμαστούν από κανέναν. Η γνώμη σου αρκεί για να με δοξάσει, και οφείλω, εφόσον θα έχω τύχει της δικής σου εύνοιας, να αποκτήσω και την καθολική εύνοια ή να υπομείνω τις κάθε είδους λογοκρισίες.
Απώτερος στόχος αυτού του μυθιστορήματος (όχι και τόσο μυθιστόρημα όσο θα πίστευε κανείς) είναι κάτι αναμφίβολα καινοφανές. Η κυριαρχία της αρετής επί της φαυλότητας, η ανταμοιβή του αγαθού, η καταδίκη του κακού – ιδού η συνήθης εξέλιξη όλων των έργων αυτού του είδους, η οποία δεν μας είναι διόλου άγνωστη!
Το να παρουσιάζεις όμως τη φαυλότητα να θριαμβεύει παντού και την αρετή να θυσιάζεται στο βωμό των ίδιων των αρχών της, το να δείχνεις μια δύστυχη να παραδέρνει από βάσανο σε βάσανο, να γίνεται άθυρμα της ανοσιουργίας, χλεύασμα των ακόλαστων, στόχος των πιο βάρβαρων και τερατωδών ορέξεων, παραζαλισμένη από τα πιο τολμηρά και ευλογοφανή σοφίσματα, λεία της πιο πανούργας σαγήνης, των πιο ακαταμάχητων εκμαυλισμών, μην έχοντας κάτι άλλο να αντιτάξει στις τόσες δυστυχίες και συμφορές, μη διαθέτοντας άλλη δύναμη για να αποκρούσει την τόση διαφθορά, παρά μόνο μια ευαίσθητη ψυχή, ενδιάθετο πνεύμα και πολύ κουράγιο, κοντολογίς, το να αποτολμάς τις πιο παρακινδυνευμένες περιγραφές, να εκθέτεις τις πιο ασυνήθιστες καταστάσεις, να διατυπώνεις τα πιο φοβερά αξιώματα, να προσθέτεις τις πιο έντονες πινελιές, με μοναδικό σκοπό να αντλήσεις απ’ όλα αυτά ένα από τα σπουδαιότερα μαθήματα ηθικής που έχει δεχτεί ποτέ άνθρωπος – σημαίνει, και όλοι θα συμφωνήσουν σ’ αυτό, ότι φτάνεις στο στόχο σου ακολουθώντας ένα μονοπάτι που ελάχιστοι μέχρι σήμερα έχουν περπατήσει.
Πέτυχα, άραγε, Κονστάνς; Αρκεί ένα δάκρυ των ματιών σου για να επιβεβαιώσει το θρίαμβό μου; Όταν θα έχεις διαβάσει τη Ζυστίν απνευστί, θα πεις άραγε: «Ω, πόσο περήφανη για την αγάπη μου προς την αρετή με κάνουν αυτές οι απεικονίσεις του εγκλήματος! Πόσο μεγαλειώδης είναι μέσα στα δάκρυά της! Πόσο την εξωραΐζουν οι δυστυχίες!».
Ω Κονστάνς! Είθε να ξεστομίσεις αυτά τα λόγια και οι προσπάθειές μου να στεφθούν με επιτυχία.