Πώς θα εξελιχθεί το σχέδιο του Ευάγγελου Βενιζέλου για την «ανασύσταση» και «αυτοοργάνωση» του ΠΑΣΟΚ; Σαφείς απαντήσεις δεν μπορούν να δοθούν ακόμη, έχουν όμως ήδη καταγραφεί οι διαφορετικές προσεγγίσεις, τάσεις και ιδέες.
«Καλά είναι όλα αυτά, αλλά με ποιους θα τα κάνει ο Βαγγέλης;». Όπως αναφέρει σε σχετικό ρεπορτάζ της η εφημερίδα «Το Βήμα», αυτό έλεγε η Άννα Διαμαντοπούλου, μιλώντας σε δημοσιογράφους, στην Εθνική Συνδιάσκεψη του ΠΑΣΟΚ, ευθύς μόλις ολοκληρώθηκε η ομιλία του κ. Βενιζέλου.
Κι αν η κυρία Διαμαντοπούλου έθεσε έτσι ζήτημα στελεχικού δυναμικού, ή -για την ακρίβεια- ζήτημα... απροθυμίας του προέδρου του ΠΑΣΟΚ να εμπιστευθεί και να αξιοποιήσει τους «κορυφαίους», ο Δημήτρης Ρέππας αμφισβήτησε κάτι άλλο: Τη σχέση του κόμματος με άλλες πολιτικές δυνάμεις.
Σύμφωνα με το ίδιο ρεπορτάζ της εφημερίδας «Το Βήμα», ο κ. Ρέππας σε κατ' ιδίαν συζητήσεις χαρακτήριζε λανθασμένη την επιλογή να μην προσκληθούν στη Συνδιάσκεψη ο ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ.
Όπως τόνιζε ο κ. Ρέππας, αυτή η απόφαση της Ιπποκράτους αντανακλά μια διάθεση «οριστικής περιχαράκωσης κυρίως απέναντι στον ΣΥΡΙΖΑ, προς τον οποίο όμως έχει στραφεί τεράστιο τμήμα παλαιών ψηφοφόρων του ΠΑΣΟΚ».
Μια διαχρονική «εκκρεμότητα»
Στην ουσία, η ένσταση του κ. Ρέππα αποτελεί «εισαγωγή» σε μια... διαχρονική συζήτηση πολιτικής τακτικής και στρατηγικής. Μια συζήτηση που απασχολεί εντόνως επιτελεία πολιτικών κομμάτων, τα οποία βλέπουν άλλες πολιτικές δυνάμεις να κερδίζουν τμήματα της εκλογικής και κοινωνικής τους βάσης.
Ποια είναι – κατά κανόνα- η ενδεδειγμένη τακτική εκ μέρους των... παθόντων κομμάτων; Να προσπαθούν να «σηκώσουν τείχη», ώστε να «περιχαρακώσουν» το πολιτικό κοινό που τους μένει πιστό; Μήπως όμως έτσι απωθούν, μήπως προδίδουν σπασμωδικότητα;
Μήπως ενδεδειγμένη τακτική είναι η διατήρηση «διαύλων επικοινωνίας», εν προκειμένω με τον... επεκτατικό ΣΥΡΙΖΑ, ώστε να διατηρηθεί η «επαφή» με τους απολεσθέντες ψηφοφόρους, εν αναμονή μιας μελλοντικής επιχείρησης «επαναπατρισμού» τους;
Θέματα στρατηγικής και τακτικής, όπως αυτά, θα κληθεί να εξετάσει στο μέλλον η ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, πέραν- βεβαίως- των μέτρων στο οργανωτικό επίπεδο.
Ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ έχει στο νου του ένα μοντέλο ανάλογο εκείνου της κεντροαριστερής «Ελιάς», στην Ιταλία. Δηλαδή, ένα μεγάλο σοσιαλδημοκρατικό «μόρφωμα» που θα καλύπτει ολόκληρο τον πολιτικό χώρο ανάμεσα στη Δεξιά και την κομμουνιστική Αριστερά και στο οποίο θα ηγεμονεύει το ΠΑΣΟΚ.
Πολλές δυσκολίες και ένα... χαρτί
Οι δυσχέρειες που περιβάλλουν το εγχείρημα του κ. Βενιζέλου είναι προφανείς: Στην παρούσα πολιτική συγκυρία το ΠΑΣΟΚ είναι δύσκολο να ανακτήσει «πολιτική ηγεμονία».
Ακόμη και οι εκλογικοί συσχετισμοί, έχουν αλλάξει άρδην: Για πρώτη φορά η «αναλογία» της ισχύος του ΠΑΣΟΚ προς τον πλησιέστερο πολιτικό χώρο, τη ΔΗΜΑΡ, είναι δύο προς ένα. Στο όχι μακρινό παρελθόν, το ΠΑΣΟΚ υπερίσχυε συντριπτικά κάθε «όμορης», κεντροαριστερής δύναμης.
Μια άλλη κατηγορία δυσχερειών, βεβαίως, παραπέμπει στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ: Έχει επέλθει ρήξη στις σχέσεις του κ. Βενιζέλου με στελέχη όπως ο Θόδωρος Πάγκαλος και ο Ιωάννης Ραγκούσης, ή μεγάλη... ψυχρότητα στις σχέσεις του με άλλους «κορυφαίους».
Ταυτοχρόνως, όπως τονίζει «Το Βήμα», όλοι οι ευρωβουλευτές του ΠΑΣΟΚ με εξαίρεση τη Συλβάνα Ράπτη διαμαρτύρονται ότι έχουν χάσει την επικοινωνία με την ηγεσία του κόμματος. Τονίζουν χαρακτηριστικά ότι πληροφορήθηκαν από τον Τύπο κι από ξένους συναδέλφους τους ακόμη και τις επαφές, τις οποίες είχε στις Βρυξέλλες ο κ. Βενιζέλος με τον Χανς Σβόμποντα, επικεφαλής της Σοσιαλιστικής Ομάδας στο Ευρωκοινοβούλιο.
Από την άλλη πλευρά, «συνεκτικό» στοιχείο στο ΠΑΣΟΚ αυτήν την περίοδο είναι η οικονομική κρίση και η έκρυθμη πολιτική κατάσταση: Ο κ. Βενιζέλος γνωρίζει ότι σε αυτήν τη συγκυρία θα το σκεφθούν πολύ καλά όσοι θα επιθυμούσαν να προβούν σε κινήσεις αμφισβήτησης της ηγεσίας του κόμματος.
Είναι αρκετό για την Ιπποκράτους αυτό το «χαρτί» του κ. Βενιζέλου; Θα το δούμε στο μέλλον.